Skuggsjá - 01.11.1916, Síða 16
10
S K U G G B .J Á
Helstríð hnefaréttarins.
ME Ð V I T U N D um skyldu vora
og ósjálfráð andbylting knyr oss til
að fórna á stalli þjóðræknis-helginnar, öllu
jiví sem fráhrindir og sundurdreifir, á
f>essu sálarreynzlu tímabili. Vér, hinar
enskumælandi pjóðir heimsins, erum for-
svarar lyftiafls mannréttindanna. Að end-
urleysa heiminn frá oki hervalds og kúg-
unar, — |>að er kiillun vor Vér svíkjumst
ekki undan f>eim merkjum.
Saga vor hefur verið eitt sífelt vaxandi
kraftaverk, frá Magna Charta til pessa
dags. Það er saga jafnréttis í sífeldu stríði
við dauðann, með vaxandi krafta við
hverja atlögu. Og nú í dag heyjandi bar-
áttu öllum öðrum baráttum ægiiegri, með
bæklaðar hendur og blóðugt höfuð, en
óniðurbeygt - ætíð óniðurbeygt.
Hervaldið er að deyja — með brugðnu
sverði í hendi. Dað verður að deyja, |>ví
lífskoðun liggur aðbaki. Mannkynið get-
ur ekki horfið afturtil hnefaréttarins, [>ví
hjarta þess er í innsta eðli sínu óspilt; og
tii p>essa dags hefur hver uppreist hafið
framför. Og þegar bundinn fæst endi á
petta jötunvaxna stríð, |>á látum oss heit-
strengja að kryna kiaftaverk fortíðarinnar
með enn fegri og háleitari hugsjón um tii-
gang lyðvaids og jafnaðar. Og þegar búið
verður að græða sárin og breiða yfir eyði-
leggingarnar J>á látum oss byrja á J>ví aö
ryðja f>ánn veg, er leiðir upp pangað sem
mannkynið verður að ganga í fyllingu
tíinans.
[Þessi grein, er kafli úr ritgerð eftir Boga Bjarnason.
Þýtt úr ensku.—Ritstj.]
GOÐIR GESTIR
FÓLK sem alist haíir upp eða átt hafir
heima á afskektu, ísienzkusveitaheim-
ili, mun minnast J>ess, hve mikilli bylt-
ingu [>að olli á hinum fastskorðaða og
reglubundna heimilisbrag, J>á er góðan
gest bar að garði.
Menn Jrurftu að finna sérdægrastytting
og hvíld, á hinum löngu vetrarkvöldum,
— hvíld fyrir andann, |>egar dags-áhygg-
unum og útistörfunum var lokið, og sezt
var í baðstofú.
Lestur og kveðskapur, samtöl og sagnir,
var endurtekið kvöld eftir kvöld og viku
eftir viku. En bækurnar á heimilinu og
úr nágrenninu entust ekki altaf, ogsagnir
hinnar fróðu alj>/ðu gengu til purðar og
að J>ví leyti var J>essi heimilisskemtun tak-
mörkuð.
]>að var j>ví sízt að undra J>ótt gleðin
vaknaði og brúnin lyftist, J>egar fróður
ferðamaður kom og baðst gistingar; ]>ví
menn vissu, að hann hafði eitthvað riftt
að færa, eitthvað skemtilegt og hressandi.
Drungi og álryggjur daglega lífsin's J>okuð-
ust fjær og J>að var sem Iilyleg brosalda
liði um alt andrúmsioftið.
Heimilisfólkið hópaðist um gestinn
Margar hendur voru boðnar og búnar til
að veita honum j>á aðhlynning sem bezt
hæfði, og jafnframt drifu að lionum ótal
spurningar, sem komumaður greiddi skjót
og gagnorð svör.
Gestrisnin var sett í öndvegi á heimil-
inu, —]>essi sann íslenzki, mannúölegi og
falslausi alúðarblær, sem andar svo hlytt
til ferðamansins.
%
* *
í seinni tíð, höfum við íslendingar hér
vestanhafs átt J>ví láni að fagna, að vera
heimsóttir nf góðum gestum. Aeghérsér-