Þjóðmál - 21.03.1974, Blaðsíða 8
8
Þ J Ó Ð M Á L
Úttekt á þjóðarbúinu
Framhald af bls. 5
ina — söluskattur. Sagt er að
tölvan hafi tekið með í dæmið
fátæka eignamenn og smáat-
vinnurekendur, sem skammta
sér launin. En í kröfunum átti
að forðast þá. — Það sem varast
vann, var líka að koma yfir
hann.
Verkafólk vinnur og
vinnur.
Nú sný ég mér að hinu háa
Alþingi, sem er að ræða skatta-
málin — verður ef til vill búið
að afgreiða þau, þegar þetta
kemst á prent. Þar kemur þetta
fram: Bjarni segir spara, Gylfi
segir ekki svona mikinn sölu-
skatt, Geir segir að þessi vonda
ríkisstjórn eigi ekki að hafa
svona mikla peninga — henni
gæti dottið í hug að kaupa fleiri
skip. Ég og sjálfstæðismenn
kunnum einir að fara með pen-
inga!
Meðan þessu heldur fram
hamast verkafólk við að vinna
nótt og nýtan dag til þess að
bjarga verðmætum í þeirri góðu
trú að foringjar verkalýðs- og
vinstri hreyfingar séu að leysa
vandann. Það þurfi hvergi nærri
að koma nema að rétta upp sín-
ar vinnulúnu hendur og hlusta
á útreikninga. Horfa á þreytta
og útkeyrða foringja eftir
margar andvökunætur, sem eng-
in vökulög ná yfir.
Konur í lægri flokkunum.
Þegar upp var staðið eftir
rúma fjóra mánuði er sennilegt
að kauphækkunin sé — að mati
fróðra manna — 18—21%, ef
kauphækkun í fiski er talin
með..
Sú stefna hefur verið ríkjandi
í minnsta kosti 10 ár hjá verka-
lýðshreyfingunni, að hafa launa-
flokka marga, allt upp í 10
fokka eða taxta og starfsaldurs-
hækkanir inn í hverjum flokki,
sem hafa komist upp i 10—12
ár. Hjá því opinbera hafa flokk-
arnir verið 28 fyrir utan heið-
ursflokk, A—B.
Einhvern veginn hefur það
verið svo að konur hafa lent í
lægri flokkunum, sennilega af
tilviljun.
Þetta hefur átt sér stað þrátt
fyrir lög um jafnrétti frá 1961
— miklu starfi Rauðsokkanna
og siðast en ekki sist launadóm-
stól, eins og það hét vist í upp-
hafi, en heitir nú jafnlaunaráð
eftir að þeir við AusturvöII voru
búnir að draga úr því allar vfg-
tennumar.
Fiskvinnan færð upp.
Á þessu varð nú töluverð
breyting í samningunum. Fisk-
vinnan var t.m. færð upp, enda
var það hin upphaflega krafa.
En það var fleira. Konur eru
famar að taka það virkan þátt
í atvinnulifinu, alls konar þjón-
ustustörfum og iðnaði, þar á
meðal matvælaiðnaði eins og
mjólkuriðnaði, kjötvinnslu og
mörgu öðm.
Eftir því sem ég kemst næst,
þá eru þessar starfsstéttir í 4.
—5.—6,— taxta. Þó sýnist mér
að stór hluti Iðju — og þá aðal-
lega konur — hafi lent í 3ja
taxta. Þessi árangur, held ég að
hafi náðst, vegna þess að konur
fylgdust með og stóðu vörð um
sína hagsmuni, þótt þær ættu
engan mann í framkvæmda-
stjórn. Þessi barátta hvíldi mest
á fomstu Verkakvennafélagsins
Framsóknar í Reykjavík. Enda
þarf Framsókn að semja um
flestar starfsgreinar eins og
Dagsbrún af þeim félögum sem
era í Verkamannasambandinu.
Álfélagið gat
borgað betur.
Á sama tíma og verið var að
semja í Reykjavik var samið í
Straumsvík við Islenska álfélag-
ið, auðhringinn Swiss Alumini-
um, og hann gat borgað betur en
íslenskir atvinnurekendur. Það
er ef til vill framtíðin að láta
erlenda auðhringi ná tangar-
haldi á íslensku atvinnulífi,
vegna þess að þeir hafa ekki
svigrúm annars staðar á hnett-
inum.
Sé það rétt — sem ég vil nú
ekki alveg fullyrða — að samn-
ingarnir við Straumsvík séu
mun betri, þá er það alveg aug-
ljóst að auðhringurinn ætlar að
ná því inn af þjóðinni á annan
hátt — t.m. á raforkunni og
ýmsum fríðindum.
Kaupæði grípur um sig.
En Adam var ekki lengi í
Paradis. Nú dynja á okkur verð-
hækkanir, sem reyndar em rök-
studdar með ýmsum tölum. Eins
og nú horfir þá hækkar vísitalan
og þar af leiðandi verður mest
kauphækkun hjá þeim sem
hærri laun hafa. — Kaupæðið
grípur um sig — fólk kaupir
og kaupir. Það vill enga peninga
eiga. Þessu emm við svo vön að
við hrökkvum ekki við. Trú mín
er sú að margir kaupmenn hafi
ekki tapað síðustu vikurnar.
Snarvitlaust vísitölukerfi.
Nú reynir á hina faglegu og
pólitísku fomstu. Getur hún
tryggt okkur, launþegum, að
þessi kauphækkun, sem við höf-
um nú fengið, brenni ekki upp
í óðaverðbólgu. Hún getur það
ekki með því að halda að sér
höndum og halda áfram að láta
reikna og reiikna.
Meðan við búum við snarvit-
laust vísitölukerfi, sem kannske
mælir þeim manni sem hefur
190 þúsund krónur 10 þúsund
krónur á mánuðd í vísitölubæt-
ur, en þeim sem hefur 30 þús-
und krónur aðeins 3 þúsund á
mán.
Á meðan við búum við ranga
stefnu í landbúnaðarmálum eng-
um til hagnaðar, allra síst
bændum, er ekki von á góðu. —
Nei, úttekt á þjóðarbúinu. Nið-
ur með einkabrask og tækifær-
isstefnu.
Ef vinstri-hreyfing á að lifa,
þá verður hún að hafa vinstri
stefnu. Það dugar ekki að kenna
sig við jafnaðarstefnu, sósíal-
isma og verkalýðshreyfingu.
Alþýðufólk sér í gegnum það.
Stefnúskrá og kosningaloforð,
sem alltaf fara ofan í skúffu
foringjanna er gömul plata, sem
þýðir ekki lengur að spila. —
Fjármálaráðuneytið,
19. mars 1974.
Auglýsing
um notkun heimildar i 60. tl. 3. gr. laga
nr. 6/1974 um tollskrá o.fl.
Káðuneytið tilkynnir hér með þeim aðiluni, sem hlut
eiga að máli, að það hefur ákveðið, skv. heimild i 60. tl.
3. gr. laga nr. 6/1974 um tollskrá o.fl., að af vélum og
hráefnum til iðnaðar tollafgreiddum á timabilinu 1.
janúar til 5. mars 1974 skuli endurgreiða eða fella niður
gjaldamun, eins og hann reiknast vera af vörum þess-
um, annars vegar skv. eldri tollskrárlögum nr. 1/1970
og hins vegar skv. nýsettum tollskrárlögum nr. 6/1974.
Endurgreiðslubeiðnir skulu sendar ráöuneytinu i skrif-
legu erindi og hafa borist eigi siðar en 15. aprll 1974.
Aðeins verður um niöurfellingu eða endurgreiðslu
gjaldamunar aðræða til fyrirtækja, sem leggja stund á
framleiðslu iðnaðarvara.
Endurgreiðslubeiðnir iðnfyrirtækis skulu studdar
eftirfarandi gögnum:
1. Frumriti tollreiknings (ekki Ijósrit) ásamt vöru-
reikningi (faktúru).
2. Útreikningi aðflutningsgjalda á viðkomandi vörum,
samkvæmt lögum um tollskrá o.fl. nr. 6/1974, er
gerður sé á venjulegri aðflutningsskýrslu. Skal
skýrslan fyllt úteins og fyrri skýrsla að öðru leyti en
þvl, að reikna skal út gjöld með hinum breytta tolli.
1 erindinu skal tilgreina sérstaklega útreiknaöan
gjaldamun skv. lögum nr. 6/1974 og lögum nr. 1/1970
um tollskrá o.fl. Jafnframt skal I erindinu vera yfirlýs-
ing endurgreiöslubeiðanda um, að hann stundi iðn-
rekstur og að viðkomandi vörur séu eingöngu ætlaðar
til framleiðslu iðnaðarvara.
Nú hefur innflytjandi iðnaðarhráefni eða iðnaðarvél I
birgðum hinn 15. april 1974, sem tollafgreidd hafa verið
á timabilinu 1. januar til 5. mars 1974, og skal þá heim-
ilt að endurgreiða gjaldamun af fyrrgreindum vörum,
enda hafi sala þeirra innanlands til nota við fram-
leiðslu iðnaðarvara átt sér stað fyrir 15. mai n.k. Iðn-
fyrirtæki eða iðnrekandi, sem keypt hefur vöruna, skal
þó sækja um endurgreiðsluna, sbr. framanritað.
Endurgreiðsiubeiðnir, sem berast ráðuneytinu eftir 1.
júni 1974, verða ekki teknar til greina.
Fjármálaráðherra skipar 3 menn, þar af einn eftir til-
nefningu Félags isl. iðnrekenda til að fjalla um endur-
greiösluhæfi endurgreiðslubeiðna. Úrskurður þeirra er
fullnaðarúrskurður i hverju þvi máli, sem f jallað yerð-
ur um skv. ákvæðum auglýsingar þessarar.
Faxi skrifar:
Hipparnir og hinir
Hippahreyfingin svonefnda
er angi af heimspekilegu við-
horfi, sem blossað hefur upp
á Vesturlöndum á síðustu árum.
Grunntónn þessara hreyfingar
er mannúð og umburðarlyndi,
en kvati þessarar hreyfingar er
andstyggð á yfirborðsmennsku,
óréttlæti og svo síðast en ekki
síst styrjöldum og hernaðar-
mennsku.
Hipparnir em fyrst og fremst
ungt fólk, sem lítur á foreldra
sína og eldri kynslððina reynd-
ar alla, sem þræla í fangabúð-
um þess þjóðfélagskerfis og
þess vana, sem samansöfnuð
forheimskun Vestrænnar menn
igar hefur lagt þeim á herðar.
Foreldrar hippakynslóðarínnar,
þjakaðir af áhyggjum þess
auðnuleysis, sem þeir telja að
böm sín hafi leitt yfir ættbálk-
inn, standa uppi ráðþrota með
tðma pyngju og brostnar vonir.
Þeir hrópa á börn sín (hippana)
og scgja: þið lctingjar! Hvers eig
um við að gjalda? höfum við
ekki alið ykkur upp í guðsótta
og góðum siðum? Og samt ger-
ið þið okkur þessa skömm. Af
hverju í ósköpunum reynið þið
ekki að verða að mönnum? Við
(aumingja foreldrarnir) reyn-
um að gera allt fyrir ykkur, ef
þið bara viljið Ieggja örlitla
vinnu á ykkur. En allt kemur
fyrir ekkert. Börnin (hippam-
ir) Iíta í hógværri kyrrð fram-
an í foreldra sína og segja án
orða: „Ósköp eigið þið bágt?“
og foreldrarnir Iíta undan og
segja upphátt „Hvílík for-
heimskun!“
Þetta er kynslóðabilið, og það
er út af fyrir sig hvorki gott
né vont, aðeins staðreynd.
Þessi áhrifamikla heimshreyf
ing á án efa eftir að hafa holl
áhrif á menningu allra sið-
menntaðra þjóða, sem svo em
efndar. Þessi kynslóð (auðnu-
leysingja og drallusokka) á
þrátt fyrir allt eftir að erfa
landið og vonandi á hin næma
réttlætiskennd þessa fólks eftir
að hafa holl áhrif á hugsuar-
hátt og athafnir komandi kyn-
slóða. En ekki era allir þótt
sýnist. 1 röðum þessara hug-
sjónamanna era einnig gerfi-
hippar, yfirborðslegir skrumar-
ar, sem hafa í reynd öll sjúk-
dómseinkenni þeirrar kynslóð-
ar sem þeir fordæma, en ganga
þó fram fyrir skjöldu, sem ein-
hverskonar boðberar friðar og
réttlætis. Þetta eru fjárkröfu-
menn, brynjaðir fögrum hug-
sjónum en eru í reynd ,margir
hverjir, óábyrgir letingjar, sem
ekkert gagn er í, hvorki fyrir
sjálfa sig né aðra.
Á umrótatímum, eins og
þeim, sem við Iifum á, er nauð
synlegt að ábyrgir stjórnendur
láti ekki teyma sig út í aðra
villu, verri þeirri, sem fyrir er.
Umbóta er vissulega þörf á
flestum sviðum þjóðfélagsins,
en í þeim málum, sem og öðr-
um, er ráðamönnum ávallt
skyrisamlegt að fara með gát,
en halda jafnframt vöku sinni
og reyna að skynja þá strauma,
sem fólk hcfur komið á stað í
þjóðfélaginu og draga síðan af
þeim lærdóma, sem að gagni
mega verða.
Tilkynning
til bifreidaeigenda í Reykjavík
Af gefnu tilefni tilkynnist, að eindagi bifreiðagjalda er
ekki bundinn við skaðun bifreiðar. Eindagi þungaskatts
og annarra bifreiðagjalda ársins 1974 er 31. marz
næstkomandi. Bifreiðaeigendur í Reykjavík eru hvattir til
að greiða bifreiðagjöldin fyrir 1. apríl, svo komist verði
hjá stöðvun bifreiðarog frekari innheimtuaðgerðum.
Tollstjórinn í Reykjavík.
Styrkir til nóms-
dvnlnr í írnkklnndi
sumarið 1974
Franska rikisstjórnin hefur I hyggju að veita á sumri
koinanda nokkra styrki handa islendingum til náms-
dvalar i Frakkiandi i einn mánuð (júli, ágúst eða
septeinber).
Hver styrkur nemur 600 frönkum á mánuði. Til greina
koma við styrkveitingu háskólastúdentar, kennara-
háskólanemar, tækniskólanemar, nemendur I tveimur
efstu bekkjum menntaskóla, Verslunarskóla Islands
og Samvinnuskólanum.
Styrkirnir eru veittir til þátttöku i námskeiðum við
ýmsa háskóla i Frakklandi, og verður þar einkum
kennd franska. Þeir munu að öðru jöfnu ganga fyrir til
styrkveitingar, sem hyggja á háskólanám i Frákklandi
eða frönskunám við iláskóla Islands.
Franski sendikennarinn við Háskóla Islands, Jacques
Raymond (heimasimi 11653), veitir nánari
upplýsingar um styrki þessa.
Skriflegar umsóknir sendist menntamálaráðuneytinu,
Hverfisgötu 6, Reykjavik, fyrir 5. april n.k. Fylgja skal
ljósrit af nýjasta prófskirteini, svo og meðmæli skóla-
stjóra eða kennara.
Menntamálaráðuneytið,
11. mars 1974.