Þjóðmál - 07.06.1974, Blaðsíða 3

ÞJÓÐMÁL
3
|3|óíunói
Úfgefandi: Samtök frjálslyndra og vinstri manna
Framkvæmdastjóri: Hjörtur Hjartarson
Ritstjóri og ábm.: EHas Snæland Jónsson
Ritnefnd: Einar Hannesson, Andrés Kristjánsson,
Vésteinn Ólason og Kristján Bersi Ólafsson.
Ingólfsstræti 18. Sími 19920. Box 1141.
F-LISTINN - FORSENDA
VINSTRI STJÓRNAR!
Vinstri stjórn hefur setið að völdum á Islandi sið-
astliðin þrjú ár. Þótt flestir viðurkenni, að hún hafi
ekki á öllum stundum farið þær leiðir, sem vinstri
menn hefðu talið eðlilegastar, né heldur náð öllum
þeim markmiðum, sem stefnt var að i upphafi, fer
ekki á milli mála, að eindregin vinstri stefna hefur
rikt á mörgum sviðum þetta timabil.
Islendingar hafa þvi verið vitni að þessari vinstri
stefnu i verki, og geta borið hana saman við þá
hægri stefnu, sem „viðreisnarstjórnin” fram-
kvæmdi á 12 ára stjórnartimabili sinu.
Hvað hefur einkennt þjóðmálin þessi tvö timabil?
Megineinkenni stjórnartímabils vinstri stjórnar-
innar eru fyrst og fremst þessi:
Næg atvinna fyrir alla.
Almenn velmegun vegna hárra launa og mann-
sæmandi tryggingakerfis.
Mikil atvinnuuppbygging i hinum dreifðu byggð-
um landsins.
Jafnframt hefur vissulega verið hér á landi meiri
verðbólga en að var stefnt, og hefur ekki enn tekist
að ná þeim tökum á efnahagsmálunum, sem vinstri
menn hafa viljað.
En einkenni hægri stjórnar „viðreisnarherr-
anna” voru þessi:
Alvarlegt atvinnuleysi, sem náði hámarki þegar
5—6 þúsund íslendingar voru skráðir atvinnulausiri
Landflótti sem afleiðing atvinnuleysis og lélegra
iifskjara.
Gengishrun, sem fól m.a i sér 100% hækkun á er-
lendum gjaldeyri á einu ári
Vantrú á islenskum atvinnuvegum og óstjórn i
efnahagsmálum, sem leiddi til engu minni verð-
bólgu en nú er þrátt fyrir mun minni verðbólgu i ná-
grannalöndum okkar.
Styrjaldarástand á vinnumarkaðinum, sem veitti
íslendingum heimsmeistaratignina i verkföllum.
Þegar þessi megineinkenni hægri og vinstri
stjórnar á íslandi hin siðari ár eru borin saman, ætti
engum að blandast hugur um, að ný vinstri stjórn er
stærsta hagsmunamál allrar alþýðu manna i dag.
Það fer heldur ekki á milli mála, að eina leiðin til
að tryggja þingmeirihluta fyrir nýrri vinstristjórn,
er að veita F-listanum brautargengi i þingkosning-
unum 30. júni.
Hafi einhverjum dottið i hug fyrir sveitar-
stjórnarkosningarnar, að Framsóknarflokkurinn
og Alþýðubandalagið hefðu minnsta möguleika á að
fá sterkari stöðu á Alþingi, þá eru þær grillur nú
vafalaust úr sögunni, þvi úrslit þeirra kosninga tóku
af öll tvimæli um að þessir tveir flokkar geta ekki
bætt sameiginlega við sig þingsætum i komandi
kosningum. Af þessari staðreynd leiðir, að þvi að-
eins er mögulegt að tryggja nýja vinstri stjórn, að
F-listinn hljóti þann þingsætafjölda, sem á vantar
til að þingmeirihluti sé fyrir hendi.
1 siðustu þingkosningum var þvi mjög haldið á
lofti, að F-listinn væri vonlaust framboð. Fólkið i
landinu gerði sér hins vegar grein fyrir þvi, að sigur
F-listans var eina vonin til að koma á vinstri
stjórn, og hafði þvi ráð hinna æfðu stjórnmálafor-
ingja að engu.
Nú upphefja þessir æfðu stjórnmálamenn sama
sönginn. Kjósendur verða nú sem fyrr að láta slikt
hjal sem vind um eyru þjóta, og tryggja nýja og öfl-
uga vinstri stjórn að kosningum loknum með þvi að
styðja F-listann um allt land á kjördag. E.J.
ELÍAS SJSÆLAm JÓNSSON RITAR
Á DAGSKRÁ
ÞEGAR FRAMBOÐIN fyrir þessar alþingis-
kosningar eru skoöuö, kemur i ljós, aö jafn margir
aöilar bjóöa nú fram i öllum kjördæmum landsins
og árið 1971. Þeir eru fimm talsins. Þetta eru einu
framboðslistarnir, sem möguleika hafa á þvi aö fá
menn kjörna i þessum þingkosningum.
Valiö á milli þessara fimm lista er einnig óvenju
skýrt, eins og reyndar var áriö 1971. Nú eins og þá
er beint val á milli nýrrar vinstri stjórnar eöa
nýrrar hægri stjórnar. Nú eins og þá er forsenda
þess, aö þingmeirihluti verði fyrir nýrri vinstri-
stjórn, sú, að F-listinn hljóti verulegan stuðning
meðal kjósenda.
Allt bendir til þess, aö þeir fimm listar, sem
fengu kjörna fulltrúa i siðustu alþingiskosningum,
muni enn á ný eiga sina fulltrúa á þingi að loknum
kosningunum 30. júni. Það, hversu marga þing-
menn F-listinn hlýtur, sker hins vegar úr um þaö,
hvort þingmeirihluti verður fyrir vinstri stefnu
eða ekki.
Þetta er sú meginstaðreynd, sem kjósendur
þúrfa að hafa i huga i kosningunum 30. júni. Þeir
þurfa að hagá atkvæði sinu i samræmi við þetta,
og mega ekki láta gömul flokksbönd aftra sér frá
þvi að greiða þeim lista atkvæði, sem tryggt getur
umsköpum islensks þjóðfélags i anda jafnaðar,
samvinnu og lýðræðis.
NOKKUR KLOFNINGSFRAMBOÐ eru einnig
fyrir hendi i þessum kosningum. Þar er annars
vegar um að ræða þrjá framboðslista hægri
manna. Þeir leita eftir fylgi meðal Sjálfstæöis-
manna, enda þaöan upprunnir. Hins vegar er um
að ræöa tvö kommúnistaframboð, sem sækja fylgi
til kjósenda Alþýðubandalagsins. Þetta eru fram-
boð Fylkingarinnar og Marxista-Leninista.
Ekki er ástæða til að ætla, að þessi klofnings-
framboð i einstöku kjördæmum hafi nein áhrif á
úrslit kosninganna, þvi i þeim verður fyrst og
fremst tekist á um það, hvaða öfl eigi að móta is-
lenskt þjóðfélag á næstu árum: hægri öflin eða
vinstri öflin.
Sveitarstjórnakosningarnar sýndu það endan
lega, að Framsóknarflokkurinn og Alþýðubanda-
lagið hafa enga möguleika til þess að bæta sam-
eiginlega við sig þingsætum. Þvi er augljóst, að
hljóti F-listinn ekki verulegt fylgi i kosningunum,
blasir hægristjórn við.
FRAMBOÐSLISTARNIR bera það greinilega
með sér, að ekki er mikið um unga og nýja menn i
efstu sætum, nema á F-listanum. Þar eru nýir
menn i efstu sætum i mörgum kjördæmum, og
margir þeirra eru fulltrúar hinnar ungu, róttæku
kynslóðar, sem nú lætur sifellt meira til sin taka
um málefni þjóðfélagsins.
Jafnframt er það greinilegt, að forystumenn
launþega og bænda skipa mikilvæg sæti á F-list-
anum i hinum ýmsu kjördæmum.
Þetta ber þess vitni, að F-listinn er fyrst og
fremst listi alþýðunnar til sjávar og sveita, og
hins unga, róttæka fólks, sem vill vinstri stjórn og
vinstri stefnu i þjóðmálunum umfram allt.
Vinnum kröftuglega að þvi, að þetta samstarf
tryggi F-listanum verulegan þingstyrk til að
koma lýðræðislegri islenskri vinstri stefnu i fram-
kvæmd.
Framboðsfundir á Austurlandi
Á miðvikudaginn hefjast fram-
bosfundir I Austfjarðakjördæmi,
en þeir eru samtals 14. Þar mæta
fulltrúar allra framboslista i
kjördæminu.
Framboðsfundirnir á Austur-
landi verða sem hér segir:
Miðvikudaginn 12. júni kl. 15: Hof
i öræfum.
Fimmtudaginn 13. júni kl. 20:
Höfn, Hornafirði.
Föstudaginn 14. júni kl. 20:
Djúpavogi.
Laugardaginn 15. júni kl. 20:
Breiðdal.
Sunnudaginn 16. júni kl. 14:
Stöðvarfirði.
Sunnudaginn 16. júni kl. 20:
Fáskrúðsfirði.
Þriðjudaginn 18. júni kl. 20:
Neskaupstað.
Miðvikudaginn 19. júni kl. 20:
Eskifirði.
Fimmtudaginn 20. júni kl. 20:
Reyðarfirði.
Föstudaginn 21. júni kl. 20: Egils-
stöðum.
Laugardaginn 22. júni kl. 20:
Seyðisfirði.
Sunnudaginn 23. júni kl. 14:
Borgarfirði.
Mánudaginn 24. júni kl. 14:
Bakkafirði.
Mánudaginn 24. júni kl. 20:
Vopnafirði.
Þrír efstu menn F-listans
Ólafur Ragnar Grimsson, pró- Þórður Pálsson, bóndi.
fessor.
Skjöldur Eiriksson, skólastjóri.
Um skólamál
Eitt siðasta málið, sem Al-
þingi afgreiddi fyrir þingrof,
var grunnskólafrumvarpið svo-
nefnda, en það var samþykkt
sem lög frá Alþingi á lokafundi
neðri deildar aðfaranótt hins 9.
mai s.l. Þar með hafði rikis-
stjórnin — og Magnús Torfi
Ólafsson menntamálaráðherra
sérstakiega — ráðið til lykta
einu þvi stærsta, flóknasta og
erfiðasta máli, sem Alþingi hef-
ur fjallað um á undanförnum
árum, en þingið hefur unnið
meira og minna að þessu máli
allar götur siðan veturinn 1970-
1971. Þar sem hér er um að ræða
mál, sem snertir einn helsta
kjarna félagslegra réttinda og
opinberrar þjónustu við al-
menning, hefur að vonum verið
mikið um það rætt og menn ekki
alltaf á eitt sáttir, enda varðar
málið svo að segja hvert heimili
á landinu.
Meðal þeirra ákvæða hinna
nýju grunnskólalaga, sem eru
mikið ánægjuefni fyrir ibúa
dreifðra byggða landsins, má
nefna ýmsar reglur um skóla-
kostnað og stjórnsýslu, er
tryggja dreifbýlisskólum auk-
inn rétt til greiddrar kennslu og
kjördæmunum aukið sjálfræði
um ýmsa þætti skólamála.
Samkvæmt grunnskólalögunum
verður t.d. stofnuð sérstök
fræðsluskrifstofa á Noröurlandi
vestra og ráðinn fræðslustjóri til
þess að stjórna fræðsluskrifstof-
unni i umboði fræðsluráðs kjör-
dæmisins og Menntamálaráðu-
neytis. Þá hafa lögin einnig að
geyma athyglisverð ákvæði um
verklegt nám, skólatima og
vald heimaaðila i þeim efnum.
jafnrétti til menntunar. skóla-
skyldu og skipan skóla og skóla-
hverfa, svo að nokkuð sé nefnt.
Mun siðar fjallað nánar um
ýmsa þætti menntunarmála hér
i blaðinu, svo og um tengsl upp-
bvggingar i skólamálum við
umbótastarf á öðrum sviðum
opinberrar þjónustu.
A.t.