Ægir - 01.11.1922, Blaðsíða 6

148
ÆGIR
staði. Fískimeun buðu sig fram i hóp-
um, vinna óx í bænum eftir að skipum
fjölgaði og nutu bæði konur, börn og
eldra fólk vinnu við fiskverkun; mun
óhætt að fullyrða, að árin 1898—1900
hafi nálega hver vinnufær manneskja í
bænum haft vinnu og stundað hana,
Geir sálugi Zoéga mun þessi árin hafa
veitt um 700 manns atvinnu ár hvert,
þegar talin eru gamalmenni og börn auk
þeirra fullorðnu og fleiri áttu skip en
hann, því allir vildu eignast kútter, bæði
þeir, sem kunnu að gera út skip og eins
þeir, sem héldu, að öll útgerð væri í því
innifalin að vera skipseigandi. Kúttararnir
voru ódýr skip, um 7—8000 krónur á
sölustaðnum, en á kaupunum var ólag,
sem var íslendingum sjálfum að kenna.
Eg kom á tveimur kútterum nýkeypt-
um hingað til lands 1898—1900. Vorn
bæði þessi sldp keypt á floti í skipakví-
um í Hull og Grímsbv, án nokkurar
skoðunar. Við vorum sendir til að sækja
þau, flýtlum okkur að slá undir seglum,
herða reiðann, taka kolafarm, vistir og
vatn og sigla á stað. Hvernig skipsbolur-
inn var, innviðir og annað, er treysla
átti vissum við ekki og höfðum að eins
sögusögn seljanda um, að skipið væri gott.
Maður að nafni Lloyd átti annað skipið,
sem eg kom á og kynlist eg syni hans
þá fáu daga, sem verið var að búa skipið
á stað og var tvisvar boðið að borða hjá
fjölskyldunni. Lloyd sagði mér, að hann
hefði átt þrjá kúttera, sem væru nú allir
seldir; væri þessi sá síðasti og gengi
andvirði þeirra í hluti í botnvörpuskip-
um, sem þá voru að ryðja sér tiHrúms.
Hann sagðist hafa tekið eftir hinum miklu
kútlerkaupum íslendinga; en ekki væru
þeir miklir verzlunarmenn að sínu áliti,
þar stím þeir kæmu til skipakaupa með
heilar skipshafnir, kostuðu ferð, kaup og
fæði, þegar skipaferðir væru strjálar, örð-
ugt og dýrt að koma mönnum heim
aftur, ef skip ekki líkaði og ekkert yrði
úr kaupum, ekkert simasamband og örð-
ugleikar á allar hliðar ef eitthvað bæri
út af. Hann sagðist vera viss um, að
hefðu íslendingar auglýst á Englandi,
að þeir vildu kaupa skip heppileg til
fiskiveiða og að kaup færu fram á is-
lenzkri höfn, þá mundu Englendingar
sjálfir hafa siglt þeim upp, við getað
skoðað skipin og sett okkar verð (þ. e.
prúttað). Sjálfur sagðist hann hafa verið
orðinn i mestu vandræðum með þetta
siðasta skip sitt, þar sem hann varð að
bera allan kostnað þegar flytja varð það
í skipakvínni úr vegi þeirra, sem kom-
ast þurftu að, og hefði hann verið kom-
inn á fremsta hlunn með að hlaða það
kolum og jarðeplum og sigla því til ls-
lands, reyna að græða á farminum og
verða laus við skipið fyrir eitthvað. Nú
þegar við kæmum þannig upp í hönd-
urnar á sér og ættum að sækja þennan
ómaga þá væri það að eins mannlegt, að
hann herti á verðinu um 50—70 sterl.pd.
einkum þar sem hærra verð gæfi okkur
hugmynd um betra skip. Skipið sagði
hann gott og fullvissaði mig um það og
hann sagði satt; skipið hefir sannað hans
orð, því það er »Haraldur«, sem lengi
var kendur við Akranes og heitir nú
»Hákon« eign Geirs Sigurðssonar i Rvík.
Um ráð Lloyds gat eg þegar heim kom,
en því var ekki sint.
Þessi skip hafa því að likindum verið
keypt dýrara en nauðsyn var, en 1000—
1500 kr. fram yfir sannvirði drap engan,
en að kaupa óskoðuð skip, sem stuud-
um var gert, það hafði slæmar afleiðing-
ar í för með sér þegar stórviðgerðir
þurftu fram að fara á skrokknum á
næstu árum eftir komu þeirra hingað.
Aætlun um viðgerðir var mjög óábyggi-
leg og tór að öllu jöfuu fraiu úr þvi,