Ægir - 01.11.1922, Síða 9
ÆGIR
151
bjarmann og vortt fyrir á ströndinni er
skipið bar að landi. Það ónýttist að öllu
leyti. »Viola« var eign skipstjóra F'inn-
boga Finnbogasonar á Ránargötu 24 i
Reykjavík. Var hann fyrir skipinu og er
nú nýkominn heim ásamt skipshöfninni,
úr svaðilför þessari.
Skipið var vátryggt.
„Holt er heima hvað“.
ísland er gott land, sem getur fætt og
klætt helmingi ileiri ibúa, en það nú
hefir, ef við hefðum vilja og manndáð
til að nota gæði þess. Ef vilja og mann-
dáð vantar til þess að bera sig eftir björg-
inni, er ekkert það Gósenland til á
þessari jörð, þar sem fólkinu getur lið-
ið vel.
Engin þjóð í heiminum hefir betri
skilyrði til þess að henni geti liðið vel
efnalega og andlega en islenzka þjóðin.
ísland liggur svo mátulega langt frá skar-
kala umheimsins, að við heyrum ekki
það illa og skaðlega, sem þar gerist, ef
við erum önnum kafnir við störf vor
hér heima fyrir og gefum okkur ekki
tíma til að hlusta eftir því. Og það ligg-
ur svo mátulega nálægt umheiminum,
að til okkar berast ómarnir af þvi góða
sem þar fer fram; og ef við rækjum
störf okkar vel og samviskusamlega meg-
um við gjarnan leggja þau frá okkur
við og við um stundarsakir og hlusta
eftir þvi. Við verðum bara ofurlítið hress-
ari og betur upplögð til starfanna eftír
svoleiðis frístundir, likt og krakkarnir í
barnaskólanum eftir frímínúturnar.
ísland er svo úr garði gert frá náttúr-
uuuar hendi, að um það lykur haf, fult
af mesta aragrúa lifandi vera, afýmsum
stærðum, lögun og litura, sem við á
mjög ófullkomu máli nefnum einu nafni,
fiska.
Ef eg mætti, skyldi eg segja að undra-
máttur alls þessa lífs ylli öldugangi og
hafróti, og að hreyfiafl hins kvikula hafs,
væru sporðköst og hreyfingar allra þeirra
ótölulegu miljóna af lífandi verum sem
i hafinu lifa. En eg má það ekki. Hitt
má eg segja að undramáttur hins »lif-
anda hafs« seiði fiskimennina að sér og
vaggi þeim á öldum sínum og geri ýsm-
ar »gælur« við þá til að draga athygli
þeirra að dásemdum sköpunarverksins.
Jafnframt sem það býður þeim að ausa
upp auði úr gnægtabrunni þess, til lík-
amlegra þarfa þeirra og annara er þeir
starfa fyrir á sjónum. Það er því ekki
að eins landið sem er gott, heldur einnig
og ekki síður hafið sem er í kringum
það. Hver vík og vogur, flói og fjörður
er hér fullur af fiski og við eigum þetta
og megum notfæra oss það á hvaða hátl
sem við viljum og samboðið er siðuðum
mönnum.
En það var nú ekki um nátlúruna og
auðæfi hafsins sem eg ætlaði að skrifa,
heldur alt annað, en eg tók þennan út-
úrdúr af því eg var i góðu skapi, og
vona að mér þvi fyrirgefist það. Það sem
eg ætlaði að minnast á var það, hvernig
við notfærum okkur verðmæti það, er
við tökum úr þessari gullnámu — hafinu
— sem við höfum fengið að erfðum.
Við veiðum hér sild og söltum til
manneldis svo mikið að nemur hundruð
þúsund tunna árlega. Hana flytjum við
út úr landinu og seljum oft og einatl
fyrir svo lítið verð, að ekki nægir fyrir
framleiðslukostnaðinum. Fyrir andvirði
sildarinnar kaupum við svo aftur ýmsar
útlendar vörur, svo sem hveiti og aðrar
matvörur, sem kallaðar eru nauðsynja-