Ægir - 01.11.1922, Qupperneq 7

ÆGIR
149
sem eiganda var sagt og hann sjálfur
áætlaði, að hann gæli borið. Það var
það, sain eyðilagði útgerðarmenn hér í
sambandi við kaupkröfur fiskimanna,
þólt þær væru tilnefndar aðalástæða til,
að kútterar báru sig ekki.
Fjöldi Reykjavíkurmanna man eftir
kúilerunum og þeim glöðu drengjum,
sem á þeim stunduðu veiðar og héldu
skipum sínum, sem listiskip væru og
þótti vænt um þau. Þessi skip eru úr
sögunni, þau báru sig ekki hér, en Fær-
eyingar græða á þeim. t*au kunna að
vera úrelt fyrir okkur íslendinga, en
óhikað þori eg að fullvrða það, að varla
mun sá fiskimaður til, sem á kútterunum
stundaði atvinnu um aldamólin, að hann
ekki minnist með gleði á veru sína þar
og félagsskap allan. F*að var ilt að missa
skipin en verra þó, að með þeim hvarf
sá partur fiskimanna landsins, sem skör-
uðu fram úr að draga fisk.
Þegar botvörpuskipum fjölgaði barst
ntiklu meiri fiskur á Iand á hverju skipi,
en menn áttu að venjast og öll þorsk-
veiði varð mikilfengari, og þar af leið-
andi óx atvinna raanna við uppskipun á
fiski, útskipun á salti og kolum m. fl.
við kol og salt, sem flutt var til landsins
handa botnvörpuskipum, og svo kom
vinnan við alla verkun aflans. Hásetum
likaði vel vera sin á skipunum þau
árin, sem eg þekkti til og afgreiddi botn-
vörpuskip 1908-1914, og flestir þeirra
höfðu, að mér virtist áhuga á starfinu,
bæði yfirmenn og undirgefnir, og munu
íslendingar nú i engu standa á baki öðr-
um þjóðum er um botnvörpuveiðar ræðir.
Eg gai þess, að Geir Zoéga mundi hafa
haft um 700 manns í vinnu þegar skip
hans voru flest.
1 botnvörpuskip hefir á vertíð um 30
manns; þegar hún er úti og skipið fer á
is er 14 mönnum sagt upp; eftir verða
16 menn, sem reikna má að hafi árs-
framfæri á skipinu, en hinir 14, sem fóru
í land er ísfiskirí byrjaði, má telja að
hafi hálfs árs framfæri. Ganga má að
því vísu að þessir menn hafi heimili eða
fyrir oðrum að sjá, verða hér því 16-f-
7=23 heimili, sem sjálft skipið ber uppi.
í meðalári aflar botnvörpuskip 24—
2500 skpd, af fiski. Uppskipun á þvi, kol
og saltútlát til skipsins verkun á aflanum
og öll afgreiðsla við hann verða um 100
þúsund krónur. Gerum ráð fyrir að
verkamannaheimili hafi um 3000 kr.
tekjur. Þá koma hér fram 33 heimili að
viðbættum áðurnefndum 23 heimilum,
sem verða alls 56 heimili, sem hvert
bolnvörpuskip með líkum afla framfærir.
Teljum að 5—6 manns séu á heimili
hverju, þá verða hér 275—300 manns.
Eftir því sem skip eru fleiri á hverj-
um stað, eykst vinna við affermingu
skipa þeirra, sem flytja nauðsynjar til
veiðanna, auk annarar vinnu óbeinlínis,
sem af útgerð leiðir.
Tökum t. d. Hafnarfjörð. Þar munu
nú vera um 2400 íbúar. 8 botnvörpuskip
mundu gefa svo mikla vinnu, að öllum
gæti liðið vel, en þar er útkoma önnur
nú, því af þessum 2400 manns munu
vart 100 hafa vinnu að staðaldri í velur.
Gerum ráð fyrir, að í Revkjavik séu um
30 botnvörpuskip, sem eftir áðurrituðum
reikningi ætti að gefa 8—9000 manns
daglegt brauð en það er um helmingur
af íbúum Reykjavíkur. Hvort Reykjavik-
urbúar þ. e. þeir, sem greiða hér skatta
og skyldur verða vinnunnar aðnjótandi,
eða aðkomumenn, sem á sumum timum
árs dvelja hér, veit eg ekki, en vinnu-
laun, sem nema 3 miljónum króna á
ári, bæta úr mörgu í litlum bæ.
Kúttararnir hurfu héðan vegna þess
að þeir þóttu of dýrir, og menn seldu
þá. F*að var ekki auðið að fá ódýr skip