Ægir - 01.04.1954, Page 4

66
Æ G I R
Skipstjórafélagið Aldan og Reykjavík.
Alltaf þarf meiri þorsk og fleiri rennu-
steina.
Fyrir allmörgum árum, meðan Norður-
mýrin og Vesturbæjartúnin í Reykjavík
voru enn óbyggð, gekk ég fram á mann
aldraðan uppi í holtum, drjúgan spöl ofar
en Mjölnisverksmiðjan hafði eitt sinn stað-
ið. Hann var lítill en þrekinn, hafði eitt
sinn siglt með útlendum víða um heim,
síðan dregið marga þorska fyrir Geir
Zoéga og Th. Thorsteinsson. Nú bjó hann
niðri í Sltuggahverfi og kom ekki framar á
sjó. Stórar grjóthrúgur voru í kringum
hann í holtinu. Steinhlaðar miklir stóðu
hið næsta honum og svo vendilega hlaðið
stálið sem þeir ættu að standa um aldur
og ævi. Hann hjó til hvern steininn á fætur
öðrum, reyndi að hafa þá sem sléttasta og
jafnasta á stærð.
„Rærinn kaupir þetta af manni,“ sagði
sá þrekni úr Skuggahverfinu. „Þeir nota
þetta í rennusteina þarna niður frá.“
„Þú kynnir nú betur við að renna fyrir
þann gula en sitja hér og liamra grágrýti,"
sagði ég.
„Þýðir ekki að tala um það, drengur
minn. Maður er ekki orðinn fær til annars
en eigra hingað upp eftir og setjast á sinn
stein. Þeir eru kaldir og harðir viðkomu
þessir karlar þarna,“ og um leið benti sá
gamli á nokkra steina, er hann hafði hogg-
ið til.
„Sjálfsagt þekkirðu ekki þann sælutitring,
sem fer um mann, þegar spriklandi þorsk-
gámi er bylt inn fyrir borðstokkinn. En
það koma líka einhver þægilegheit fyrir
brjóstið, þegar maður leggur frá sér til-
hogginn stein. Hann er svo sem ekkert lista-
verk, en rennusteinn eigi að síður. Reykja-
vílc er orðin stór, já mikið stór, og liún þarf
inarga rennusteina. Fólkið eltir þorskinn og
vinnuna og síðan kemur gatan og húsin.
Svona er gangurinn í því, drengur minn.
Ég er bráðum farinn, en þá koma bara aðrir,
því að alltaf þarf meiri þorsk og fleiri
rennusteina,“ sagði sá gamli úr Skugga-
hverfinu og hlannnaði af miklum þunga
steini í hlaðann sinn, eins og hann vildi
þar með vera kvittur og klár við allt og alla.
Síðan þetta var hafa mörg ný hverfi risið
í Reykjavík. Grjóthlaðarnir eru fyrir löngu
horfnir úr holtinu og þar komin gata og
margra hæða hús. Skútukarlinn og stein-
höggvarinn er farinn eilífðarleiðina og
flestum gleymdur. En niðri í bæ eru gömul
timburhús, hvers efniviður er keyptur fyrir
þorskinn, sem liann dró, og rennusteinarnir
hans eru hér og þar. Sjálfsagt blasa þeir við
okkur í götunum, sem við göngum. En við
erum ekki að ragast í slíkum fáfengileg-
heitum, hver hafi búið til rennustein, götu
eða hús, ekki einu sinni borgina. Þetta er
allt saman komið og heldur áfram að koma.
Er ekki of mikil timatöf að því, þegar allir
eru að flýta sér, að fletta við blaði, og er
nokkur ávinningur að því að glöggva sig á,
hvað þar kann að standa?
Þegar ég var beðinn um að minna á skip-
stjórafélagið Ölduna i Útvarpinn, var mér
ekki markaður bás um efnisval. Ég fletti
því við blaði að mínu geði og bið þá, er
hlýða vilja, að líta með mér sextíu ár um
öxl.
Svoleiðis vélar getur enginn fundið upp.
Við enda Aðalstrætis stendur þá saina
húsið og enn er þar, Rryggjuhúsið svo
nefnda. Gegnum það mitt liggur gangur, en
beint niðnr af honum sjávarmegin er
Fischersbryggja. Úti á böfninni liggja tvær
litlar skútur. Fannir eru í Esjunni, helzt
í gilskorum og gljúfrum, en Akrafjall er
alautt. Sól hefur þokað hærra á loft með
hverjum degi, enda þrír dagar af sumri.
Niðri í fjörunni hoppa fuglar og kýta um
æti, en upp að austurhorni Bryggjuhússins
sjávarmegin hallar sér ungur maður í leður-