Ægir - 15.10.1958, Blaðsíða 9

ÆGIR
351
hleranna breytist verulega eftir því hver
toghraðinn er.
Að endingu segir höf., að þótt þessar
athuganir séu ekki fullkomnar, þá sýni
þær kosti dýptarmæla til skjótra athug-
ana á vissum eiginleikum flotvörpunnar.
Þessar tilraunir eru undirstaða til athug-
unar á veiðihæfni vörpunnar, sem að
sjálfsögðu verður að fullreyna við raun-
verulegar fiskveiðar.
Erindi nr. 102 fjallar um fiskileit með
dýptarmælum og asdic, eftir Guðmund
Vestnes starfsmann rannsóknardeildar
norsku fiskimálastjórnarinnar.
Fyrri hluti erindisins fjallar um Asdic
tækið um borð í G. 0. Sars, en þar segir
m. a.: Veturinn 1945/46 var norska korv-
ettan „Eglantine" fengin til að gera til-
raunir við síldarleit með asdic-tæki skips-
ins. Árangurinn lofaði góðu um slíka
fiskileit, svo að ákveðið var að búa hið
nýja rannsóknarskip norðmanna, „G. 0.
Sars“ (1950) asdic-tæki. Það hefur nú
verið notað í 25.000 klst. með góðum
árangri í hafinu milli Islands og Noregs.
I rannsóknarferðunum fyrir vetrar-
vertíðina, er síldin venjulega í stórum
torfum. Á þessum árstíma eru sjávar-
hitabreytingar fremur litlar, svo að lá-
réttur asdic-geislinn sveigist lítið, en það
auðveldar mikið leitina. Við þannig skil-
yrði og í hagstæðu veðri, næst venjulega
2000—2500 mtr. langdrægi.
Vel æfður asdicvörður getur að vissu
marki þekkt endurvörp síldartorfa frá
öðrum merkjum með nákvæmri hlustun
í heyrnartól eða hátalara. Þó er nauðsyn-
legt að dýptarmælir sé í gangi til frekari
aðgreiningar á endurvörpunum og til að
vita um dýpt þeirra.
Torfur vetrarsíldarinnar, þegar hún er
á leið til hrigningastöðvanna, koma fram
á dýptarmælinum eins og ,,halastjörnur“
frá 50 mtr. til ca. 1 sjóm. langar og 10
til 200 mtr. djúpar, eins og mynd nr. 24
sýnir.
Þegar síldin kemur að ströndinni, og
dýpið er minna en 200 mtr., þá versna
skilyrðin og botnendurvörpum fjölgar,
þannig að fara verður yfir þau með dýpt-
armæli, til að sjá hvort um torfu eða
botntind er að ræða.
Sumarsíldveiöamar.
Það er vitað að langdrægi asdictækjanna
fer verulega eftir ástandi sjávarins á
hverjum tíma. Á sumrin eru hitaskil og
selta gleggri og dregur það verulega úr
langdraginu, þannig að ekki er að vænta
meira en 1000 mtr. langdrægis.
Síðari hluti erindis G. Vestnes fjallar
um tilraunir með dýptarmælingar, eða
„hvítu línuna“. Þar segir m. a.:
Árið 1954, er leitað var þorsks og ýsu
á djúpu vatni í Barentshafinu, kom í ljós,
að venjulegar gerðir dýptarmæla voru
ekki heppilegar til þessara rannsókna.
Árið eftir var áætlun gerð í samræmi við
Simonsen Radio í Oslo, um tilraunir til
smíði á mæli, sem sýndi fisk á 200—400
mtr. dýpi og fisk, sem var þétt við botn-
inn.
Mynd nr. 24.
Lóðningar af venjulegri
vetrarsíldartorfum viS Noreg
(göngutorfur). FjarlægS milli
lóöréttra lína er 1 sjómfla.
Dýpi 0-200 m. „G. O. Sars“,
jan. 1955.