Ægir - 15.09.1971, Blaðsíða 21

ÆGIR
251
Ásgeir JaJcabsson:
KÖSSUN UM BORÐ
Það hefur mikið verið rætt um kössun
um borð í íslenzkum fiskiskipum og ekki
að ófyrirsynju. Hinn mikli kostnaður við
að taka upp kössun á flotanum, hinn mikli
og illviðráðanlegi afli íslenzkra fiskiskipa,
úrelt löndunarkerfi og lítill verðmunur
kassaðs fisks og ókassaðs hefur valdið því
að lítið hefur orðið um framkvæmdir. Allt
eru þetta gildar ástæður.
Ég hef aldrei átt þess kost að kynna
mér kössun um borð í fiskiskipi af eigin
raun, en á dögunum gafst mér kostur á að
fara út með Findustogara frá Hammer-
fest og það tækifæri greip ég vitaskuld.
Norðmenn kunna manna bezt það verklag,
sem þarf við kössun um borð.
Togarinn, sem ég fór út með, heitir Hája
og er 465 tonn brúttó en 127 tonn nettó.
Skipið er 50,85 metrar á lengd en 9 metrar
á breidd eða um 4 metrum lengri og hálf-
um metra mjórra en þeir togarar, sem við
ætlum að láta byggja í Noregi. Mér finnst
það hlýða að skjóta því hér að í leiðinni,
að ég er sannfærður um að við erum að
láta byggja okkar skuttogara of stutta.
Þegar vængir eru orðnir 70 fet eða meira,
belgur allt að 80 fetum og poki 50 fet, þá
veitir ekki af löngu dekki til að athafna
sig á. Það fer allt betur á löngu dekki en
stuttu á skutskipi. Það á eftir að reynast
okkur dýrt að byggja heilan flota í sam-
íæmi við tímabundna sjómannasamninga,
en ekki eins og bezt verður á kosið, hvað
snertir veiðihæfni skipanna.
Hája var úti rétta 7 daga og veiddi á
hinum stóru fiskiflákum norðaustur af
Nordkap. Lestin í Hája tekur 1800 Ström-
bergskassa, 90 lítra. Þeim er raðað tómum
við framþil lestarinnar og síðan eru fjór-
ar kassaraðir aftur með síðunum, 8 kass-
ar voru á hæðina. Á botninum í miðju
lestarinnar voru tvær kassaraðir en síðan
var tómarúmið í lestinni fyllt með ís. Við
afturþil lestarinnar var bil, sem svaraði
tveimur kassaröðum og þar var byrjað að
láta fisk í kassana. Það voru ekki nema
15 menn á skipinu, þar af 10 hásetar og
bátsmaður fyrir hvorri vakt um sig en
vaktir voru tvískiptar og því ekki nema
5 menn á dekki á hvorri vakt. 4 voru í að-
gerðinni en 1 í lestinni. Allur fiskur var
blóðgaður áður en aðgerð hófst og var hon-
um fleygt á færibönd, sem fluttu hann
fram í aðgerðarkassana. Aðgerðin gekk
þannig fyrir sig að tveir hausuðu og
ristu á kviðinn um leið með sveðjunni. Þar
sem aðstaða var mjög góð, þurfti haus-
arinn svo sem ekkert að beygja sig eða
seilast sér til óþæginda eftir fiski, þá
gekk þetta verk svo vel, að maðurinn sem
sleit var fullhertur með að hafa við. Það
reyndi ég á sjálfum mér, ég var í aðgerð,
að þetta gekk sízt seinna en hjá okkur,
þar sem er sérstakur fyrirristumaður,
sem þarf að beygja sig niður að dekki
eftir hverjum fiski. Fiskurinn datt á lít-
inn pall, þar sem sá sem sleit tók við hon-
um, sleit úr honum og fleygði honum á
færiband, sem flutti hann í vöskunarkarið,
en þaðan fer hann á færibandi að rennu