Ægir - 01.08.1974, Blaðsíða 7

kvæma þær bæði í tilrauna-
geymi og til sjós líkt og gerist
með tilraunir á sviði skipa-
frseðinnar.
Samband líkans og veiðar-
færis.
Rétt þykir að koma aðeins
mn á samband það sem gildir
milli líkans og þess hlutar sem
Hkanið túlkar, í þessu tilfelli
vörpulíkans og vörpu í fullri
stærð.
Stærðar- og þyngdarsam-
band má rita á eftirfarandi
hátt:
= K • L, (lengdarsamband)
Rv --- K3 • R, (rúmm.samb.)
pV =K3 • Þ, (þyngdarsamb.)
Mynd 1. Frá tilraunageymmum i Boulogne.
Líkan af botnvörpu með höfuðlínuhlera.
Þarsemt. d.: Froude:
Þar sem:
rv = lengd vörpunets (m)
*V' = rúmm. vörpunets (m3)
'■ = þyngd vörpu (t)
^ = líkanhlutfall, línulegt
samband milli vörpu og lik-
ans (Lv/L,).
h*i. R,, Þ, eru sambærilegar
stærðir fyrir líkan.
Ef botnvarpa, sem hefur 105
feta höfuðlínu (ca 32 m) og
hlera, sem vega 1200 kg, er
sett upp í hlutfalli K = 25,
f®st líkan með höfuðlinulengd
4.2 fet (ca 1,3 m) og hlera-
Pyngd um 80 grömm.
Þar sem hér er um að ræða
hiuti, sem hreyfast í vökva,
Parf að uppfylla hreyfifræði-
leS lögmál til að fá sam-
svörun milli annars vegar lík-
ans og hins vegar hlutar í
allri stærð. Tvö grundvallar-
^pnál hafa verið sett fram á
Pessu sviði, annars vegar lög-
^ál sem kennt er við W.
roude og hins vegar lögmál
ennt við O. Reynolds.
V
V g • L
Reynolds:
V • L
Re =
Þar sem:
V = hraði (m/s)
g = þyngdarhröðun (m/s2)
L - lengd hlutar í vökva-
streymi (m)
„ = „seigja“ viðkomandi
vökva
Ekki er unnt að uppfylla
bæði þessi lögmál í sömu
tilraun.
Fyrir tilraunir þær sem hér
er um að ræða er það Froude-
lögmál, sem þarf að uppfylla
og skrifa má:
Vv. = VK • V,
Vv = er hraði vörpu
V, = hraði vörpulíkans
Ef líkan er t. d. í hlutfalli
1:25 (K = 25) og á að svara
til vörpu í fullri stærð, sem
toguð er á 4,5 hn. hraða, þarf
hraði líkans að vera:
V25
0,9 hn.
Þ.e. hraði líkans V, = 0,46 m/s
Ef ofangreind sambönd, þ. e.
stærðar- og hraðasamband er
uppfyllt eru aðalatriði um
samsvörun uppfyllt, þótt ýms-
ir aðrir þættir fullnægi ekki
samsvörun.
Tilraunageymir Frakka í Boul-
ogne.
Veiðarfæratilraunageymir
Frakka í Boulogne sur Mer var
byggður árið 1967, og er fyrsti
sinnar tegundar í Evrópu. Til-
ÆGIR — 203