Ægir - 01.02.1975, Page 14

Venðþróun og markaðir á árinu 1974.
Eins og ég gat um í grein minni um fisk-
mjölsframleiðsluna árið 1973 komst verð á
mjölinu þá hærra en nokkru sinni áður, eða
sem svaraði rúmum 10,00 dollurum fyrir pno-
teineiningu í lest.
Nokkur bjartsýni ríkti í byrjun ársins 1974
um það, að þetta háa verð myndi haldast. Það
kom þó fljótt í ljós, að hér var að verða
breyting á.
Er skemmst frá því að segja, að um miðjan
janúar, þegar pólsk sendinefnd kom hér til
Reykjavíkur til þess að semja um kaup á
fiskmjöli, þá var nefndin ófáanleg til þess að
greiða hærra verð en $6,50—7,50 fyrir pro-
teineininguna, breytilegt eftir afgreiðslutíma.
Var hér um að ræða geysilega lækkun frá
því verði, sem menn höfðu gert sér vonir
um að fá. Varð ekkert úr samningum og fóru
Pólverjarnir við svo búið heim.
Svo sem kunnugt er hafa Pólverjar verið
okkar stærstu kaupendur af fiskmjöli undan-
farin ár og voru þetta því mikil vonbrigði.
Þegar hér var toomið, var búið að selja
fyrirfram af loðnumjölsframleiðslu ársins
1974 um 17 þúsund lestir fyrir verð, sem
að meðaltali nam $9,50 fyrir próteineininguna.
Leið nú nokkur tími og kom fljótt í Ijós, að
aðrir kaupendur héldu mjög að sér höndum
og seldist lengi vel ekkert mjöl nema svolítið
af þorskmjöli.
Reynt var af hálfu hins opinbera að halda
uppi verðinu með því að heimila ekki útflutn-
ing eða sölu, nema hið fyrrnefnda háa verð
fengist. Þó var, þegar á leið, útflutnings-
verðið lækkað nokkuð, en samt sem áður seld-
ist ekkert. Þegar komið var fram í byrjun
apríl, greip sjávarútvegsráðherra til þess ráðs
að senda tvo menn til Póllands, til þess að
kanna, hvort enn væri áhugi hjá Pólverjum
að kaupa af okkur mjöl og hvaða verð væri
fáanlegt. Bar sendiför þessi þann árangur,
að Pólverjar tjáðu sig enn reiðubúna að kaupa
af okkur mjöl fyrir $6,50 proteineininguna,
og var þeim nú selt sem nam um 17 þúsund
lestum.
Verðið fór nú enn lækkandi. Nokkuð magn
seldist á $6,00 próteineiningin og síðar var
selt fyrir allt niður í $4,30. Rússland keypti
nú rétt fyrir áramótin 10 þúsund tonn fyrir
$5,12—5,30, en það er hærra verð en nokkurs
staðar er nú fáanlegt.
Birgðir þær, sem voru í landinu um ára-
mótin, eru ennþá óseldar og horfir ekki vel
með sölu eða verð. Er nú svo til engin eftir-
spurn eftir fiskmjöli og eru menn nú mjög
uggandi um framvindu þessara mála, því að
fyrirframsölur eru litlar og verðið lágt.
Nú mun margur spyrja, hvað veldur þess-
ari miklu breytingu? Fiskmjöl hefir verið
mjög eftirsótt vara og var því engum erf-
iðleikum bundið að selja það. Enginn vafi er
á því, að hið geysiháa verð árið 1973, sem
kaupendur urðu að greiða, olli því að þeir
voru nauðbeygðir til að nota ódýrari fóður-
tegundir í miklu ríkara mæli en áður. Notkun-
in á fiskmjöli minnkaði því verulega og vönd-
ust kaupendur af að nota það, og gátu þeir
nú náð sama árangri með öðrum og ódýrari
fóðurtegundum. Áður höfðu menn trúað þvi,
að ekki væri hægt að minnka notkun á fisk-
mjöli.
Reynslan hefir líka orðið sú, að þó mjöl-
verðið hafi nú lækkað svona mikið, þá eru
menn tregir til að byrja notkun á því í sama
mæli og áður. Þá kemur hér einnig til, að
ÞEIR FISKA
SEM RÓA MEÐ VEIÐAFÆRIN FRÁ
SKAGFJÖRÐ