Ægir - 01.04.1985, Blaðsíða 20

Dr. Björn Jóhannesson:
Hlutfallslegur meðalfjöldi laxa er
veiddust um árabil á stöng í sömu
ánum á 6 landssvæðum.
Súluritin er fylgja þessu grein-
arkorni eru unnin úrgögnum sem
Veiðimálastofnunin hefur birt í
málgagni stangveiðimanna, Veiði-
manninum. Tekin hafa verið
meðaltöl stangveiði í laxám á 6
landssvæðum, eins og lesa má af
súluritunum. Með þessu er ætl-
unin að bregða upp trúverðugri
heildarmynd af þróun stangveiði
á íslandi síðustu árin. Meðalveiði
áranna 1977, 1978 og 1979 er í
öllum tilvikum notuð til viðmið-
unar sem talan 100. Auk met-lax-
veiðiársins 1978 eru svo hlutfalls-
tölur fyrir árin 1981, 1982, 1983
°g 1984 færðar á súluritin.
Súluritunum læt ég fylgja eftir-
farandi athugasemdir:
Súlurit A, Kjósarsýsla og Reykja-
vík
Meðalveiðin í Elliðaánum,
Leirvogsá og Laxá í Kjós hefur
tekið tiltölulega litlum breyt-
ingum síðustu árin. Á þessu hafs-
svæði eru 2 hafbeitarstöðvar suður
með sjó (Pólarlax h/f og stöð í
Vogum), þar sem aðstaða til að
heimta lax í gildrur er ófullnægj-
andi. Eins gengur lax treglega í
eldisstöðina í Kollafirði í þurrka-
tíð. Af þessum sökum lendir lax,
sem upprunninn er í þessum
eldisstöðvum, stundum í torfum
sem eru á leið til síns heima í
Elliðaánum, Korpu, Leirvogsá
eða Laxá í Kjós. Er þetta sennilega
skýring þess, að laxveiði í nefnd-
u'm ám hefur minnkað að mun
minna síðustu árin en á öðrum
landssvæðum.
Súlurit F, Suðurland
Athyglisvert er að stangveiði á
Suðurlandssvæðinu hefur farið
vaxandi frá árinu 1981. Væntan-
lega skýrir tafla 1 þetta fyrirbæri
að nokkru leyti.
Taflan sýnir, að 1984 jókst
stangveiði á vatnasvæði Ölfusár
um 26%, en netaveiði minnkaði
um 27% og heildarveiði um
18%, frá því árinu áður. í góðær-
inu vorið 1984 gekk lax tiltölu-
lega snemma úr sjó, og af þessari
ástæðu munu venju fremur
margir fiskar hafa komist í árnar
áður en netaveiði hófst í Ölfusá.
Að sjálfsögðu geta aðrir þættir,
svo sem gönguskilyrði á þeim
tímabilum sumarsins þegar net
eru tekin upp úr ánum, haft áhrif
á þann fjölda laxa sem kemst
fram hjá netalögnum.
Netaveiði í Hvítá í Borgarfirði
hefst fyrr á sumri en netaveiði í
ölfusá, enda sýnir tafla 1 að
stangveiði á vatnasvæði Hvítár
minnkaði um 37%, en heildat-
veiðin þó nokkru meira eða 44%>
á árinu 1984 miðað við sumariö
1983.
Súlurit E, NA og Austurland:
Að kalla alger ördeyða hefar
verið í laxám þessa landshluta
síðustu fjögur ár. Eins og ég hel
bent á í blaða- og tfmaritsgrein-
um, valda úthafsveiðar Færef
inga fyrst og fremst veiðileysu 3
NA og Austurlandi. Fari svo fra^
má raunar ætla, að laxveiði il
þessu svæði hverfi með ölH
vegna of lítils náttúrlegs laxaklak5
í ánum. Með því að sleppa árleg3
pokaseiðum eða sumaröldui11
seiðum í árnar, má þó vænta'1'
lega sporna gegn eða draga Lir
gereyðandi áhrifum úthafsveið'
anna.
Súlurit D, S-Þingeyjarsýsla:
Árlega er sleppt talsverðu
magni af sjógönguseiðum í La*a
í Aðaldal, og er þetta eflaust nieg'
inskýring þess að örlög þes5a
vatnsfalls hafa ekki orðið
Tafla 7. Hlutfallselg stangveiði, netaveiði og heildarveiði á vatnJ'
svæðum Ölfusár og Hvítár í Borgarfirði.
Vatnasvæði Hvítári
Vatnasvæði Ölfusár Borgarfirði
1983 1984 1983 1984
Stangveiði .......................... 100 126 100 63
Netaveiði .......................... 100 73 100 52
Heildarveiði........................ 100 82 100 56
128-ÆCIR