Ægir

Árgangur

Ægir - 01.02.1987, Síða 19

Ægir - 01.02.1987, Síða 19
2/87 ÆGIR 75 pá// Bergþórsson: Spár um árshita /^eira en 60 ára reynsla sýnir, a 1 ársbyrjun er hægt að segja 'eff [il um það í 6 tilfellum af Verjum 7, hvort lofthiti ársins í tykkishólmi verði meiri eða m'nni en í meðallagi. Þetta þykir víst flestum ótrú- eL8’; ^e'r geta bent á, að það tekst j.. nema fjóra af hverjum fimm e?8Urn að spá, hvort þurrviðri e a e'nhver úrkoma verði næsta ^arhring. Hitaspár munu vera ^okkuð auðveldari, en eru þó arklitlar um meira en nokkra I 38a e^a viku. Hvernig má þá ei a líkur að því að ársspár um hitann geti verið allt að því eins marktækar? Þeirri spurningu er nauðsynlegt að svara áður en lengra er haldið. Það er fyrst og fremst vindafar- ið, sem stjórnar hitanum frá degi ti! dags. Norðanátt er stundum 5 stigum kaldari en sunnanátt á sumrin, og að vetrinum er hita- munur þessara átta iðulega helm- ingi meiri en að sumrinu. En þar sem vindaspár er ekki hægt að gera nema nokkra daga fram í tímann, verða hitaspár sem byggjast á þessu, líka skeikular nema fyrir fáa daga. Af sömu ástæðu eru mánaðarspár um hit- ann mjög lítils virði, þó að fram- farir í tölvuspám kunni að bæta nokkuð úr því á næstu árum. En þegar litið er á meðalhita komandi árs, verður annað uppi á teningnum. Þá eru áhrifvindátt- anna á hitann ekki eins yfirgnæf- andi og þau eru einstaka daga og vikur, þó að vissulega séu nokkur áraskipti að því, hvað hlutfalliðer milli kaldra og hlýrra vindátta. En það er einkum tvennt annað, sem ræður mjög meðalhita ársins, og um það gæti verið hægt að segja nokkuð fyrirfram. í fyrsta lagi, hvert er almenna hitafarið á jörð- inni, einkum á okkar helmingi hnattarins. Það mótast aftur á móti mikið af þeim varma, sem heimshöfin innihalda og geyma furðu vel frá ári til árs og jafnvel í áratugi. í öðru lagi er þýðingar- mikið hvernig er háttað stað- bundnu hitafari sjávar í grennd við landið, einkum þess sjávar, sem er Iíklegur til aðstreyma í átt- ina til landsins. Sérstaklega eru þau hitabrigði mikil norður undan, þar sem hafísbeltið á Hafís í mars-maí ?. Lágmarksís síðustu áratugi. 2. Miðlungsís síðustu áratugi. J. Hámarksís síðustu áratugi. 4. Mesti ís sem vitað er um síðustu aldir. / meginatriðum má reikna með að straumar liggi norðan að samhliða þessum hafísjöðrum.

x

Ægir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.