Ægir - 01.03.1991, Side 56
164
ÆGIR
3/91
mynd þar sem dregnar eru jafn-
hitalínur (Unnsteinn Stefánsson og
Sigþrúður Jónsdóttir 1974). Mikill
munur er á hitanum við Snæfells-
nes og á Norðurkanti, en hiti fellur
ört eftir því sem norðar dregur og
dýpra eða frá 7° C og niður í 0° C.
Takið eftir köldu tungunni sem
gengur inn eftir Eyjafjarðarál,
(svæði 8 á 1. mynd) en hins vegar
sýnist hlýrra við Grímsey (svæði
11). Einnig sýnist örlítið hlýrra
fyrir vestan Eyjafjarðarál, í Skaga-
fjarðardjúpi og við Sporðagrunn
(svæði 9—10). Þetta kemur líka
heim og saman við áðurgreindar
niðurstöður af hkl og að nokkru af
maxL, en 2. og 5. mynd endur-
spegla þetta hitamunstur í stórum
dráttum. Lágt hitastig virðist
seinka kynskiptunum en vöxturinn
heldur áfram þannig að dýrin eru
bæði eldri og stærri þegar þau
skipta um kyn eftir því sem hita-
stigið er lægra. MaxL er yfirleitt
meiri eftir því sem hkl er stærra.
Þannig er maxL t.d. 22.5 mm á
Húnaflóa, 26-28.5 mm á úthafs-
rækjusvæðunum og 34.4 á
Dohrnbanka. Hitastig er talið
mjög lágt á Dohrnbanka svæðinu
þar sem hkl er stærst, en þó hefur
ekki unnist tími til að afla upplýs-
inga um meðalárshita þar.
Samkvæmt nýjustu niður-
stöðum um aldur rækju voru
flestar rækjur að hrygna í fyrsta
sinn 3ja ára við Snæfellsnes en
örfáar 2ja ára. í ísafjarðardjúpi
hrygndu allar 3ja ára í fyrsta sinn
árið 1988. Þetta getur þó verið
mismunandi eftir árum, t.d.
5. mynd. Meöat-maxL (mm) árið 1988 eftir tilkynningarskyldureitum. Fjöldi sýna
í svigum.
hrygnir stundum helmingur kven-
rækjunnar 3ja ára í ísafjarðardjúp1
og hinn helmingur árgangsins fynst
4ra ára, eða allra hrygna í fyrsta
sinn 4ra ára (Unnur Skúladóttir,
Guðmundur Skúli Bragason og
Viðar Helgason 1989). Við
Grímsey benda fyrstu niðurstöður
aldursgreininga til að flestar
rækjur séu 5 ára að hrygna í fyrsta
sinn og á Norðurkanti 6 ára-
Appolonio og Dunton (1969) hafa
sýnt fram á samband milli sjávar-
hita og aldurs við fyrstu hrygningu
kvendýra af tegundinni P. borealte
af ýmsum svæðum í heirninum
þ.e. því lægra hitastig þeim mun
eldri er rækjan þegar hún hrygnir i
fyrsta sinn. Reyndar var það Birgir
Rasmussen (1954) sem fyrstur
vakti athygli á mismunandi aldn
rækju eftir því hvort rækjan hélt
sig við Suður-Noreg eða á ýmsum
fjörðum í Noregi og allt að SpitS'
bergen.
Tekin hafa verið saman botn-
hitagögn sem fengin eru úr rann-
sóknarleiðöngrum Hafrannsókna-
stofnunar fyrir þessi t’jögur svaeði
þar sem reiknað hefur verið ut
eggburðartímabilið. Naut höf'
undur þar aðstoðar Stefáns Krist'
mannssonar haffræðings við ur-
vinnslu á hitagögnunum. Reyn*
var að nálgast meðalárshita á Þvl
dýpi þar sem rækjan er veidd-
Vitað er að rækjan lyftir sér mikm
frá botninum á nóttunni svo a°
meðalárshiti við botn gefur ekk1
rétta mynd af hitanum í umhvem
rækjunnar. Þau gefa þó til kymlð
mismun á hitastigi milli svaeö3,
Meðalhitinn við Snæfellsnes
fyrir norðan land er meðalH
áranna 1974-1989. Þegar reikna
var út hitastigið fyrir NorðurkanÞj
svæðið var reiknaður út meðald11'
fyrir dýpislagið 300-500 m l1
Kögursniði (stöð nr. 5) og Húna
flóasniði (stöðvar nr. 4 og 6-8)- el1
meðaldýpið þar sem rækja11
veidd er um 400 m þarna.
Grímsey var reiknað með mimia