Ægir - 01.05.1991, Síða 45

5/91
ÆGIR
269
rarnboðinu náið og jöfnuður næst
n^eð breytingum á afurðaverði.
e|stu kaupendurnir eru japan og
e|d A-Asíuríki, einnig eru mark-
a 'r Evrópu og Bandaríkjanna
j^.'kilvægir fyrir fiskmjölsfram-
eiöendur. Ört vaxandi sala fisk-
n^Jöls til landa í A-Asíu, stafar af
sarnverkandi áhrifum mikils hag-
Va*tar í (aessum löndum og af stór-
auknu fiskeldi. T.a.m. hafa kín-
verjar aukið kaup á fiskmjöli, úr
200.000 tonnum árið 1986, í
400.000 tonn árið 1989. Taiwan
hefur einnig komið inn á markað-
inn sem ört vaxandi kaupandi, af
sömu ástæðum.
Lágt verð
Þrátt fyrir minnkandi framboð
fiskmjöls og vaxandi eftirspurn
framleiðenda eldisfisks eftir fóðri,
er verð mjög lágt um þessar
mundir. Verðið fór þó heldur
hækkandi á síðasta hluta ársins
1990, eins og sést á línuriti 3. Á
línuritinu er sýnd þróun verðs á s-
amerísku fiskmjöli á Þýskalands-
markaði og sömuleiðis verð á
soyamjöli á sama markaði á tíma-
bilinu frá síðustu viku ársins 1987
til 43.viku síðasta árs. Lágt verð er
afleiðing af breytingum í landbún-
aði, þar sem ræktun ýmissa afurða
landbúnaðarins, eins og t.d. soya-
bauna sem er samkeppnisvara
fiskmjöls og lýsis, hefur stóraukist
á síðustu árum. T.a.m. voru til
staðar í októberbyrjun 1990, met-
birgðir af soyabaunum í helstu
framleiðslu-og útflutningslöndun-
um, Bandaríkjunum, Brasilíu og
Argentínu. Birgðirnar voru metnar
þriðjungi meiri en á sama tíma
árið áður.
Af sömu ástæðum og áður voru
nefndar um verðlækkun á fisk-
mjöli, er verð á lýsi lágt um þessar
mundir. Á línuriti 4, er sýnd
heimsframleiðslan á lýsi á árunum
1986-1990. Meðalframleiðsla
lýsis á síðustu fimm árum var
u.þ.b. 1.55 milljónir tonna.
Áætluð framleiðsla ársins 1990
var á að giska 1.3 milljónir tonna,
sem er 13% samdráttur frá fyrra
ári. Auk samdráttar framleiðslu í
Chile, Danmörku og Noregi sem
fyrr var sagt frá, dróst lýsisfram-
leiðsla saman í Perú, vegna minna
fituinnihalds í þeim fiskafla Perú
sem einkanlega fer til bræðslu,
þ.e. sardínu og ansjósu.
Eftirspurn fylgir framboði og
stærsti kaupandi lýsis er V-Evrópa,
en næstir koma Perú og Japan eins
og fram kemur á línuriti 5.
Stærstur hluti lýsisins fer til smjör-
líkisgerðar og í aðrar afurðir sem
notaðar eru til steikingar og í
bakstur. Þannig að verðlækkun á
lýsi fylgir verðlækkun samkeppn-
isafurða úr jurtaríkinu með svip-
Línurit 2.
Heimsneysla á fiskmjöli
Önnur
A-Asíu-
Japan lönd Evrópa U.S.A.
~ ; www M
Önnur
lönd
S.-Am. Soya-
Fiskmjöl mjöl
6oo
5oo
US $/tonn

400
300
200
1 \ \
N \
V-------—
- v-.
tt; T
v'»/
2,87 13/88 26/88 38/88 50/88 11/89 23/89 35/89 47/89 07/90 19/90 31/90 43/90
Vikur/ár
500
400
300