Dýraverndarinn - 01.01.1931, Blaðsíða 8

D ÝRAVERN DARIN N
af því gleymt, sem um hann heföi mátt segja, ef
fyrr hefði verið ritað. Þó ætla eg að reyna að tína
það til, sem eg man enn, enda eru það atvik, sem
trauðla munu mér úr minni falla, þó að elli fær-
ist yfir.
Kápur var fremur srnár vexti, en svaraði sér vel,
ullarstuttur en þó fallegur á lagðinn. Kvikur var
hann á fæti og léttvigur i allri framgöngu. Þægur
í heimahögum, en yrði hann manna var utan heima-
haganna eða í leitum, var hann ljónstyggur og lét
ekki höndla sig fvrr en heima. En þó hann væri
smávaxinn, var þol hans og dugnaður frábær, og
aldrei vissi eg til, að lmnn uppgæfist, ])ótt ann
stríddi i ströngu við ofttrefli hríöarbylja, og hlífði
sér lítt, þó að langt væri heim að sækja og altaí
að þyngjast fyrir fæti.
Eins og áður er sagt, syndi Kápur þegar á fyrsta
vetri marga góða hæfileika til forustu. En á öörum
vetri, þegar hann var kominn í sauðahópinn, virtist
hann misjafnlega vel upplagður til þess að fara á
undan. Má vera, að ]>ví hafi verið um að kenna, að
niargir eldri sauðir vóru í hópnum, er þóttust fær-
ari um að rá'öa ferðinni en þessi veturgamli ])eyi.
er minstur var allra sauðanna. En ])ó fór altaf svo,
að ]>egar veður versnaði og færðin þyngdist, tók
Kápur forustuna og dugði þá vel. Og næsta vetur
hafði hann unnið svo traust félaganna, að ])á fór
hann allajafna á undan, hvernig sem viðraði, og var
svo að sjá, að hinir sauðirnir vildu ekki af öðru
vita. Þá fóru jafnframt að koma í Ijós hjá honum
ýmsir ])eir vitsmunir, sem jafnan hefir ])ótt einkenna
góðar forustukindur, og fanst mér þær gáfur og
athygli hans þroskast betur og hetur eftir ])ví sem
hann eldist. Var hann svo veðurglöggur, eða fann
á sér allar veðurhreytingar, að af háttum hans mátti
marka, hvort gott eða vont veður væri nærri. Er
mér til efs, að nútíma veðurvitringarnir, sem tekið
hafa vísindin í þjónustu sína til þess að segja fyrir
um veðurfar, spái þar sannara, en mér reyndist Káp-
ur gera. Og þó að eg tæki ekki alténd til greina
])að sem Kápur vildi segja mér og sýna með hátt-
um sínum, þá var það frentur kappi minu að kenna:
að halda sauðunum til heitar, heldur en ])ví. að eg
efaðist um, að hann vissi, hvað í vændum væri, eftir
að eg fór að taka betur eftir honum og skilja hann.
Þegar góðviðri vóru i nánd, fór hann jafnan síð-
astur inn í hús að kveldi og fyrstur sauðanna út
úr dyrunum að morgni. En væri hríðarbylur nærri,
ruddist hann fyrstur sauðanna inn i húsið að kveldi,
hélt sig inn við gaflhlað að niorgni og drattaðist
síðastur þeirra út. Og væri hann sérstaklega treg-
ur á að fara út, brást ekki að veðurbreyting var
mjög nærri.
Ein saga þessu til sönnunar, er mér sérstaklega
minnisstæð.
Sauðahúsin vóru drjúgan spöl frá bænum, og var
venja þá daga sem hugsað var um að beita sauð-
unurn, að vera kominn til húsanna áður en dagur
var á lofti. Morgun einn í svartasta skammdeginu
var veðri svo farið, nokkuru fyrir dögun, að loft
var kafþykt, en logn og hin mesta blíða. All-mikil
lausamjöll lá á jörðu, en auðvelt var að krafsa til
beitar. Bjóst eg því í skyndi til húsanna. Þegar eg
kom inn í húsið, sem Kápur var í, stóð hann inn
við gaflhlað og vildi ekki þaðan fara. Varð eg að
lokum að taka hann og draga út úr dyrunum. Mundi
eg þá eftir, að hann hafði kveldið áður ruðst fyrst-
ur inn með meiri áfergju, en eg vissi dærni til áöur.
Þóttist eg þá vita, að ekki mundi góðs að bíða, þeg-
ar fram á daginn kæmi, en vildi þó freista að nýta
beitina á meðan kostur væri. Fór eg svo að hotta
sauðunum af stað, og gekk ])að treglega; var snjór-
inn til mikilla þyngsla, en þó einkum hitt, að nú
hrá svo við, að Kápur hélt sig aftast i hópnum
og var mér ekki mögulegt að korna honum frani
fyrir, hvernig sem eg reyndi. Þó kom svo um síöir,
að mér tókst með miklum erfiðismunum, og fyrir
dugnað hundsins rníns, að nudda sauðunum spöl-
korn frá húsunum, og lét eg það gott heita. Var
hvorttveggja, að eftir því sem meira birti, leizt mér
veðúrútlit ískyggilegra, og svo var mér heldur ekki
um, hvernig Kápur hagaði sér.
Samstundis og eg hætti rekstrinum, dreifðust sauð-
irnir, og fóru að krafsa og tína í sig, allir nema
Kápur. Hann stóð kyrr í sömu sporurn, hengdi njð-
ur höfuöið og leit ekki i jörð. Var eitthvað svo utan
við sig og aumingjalegur, að mér meira en flaug
í hug, að hann mundi vera veikur. Eg var svo á
vakki í kringum sauðina rúma klukkustund, en þá
hvessir af norðri í einu vetfangi og brestur á grenj-
andi stórhrið, cn lausamjöllina skóf alt í kring um
mig og kófið svo þykt, að eg sá tæ])lega niður fyrir
fætur mér. Reið eg þá ekki lengi, lét hundinn gelta
og sendi hatm kringum sauðina, en þeir vóru óöara
komnir i harðan hnapp. Þá var Kápur fljótur að
taka á rás og hópurinn á eftir honum. Eg hafði