Dýraverndarinn - 01.01.1931, Qupperneq 10
4
DÝRAVERNDARINN
kynst snjó eÖa óíærÖ fyrr en þá. En Kápur var
Urjúgstígur og öruggur urn áframhaldið. SkilaÖí hon-
um vel áírain og fylgdu honum flestir sauðirnir
og röskustu ærnar. Slitnaö'i þá flotinn í sundur, lömb-
in og þaÖ litilfjörlegasta úr fénu varð eítir, stað-
næmdist og varð ekki hnoðað áfram. Var þá tekið
það ráð, að sækja Káp og reka hann til baka, en
það kom ekki að neinu haldi, hann sleit féð sam-
stundis af sér og íylgdi engin skepna honum. Fór
svo fjórurn eða fimm sinnum, unz hann hætti með
öllu að ganga brautina á milli hópanna, en hljóp
í þess stað i kringum okkur og aftari hópinn.
Snerist áttin þá til norðurs og gerði hríð með
miklu frosti. Komurn við fénu ekki lengra, enda var
þá dagur af lofti fyrir nokkuru og myrkt af kveldi.
Tóku nú klæði okkar að frjósa, en við vórum gagn-
drepa eftir frostleysubylinn um daginn. Sáum við
þá, að ekki var um annað að gera, en skiljast við
féð, þar sem við vórum komnir, en reyna sjálfir
að bjargast til bæjar, og tókst okkur það með naum-
indum.
Daginn eftir var vel ratljóst og fundurn við þá
féð með tölu á sömu slóðurn og við skildunr við það,
en illa var það til reika. Var Kápur þá á rölti í
kringum hópinn og virtist alt benda til, að hann
mundi ekki hafa haldið kyrru fyrir um nóttina og
haft aðgæzlu á, að enga kind sliti úr hópnum. Þá
var komin sæmileg færð, og tókst okkur að koma
öllu fénu heilu og höldnu til húsa. En það var ekki
síður Káp að þakka, en okkur mönnunum og hund-
unum. Hann tróð fyrir hópnum, ratvís og öruggur
og var ekki minstu þreytu að sjá á honum. En að
svo giftusamlega tókst til um björgun fjárins, þökk-
uðurn við eingöngu vitsmunum Káps og veðurgleggni
hans. Vórum við ekki í neinum vafa um, að hefði
hann ekki fundið á sér veðurbreytinguna og náð
fénu saman, þá hefði sennilega margt af því farizt
í ám og giljum eða fent hér og þar um fjallið. Og
það var hvorki í fyrsta eða síðasta sinn, að Kápur
reyndist hinn sanni bjargvættur fjárins, þó að und-
an falli í þetta sinn að færa frekari sönnur á það.
Vetrarmorgun einn í l)líðskaparveðri rak eg sauð-
ina á beit út undir svonefndan Kaldalæk, sem er
djúpur stokkalækur og hefir upptök sín i Eilífsvatni.
Er kaldavermsl i læktium og leggur hann aldrei, nema
í hann ka;fi í stórhríðum og frostum. En er dálítið
líður frá og vatnið hleypur undan íshellunni, getur
hann orðið hættulegur þeim, sem yfir hann leita.
1 þetta sinn var ís á læknum, en nokkurir dagar
síðan í hann kæfði og fraus.
Þegar eg hafði stöðvað sauðina við beitina, brá
eg mér heirn til bæjar, til þess að taka mér árbít.
En ekki hafði eg farið nema hálfa leiðina, er mér
varð litið við og sá, að sauðirnir höfðu stygst og
runnu með talsverðum hraða henn til húsanna. Flaug
mér i hug, að tófa hefði orðið þeim helzt til nær-
göngul, og þess vegna hefðu þeir tekið á rás. Sneri
eg samstundis við og komst fyrir sauðina, en sá þá
íljótt, mér til mikillar undrunar, að lváp vantaði.
Þótti mér lítt sennilegt, að tófa hefði ráðist á hann,
sjálfan bjöllusauðinn, heldur mundi eitthvað annað
hefta för hans. Skundaði eg þá til lækjarins, en þar
var þá Kápur á sundi niðri i læknum og annar
sauður með honum, hnýflóttur. Hafði ísinn fallið
af læknum á löngum kaíla, en við það orðið hark,
sem sauðirnir stygðust við. Strax og Kápur varð
mín var, synti hann að baldcanum til min og mændi
upp á mig. Leyndi sér ekki, að þar taldi hann sér
hjálpina vísa, er eg var. Var um alin niður að vatn-
inu, og varð eg að leggjast endilangur á magann,
til þess að ná í hornin á honurn. Tókst mér íljót-
lega að bjarga honurn upp úr, enda var hann þægur
ágætt tak fyrir mig á hornunum, en hann smávaxinn
og léttur. En það gekk öllu verr með hinn sauð-
inn, enda virtist hann ekki skilja, að eg mundi lík-
legur til bjargar, þótt hann sæi mig draga lváp upp
úr. Hann synti upp og niður með hinurn bakkan-
um, en lækurinn breiðari en svo, að yfir hann yrði
stokkið. Hljóp eg þá upp með læknum, og komst
yfir hann hjá vatninu. En þegar eg nálgaðist Hnýfil,
hrökk hann frá og synti yfir að hinum bakkanum.
Var eg nú í vanda staddur, því að lítt mundi duga
að hlaupa heim eftir mannhjálp, vegurinn svo lang-
ur, að Hnýfill mundi sennilega dauður, þegar hjálp-
in kæmi. Leysti eg þá aí hálsi mér langan trefii
og gisprjónaðan og slangaði honum yfir sauðinn.
Tókst tnér að láta hnýflana festast i treflinum og
gat svo dregið sauðinn til min að bakkanum. Náði
eg taki í ullina, þvi að ekki vóru hornin að toga í.
En erfiðlega veittist mér; sauðurinn mesta vænleiks
kind og því næsta þungur, svona rennandi blautur,
og þar að auki óþægur og gerði mér erfiðara fyrir.
Þó tókst mér að tosa honuin upp úr með ærnum
erfiðismunum. Rak eg svo báða sauöina heitn í hús,
gaf þeim og byrgði þá inni. Hrestust þeir fljótt
og urðu jafngóðir.