Heimir : söngmálablað - 01.03.1939, Blaðsíða 7

H E I M I R
3
in gert í drápum og flokkum eða rimum, og að svo
miklu leyli, sem slíks hefur nokkuð gætt i tónlist, hef-
ur það komið fram í kirkjunni. En hún kom frá upp-
liafi vega sinna með úllenda tónlist, sem koðnaði hér
niður á ýmsan hátt, nema einmitt að þvi leyli, sem
einstakir afburða raddmenn liéldu uppi einum þætli
hennar, tóninu, og gerðu það glæsilega. Þetta, sem ég
lief nefnt, hefur mótað viðfangsefni íslenzkrar tónlist-
ar, þau liafa verið lítil og persónuleg og mest ætluð
einum eða tveimur mönnum — tvísöngur, rímur og
einsöngslög — gripin úr daglegu lífi og túlkandi gletni
og angurværð eða raunir þjóðareðlisins. Stærri við-
fangsefni liafa menn fram á seinustu tíma gengið á
snið við, sumpart af skorli á þekkingu og tækni, sum-
part blátt áfram af því að það, sem þeim lá á hjarta,
virlist þeim koma nógsamlega fram í sluttri stemrnu
og litlu lagi, að sumu leyti eins og þeir vörpuðu fram
ýmsum beztu hugsunum sínum í lítilli ferskeytlu. Þelta
var þjóðlegt einkenni, í kostum sínum og takmörkunum.
Ég lield að hinar almennu vinsældir Sigvalda Kalda-
lóns séu af því sprottnar, að liann er þjóðlegt tónskáld
i þessum skilningi. Hann hefur liitt gamla þjóðlega tón-
tegund, sem jafnframt snertir almennan mannlegan
slreng viðkvæmninnar. Og af þvi að liann hefur mjög
næma og smekkvísa lagtilfinningu — söngfróður maður
hefur sagt mér, að liann hafi alveg óvenjulega melo-
diska æð — samfara góðu islenzku brageyra. Þess vegna
hefur hann sungið mörg íslenzk kvæði inn i huga fólks-
ins meira en fleslir aðrir.
Og þetta er ekki tilviljun og ég held að Sigvalda
Kaldalóns sé þetta sjálfum ljóst. Hann sagði einu sinni
í bréfi til min: „Eg byrjaði snemma að hafa yndi af
söng, móðir mín söng með sinni blæmildu rödd í hug
mér mild og blæfögur lög og faðir minn kvað fyrir mig
rímur, svo að ég fékk snemma okkar þjóðlega blæ í
hug minn.“ Eg veit annars ekki svo margt um ætt Sig-