Skutull - 24.12.1951, Blaðsíða 8

SKUTULL
8
Hartmann og íerskeytlan
Teitur Hartinann nítján ára. Teitur Hartmann fimmtugur.
Vísnakver Hartmanns er nýlega
komið á bókamarkaðinn. Þessi
litla bók mun eflaust verða kær-
komin öllum þeim er ljóðlist unna.
Þegar Hartmann var í essinu sínu
náði hann snilldartökum á fer-
skeytlunni. Sumar af vísum hans
hafa birst áður, einkum í Bréið-
firðingi og Alþýðublaðinu, og
nokkrar þeirra orðið landfleygar.
Hartmann segir svo um sjálfan
sig og hagmælskuna:
Frá því ég var fjórtán vetra
gamall
hafa vísur verið mér
vingjarnlegar, eins og þér.
Aldrei hef égeignasthundkvikindi,
en hagmælskan mig hefur elt,
hærra en skyldi stundum gelt.
Oft hún hefur orðið mér að liði,
ef ráðist á mig var,
oft hún sýndi tennurnar.
Og enn segir Hartmann svo um
stökur sínar:
Veit ég, flestum finnast þær
fremur efnislitlar,
þó er í þeim oftast nær
eitthvað, sem að kitlar.
Já, Hartmann byrjaði ungur að
yrkja. Hagmælskan var honum í
blóð borin. Enginn skyldi samt
ætla að hann hafi ævinlega haft
lítið fyrir vísum sínum. Þeim sem
þetta ritar er kunnugt um það, að
Hartmann lagði oft mikla vinnu í
vísnagerð sína. Hann var einstak-
ur smekkmaður á allt sem vel
mátti fara í bundnu máli. Hvort
stökurnar hafi orðið höf. að liði
í dægurþrasinu, jú, slíkt er aug-
ljóst af vísnakverinu. En enda þótt
vísur Hartmanns séu margar hverj
ar góðar ádrepur, þá er það þó
fyrst og fremst „eitthvað sem
kitlar“, sem einkennir skálskap
hans hvað mest.
Ef að Nóbelsverðlaun veitt
væru fyrir leti,
næði ég, eins og ekki neitt,
alheims regin meti.
Þarna teiknar Harmann skemmti-
lega skopmynd af sjálfum sér, að
líkindum ógleymanlega þeim, sem
þekktu hann eitthvað að ráði.
Hartmann fór sér sjaldnast mjög
hratt, þótt það sé f jarri öllu sanni
að hann hafi verið maður latur í
orðsins venjulegu merkingu. Hart-
mann var skemmtilega værukær.
Hann lét aldrei fara mikið fyrir
sér, hvort heldur maður hitti hann
á heimili hans eða förnum vegi.
Hann var aldrei orðmargur, en
sagði meira í fáum orðum en mál-
ugur maður í langri ræðu. Teitur
Hartmann var heldur lágur vexti,
ekki smáfríður, en yfirbragð hans
var ævinlega góðlátlegt og svo sem
eins og upptendrað af rættnis-
lausri kímni.
Hartmann unni alla tíð „dýrum
veigum" og eru sumar drykkjuvís-
ur hans með afbrigðum vel gerðar:
Þó ég fari á fyllirí
og fái skelli,
alltaf stend ég upp á ný
og í mig helli.
Þá get ég ekki stillt mig um að
taka hér upp þessa skemmtilegu
og spaklegu vísu:
Flaskan verður fótakefli
flestum, sem að hana tæma.
Vín er mannsins ofurefli
eftir sjálfum mér að dæma.
Ekkja Hartmanns, Guðrún Guð-
finnsdóttir, er kostnaðarmaður
vísnakversins, en Bjöm H. Jóns-
son, skólastjóri, hefur séð um út-
gáfuna og ritað skemmtilegan og
hugþekkan formála fyrir bókinni.
Teitur Hartmann var fæddur að
Tungu í Rauðasandshreppi 5. júní
1890. Innan við tvítugt starfaði
hann sem lyfjasveinn hér á ísa-
firði. Árin 1912—1916 dvaldist
Hartmann í Ameríku og hafði of-
an af fyrir sér með húsamálningu.
Þegar hann kom heim aftur var
hann um nokkra ára skeið starf-
andi í lyfjabúðum í Reykjavík.
Síðan fluttist Hartmann austur á
land og bjó lengst af á Norðfirði
og stundaði lyfjaafgreiðslu og
húsamálningu sem aðalatvinnu-
greinar. Mér hefur alltaf þótt örð-
ugt að hugsa mér Hartmann sem
húsamálara. Hvers vegna?.
Kannski bara fyrir það eitt að ég
sá hann aldrei mála hús. Annars
verður svona sérvizka aldrei skírð
til hlýtar, en það má brosa að
henni. — Þeim Guðrúnu og Hart-
manni varð ekki barna auðið, en
þau ólu upp tvær stúlkur, Helgu
systurdóttur Hartmanns og Guð-
nýju, bróðurdóttur Guðrúnar.
Hartmann fluttist aftur til ísa-
fjarðar eftir 20 ára búsetu eystra
og vann hér í lyfjabúðinni til ævi-
loka.
Teitur Hartmann andaðist hér á
ísafirði árið 1947.
GLEÐILEG JÓL!
Óskar Aðalsteinn.
GOTT NÍTT ÁR!
Fallegt úrval af:
Náttkjólum, undirfötum
lífstykkjum og sokkabandabeltum.
Ýmsar áteiknaðar hannyrðavörur,
Isaumsgarn, strammi
javi og etamine.
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Verzlun Karls Olgeirssonar.
GLEÐILEG JÓL!
GOTT NÝTT ÁR!
Netagerðin Grænigarður,
P. Njarðvík, lsafirði.
GLEÐILEGJÓL! F ARSÆLT NÝTT ÁR!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
> Einar & Kristján.
GLEÐILEG JÓL! GOTT NÝTT Á R!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Hraðfrystihúsið Norðurtangi h.f., ísafirði.