Skutull - 24.12.1964, Blaðsíða 3
SKUTULL
3
'&'O
SERA LÁRUS ÞORV. GUÐMUNDSSON:
Heilöy |ól á liimni o| jörðn
Jólatextar Biblíunnar segja okkur frá þuí, sem fram fer
á himni, og því, er gerist á jörðu. Á jólunum flgtur Biblían
okkur fagnaðarríkan boðskap og einnig andsvar mannanna
við þessum gleðitíðindum, sem við öll þekkjum svo vel. Á
jólunum vill kristin kirkja undirstrika og flytja mannfólk-
inu orð Biblíunnar um hið stórkostlega, sem Guð hefur
gjört og um enduróm þess á jörðinni: „Og hirðarnir sneru
aftur og vegsömuðu og lofuðu Guð fgrir allt það, sem þeir
liöfðu hegrt og séð.“
Fagnaðarboðskapur jólanna hefst á himni. Hann hefst
með því að dýrð Ijómar um hirðana og engill Drottins
flgtur þeim fagnaðarboðskapinn, sem veitast á öllum mönn-
um. En ætlun Drottins er að skapa enduróm í hjörtum
mannanna.
Um enduróm hjartnanna, andsvar mannanna, neyðist
Guð til að viðhafa mörg hrgggileg ummæli í Orði sínu:
„Hann kom lil eignar sinnar, og lians eigin menn tóku ekki
viðhonum." (Jóh.l :11).
Þeir fgrstu, sem gáfu Guði verðugt og rétt andsvar og
gáfu endurórn af fagnaðarboðskap hans, voru hirðarnir
á Betlehemsvöllum liina fgrstu jólanótt. Seinna urðu þeir
fleiri. Annar jóladagur er að gömlum sið kallaður „Stefáns-
dagur frumvotts". Postulasagan segir okkur frá þessari
trúarhetju, sem dagurinn er kenndur við. Þar segir að
liann hafi beðið fyrir böðlum sínum meðan hann leið
píslarvættis-dauða, með þessum orðum: „Drottinn Jesú,
meðtak þú aiula minn. Og hann féll á kné og lirópaði hárri
röddu: Drottinn, lát þá ekki gjalda þessarar syndar“.
Þetta er sterkur endurómur . . . Þetta er hreint bergmál
orða Jesú á krossinum: „Faðir, fyrirgef þeim, því að þeir
vita ekki, hvað þeir gjöra“.
Iiér er eins og ómi tónar frá allt öðrum lieimi en þeim,
er við þekkjum bezt. Þannig er ekki ven jan að taka órétt-
læti og gfirgangi. Við beitum allt annari aðferð og við-
höfum allt önnur orð undir slíkum kringumstæðum . . .
En Stefán píslarvottur er eins og endurómur Frelsarans
sjátfs.
Ngja Testamentið segir okkur frá fleirum, sem hafa
gefið enduróm og andsvar, er var eins og af öðrum og
betri heimi. Ef við hugsum til kristinnar kirkju þar til
dagsins í dag, þá munum við í sögu hennar finna marga
menn, sem gefið liafa enduróm, að vísu mismunandi sterlc-
an, þess kærleika og þeirrar elsku, sem opinberaðist með
undri því, er Fagnaðarerindi jólanna segir okkur frá.
Eitt það hræðilegasta, sem getur hent nokkurn mann,
er að verða úlilokaður frá mannlegu samfélagi. Að vera
útilokaður frá gleði þess og sorgum, frá því að samgleðjast
og samliryggjast, frá samábgrgð með öðru fólki. öll höf-
um við einhverntíma á lífsleiðinni orðið fyrir þessu, um
stundarsakir að minnsta kosti. Af þessum stuttu reynslu-
tímum höfum við kgnnst hvað ískalt hel einangrunarinnar
er, lwað það er að vera ekki tekinn góður og gildur og við-
urkenndur af öðrum.
Ævintýraskáldið H. C. Andersen liefur brugðið upp ó-
gleymanlegri mgnd af hörmung einmanaleikans, svo að
við venjulegt fólk höfum hrokkið upp af sljóleika og deyfð
okkar. Sú mgnd, er ég hefi í huga, cr „Litla stúlkan með
eldspýturnar". En þar setur skáldið jólin í baksýn. Litla
stúlkan er ein á ferð og sér inn um uppljómaða glugga,
þar sem elska og gleði tengir börn og fullorðna, ættingja
og vini, saman traustari böndum en nokkurn annan tíma
ársins.
IJún er útilokuð frá örgggi og gleði þessarar tilveru, er
hún fær nasasjón af inn um uppljómaða jólaglugga. Hana
varðar engan um. Ekki lieldur þá, sem ganga lil kirkju,
til þess að lialda jólin hátíðleg á „réttan'‘ hátt. Þeir flýta
sér fram hjá þessari litlu og ótótlegu veru. Hún er á átak-
anlegan hátt gfirgefin og einmana.
Henrik Wergelaiul bregður upp svipaðri mynd í kvæði
sínu um gamla gyðinginn, sem dó í kulda og snjó vetrar-
næturinnar.
Það er jólakvöld, er hann árangurlaust ber að dyrum
kristinna manna. Iívöldið, sem hundinum er hleypt inn í
hlýjuna og örgggið, eins og skáldið segir. Innan lokaðra
dyra lætur skáldið okkur finna yndisleik f jölskyldulífsins
ásamt þeim ilmi, sem alltaf fylgir jólum, kertaljós og jóla-
vers.
Hvers vegna stingur það sérstaklega að vera útilokaður
hina heilögu jólanótt?
Vegna þess að það er í svo hróplegri andstöðu við boð-
skap og innihald jólanna. því að Fagnaðarerindi jólanna
byggir brú yfir hyldýpið, sem er á milli guðs og manna.
Það sem skeði hina fyrstu jólanótt í betlehem, sýnir okkur
nærveru Guðs í heimi, er hefur útilokað sig frá Guði og
raunverulegu kærleikssamfélagi manna á milti. I Kristi
kemur Guð inn í okkar heim með því að endurreisa sam-
félag kærleikans og elskunnar.
Vegir Guðs eru svo miklu hærri okkar vegum sem him-
ininn er hærri jörðunni, og mörg áform Guðs eru óskiljan-
leg okkur mönnunum og virðast mótsagnakennd: að Frels-
arinn sjálfur skyldi vera útskúfaður er hann kom, „því að
það var ekki rúm fyrir þau í gistihúsinu". Þannig bar komu
lians að, af því að liann skyldi verða Frelsari allra hinna
útilokuðu, útskúfuðu.
Guð kom í heiminn til þess að frelsa allar þjóðir og
alla menn, því að svo mikið elskaði hann heiminn. Hann
kom til þess að frelsa ALLA án tillits til stöðu eða stéttar.
/ allri boðun sinni er það hjartans mál Frelsarans að sann-
færa okkur um það, sem erfiðast er fyrir manninn að trúa,
er séð hefur það hyldýpi sem aðskilur hann frá Guði, að
ENGINN ER ÚTILOKAÐUR FRÁ KÆRLEIKA OG ELSKU
GUDS.
Einu sinni enn erum við í þann mund að halda heilög jól.
Einu sinni enn hlustum við á boðskapinn um það, er átti
sér stað á liimni og á jörðinni hina fyrstu jólanótt. Einu
sinni enn syngjum við um dýrð og háleita óma liiminsins,
sem aldrei dvína. I allri gleði og blessun jólanna er það
eitt, sem ekki má kafna fyrir hávaða annars, en það er
endurómur og andsvar hjartna okkar við því, sem við
höfum þegið af Guði í Jesú Kristi. Það andsvar eigum við
að gefa í orði og verki.
Nú biðjum við öll Guð um GLEÐILEG JÓL öllum heimi
til lianda, í Drottins friði.
)