Heilbrigðismál - 01.05.1950, Síða 2

2
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL
hafa viljað koma upp sérstökum stöðvum til að finna krabbamein. Þá
hefur komið fram tillaga um að heilbrigðismálaráðherra iandsins sýni
velvild sína og árvekni fyrir heilsu landsmanna með því að senda
öllum bréf á fertugsafmæli þeirra til að minna menn á að þeir sé
komnir á krabbameinsaldurinn. Reynt hefur verið að' gera röntgen-
rannsóknir á öllu heilbrigðu fólki, sem komið er yfir fertugt. Tilraun
sem gerð var af Fordyce o. fl. 1944 á 2413 manns, yfir fimmtugt, með
þessu móti, gaf heldur magran árangur, því að ekki fundust nema
þrjú krabbamein alls.
En hverju sem menn kunna að finna upp á, þá er víst, að eins og
nú standa sakir, þá er heilsa og líf sjúklingsins fyrst og fremst komin
undir því að hann vanræki ekki að leita læknis í tíma. Hver maður
og hver kona, sem á fimmtugsaldri eða seinna fer að finna til óþæg-
inda í maga eða meltingartruflana, þótt engra verkja verði vart, á
að leita læknis vegna möguleikans um krabbamein í maga. Verkur
gerir iðulega ekki vart við sig í byrjun sjúkdómsins, en byrjar síðan
hægt og fer vaxandi. Matarlystin minnkar oft og það til mikilla
muna. Sjúklingurinn er þreyttur og illa upplagður, þróttlítill og þarfn-
ast meiri hvíldar en áður. Hann horast fyrr eða síðar og blóðleysið
sem sjúkdómnum fylgir, veldur oft miklu magnleysi.
Sem dæmi um það, hvernig hægt er að losna við krabbameinið,
segir Edwards í áminnstri grein frá .54 ára konu, sem var vísað til
hans 1932 vegna þreytu og mæði við áreynslu. Hún var orðin blóð-
lítil og við rannsókn fannst stórt krabbamein í maga, sem þó var ekki
vaxið út í gegnum ytra borðið. Æxlið var skorið í burtu með hluta
af maganum og sjúklingnum gekk greiðlega að batna. Eftir tvo mán-
uði var blóðið orðið eðlilegt og sjúklingurinn fékk fulla heilsu. Seytján
árum seinna segir hún, sem nú er 72 ára, að sér líði vel eftir aldri. En
þess er vert að geta, að fimm árum áður en krabbameinið var skorið
úr maga þessarar konu hafði hún fengið' brjóstakrabba, sem þá var
skorinn burt. Hún hefur því lifað í 22 ár eftir brjóstkrabbann og 17
ár eftir magakrabbann og er ekki dauð enn.
Það verður að komast inn í vitund manna, að einkenni frá maga
hjá manni eða konu, sem er yfir fertugt og haft hefur heilbrigða melt-
ingu áð'ur, stafa ávallt af einhverjum líkamlegum sjúkdómi og að al-
gengasta orsökin er krabbamein.
En hve erfitt er að koma þessu inn í vitund manna sést máske
bezt af því hvernig læknunum gengur að þekkja magakrabba í sjálf-
um sér. Ameríski magasérfræðingurinn Alvarez sýndi fram á það í
grein, sem hann slcrifaði 1931, að starfandi læknar, sem fá krabba-
mein í maga, draga eins lengi og aðrir að leita sér lækninga, nefni-
lega í sex til tíu mánuði. Þeim hættir jafnvel líka til að hugsa á þá
leið, að ef þeim batna óþægindin, sem þeir hafa í maganum, af sóda-