Fréttablaðið - 21.02.2011, Blaðsíða 4

4 21. febrúar 2011 MÁNUDAGUR
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS – AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hendrik Sigurðsson hendrik@frettabladid.is, Guðmundur Steinsson gudmundurs@365.is, Laila Awad laila@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is, Hjördís Zoëga hjordis@frettabladid.is
ALLT SÍMI 512-5402: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is, Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5016: Sigríður Hallgrímsdóttir sigridurh@frettabladid.is, Hlynur Þór Steingrímsson hlynurs@365.is, Benedikt Freyr Jónsson benediktj@365.is
RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is, Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Sigurlaug Aðalsteinsdóttir sigurlaug@365.is, Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is, Guðný Gunnlaugsdóttir gunny@365.is
®
FORSETI ÍSLANDS SYNJAR AFTUR STAÐFESTINGU ICESAVE-LAGA
VEÐURSPÁ
Alicante
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
18°
4°
-5°
-1°
3°
2°
-2°
-2°
20°
7°
15°
4°
27°
-8°
9°
11°
-5°
Á MORGUN
3-8 m/s.
MIÐVIKUDAGUR
Stíf NA-átt NV-til, ann-
ars víða 5-13 m/s.
3
6
5
8
6
3
2
0
3
12
3
9
13
8
4
5
3
6
5
7
0
3
1
6
5
6
7
5
30
1
1
NOKKUÐ RÓLEGT
veður í dag og á
morgun. Yfi rleitt
fremur hæg aust-
anátt með vætu
sunnan til á land-
inu. Á miðvikudag
hvessir hins vegar
um vestanvert
landið og má búast
við úrkomu í fl est-
um landshlutum.
Svipaður hiti áfram
en kólnar norð-
an til.
Elísabet
Margeirsdóttir
veður-
fréttamaður
Ólafur Ragnar Grímsson, for-
seti Íslands, synjaði Icesave-lög-
unum staðfestingar í gær og
þjóðaratkvæða greiðsla mun því fara
fram um málið á nýjan leik. Forset-
inn tilkynnti ákvörðun sína á blaða-
mannafundi á Bessastöðum í gær.
„Þetta mál er á margan hátt erf-
itt og þetta hefur ekki verið ein-
föld ákvörðun,“ sagði forsetinn. Í
yfirlýsingu sinni sagðist hann hafa
horft til þess að Alþingi og þjóðin
hafi hingað til farið saman með lög-
gjafarvaldið í málinu. Þjóðin hafi
ráðið lokaniðurstöðu málsins síð-
ast þegar það var til umfjöllunar.
Hlutdeild þjóðarinnar feli í sér að
víðtæka samstöðu þyrfti til þess
að Alþingi tæki eitt lokaákvörðun
í þetta skipti.
Ólafur Ragnar sagði ljóst að slík
samstaða væri ekki fyrir hendi. Í
fyrsta lagi hafi tillögur um þjóð-
aratkvæðagreiðslu hlotið veru-
legt fylgi á Alþingi. Í öðru lagi hafi
rúmlega 40.000 kjósendur óskað
eftir þjóðaratkvæðagreiðslu í undir-
skriftasöfnun og að í þriðja lagi
hafi skoðanakannanir bent til þess
að meirihluti þjóðarinnar vilji að
hún komi að endanlegri afgreiðslu
málsins. Því hafi hann ákveðið að
beita fyrir sig 26. grein stjórnar-
skrárinnar og vísa frumvarpinu
í þjóðar atkvæðagreiðslu. Hann
sagðist jafnframt vona að sem
flestir landsmenn nýti lýðræðisleg-
an rétt sinn í komandi kosningu.
Ólafur sagði hina nýju samninga
á margan hátt hagstæðari en þeir
fyrri. Það hafi þó ekki breytt niður-
stöðu hans, grundvallaratriði sé að
löggjafarvaldið sé tvíþætt.
Forsetinn sagðist aðspurður ekki
telja að hann sé að vega að þing-
ræðinu með ákvörðun sinni, þó
að aukinn meirihluti Alþingis hafi
samþykkt lögin sem hann synjaði
staðfestingar. Hann þvertók einn-
ig fyrir það að hann væri að breyta
stjórnskipun Íslands með ákvörð-
uninni. Hún breyti heldur engu um
stöðu ríkisstjórnarinnar, slíkar
tengingar myndu eyðileggja þjóð-
aratkvæðagreiðslur sem lýðræðis-
legt tæki. Hann sagði einnig að þeir
sem treysti þjóðinni til að greiða
atkvæði um aðild að Evrópusam-
bandinu geti ekki á sama tíma hald-
ið því fram að Icesave-málið sé svo
flókið að ekki sé hægt að treysta
þjóðinni fyrir því.
Forsetaembættið kannaði áreið-
anleika undirskriftarsöfnunarinnar
með því að hringja í fólk og sögðust
99 prósent aðspurðra hafa skrifað
undir. Forsetinn vildi ekki gefa upp
stærð úrtaksins en sagði það stærra
en það sem aðstandendur söfnunar-
innar tóku, sem var 100 manns.
thorunn@frettabladid.is
Icesave aftur í þjóð-
aratkvæðagreiðslu
Ólafur Ragnar Grímsson vísaði lögum um Icesave-samninginn í þjóðaratkvæða-
greiðslu í gær. Hann segir þing og þjóð hafa farið saman með löggjafarvald og
ekki hafi verið samstaða um að þingið ljúki málinu án þjóðarinnar.
Ólafur Ragnar Grímsson er eini forseti Íslands sem hefur notað málskotsrétt
sinn samkvæmt 26. grein stjórnarskrárinnar. Hann gerði það í þriðja skipti í
gær.
Árið 2004 neitaði Ólafur Ragnar að staðfesta fjölmiðlafrumvarpið svokall-
aða. Rúmlega þrjátíu þúsund manns höfðu þá skrifað undir áskorun til hans
um að staðfesta ekki lögin. Ekki kom þó til þjóðaratkvæðagreiðslu því lögin
voru dregin til baka.
Í byrjun árs 2010 hélt forsetinn sams konar fund og í gær og tilkynnti
að hann myndi vísa Icesave-lögunum sem þá lágu fyrir í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Tveimur mánuðum síðan fór fram atkvæðagreiðsla þar sem spurt
var hvort lögin um Icesave ættu að taka gildi eða falla úr gildi. 62,7 prósent
kjósenda tóku þátt, 1,8 prósent vildu að lögin héldu gildi en 93,2 prósent
vildu fella þau úr gildi. Fimm prósent skiluðu auðu eða ógildu atkvæði.
Fyrri synjanir forseta á staðfestingu laga
„Í stjórnskipun Íslands fer Alþingi með löggjafarvaldið nema þjóðin hafi fyrir
tilstuðlan forseta fengið mál í sínar hendur. Þá fara Alþingi og þjóðin saman
með löggjafarvaldið og er ákvörðun þjóðarinnar endanleg. Í þessum efnum
er stjórnarskrá lýðveldisins skýr. Með ákvörðun forseta 5. janúar 2010 og
þjóðaratkvæðagreiðslunni sama ár varð þjóðin löggjafi í Icesave-málinu eins
og það lá þá fyrir. Niðurstaðan var afdráttarlaus.“
„Annar löggjafi málsins, Alþingi, er hinn sami og spurningin er því hvort
sá löggjafi eigi einn að ljúka málinu án aðkomu hins löggjafans, þjóðarinn-
ar, sem áður réði lokaniðurstöðu.“
„Grundvallaratriðið sem hlýtur að ráða niðurstöðu forseta, hvað sem líður
kostum hinna nýju samninga, er að þjóðin fór með löggjafarvald í Icesave-
málinu og ekki hefur tekist að skapa víðtæka sátt um að Alþingi ráði nú eitt
niðurstöðu málsins.“
Úr yfirlýsingu forsetans
„Ég er ánægður með að
málið sé farið fyrir þjóðina,
en hefði talið rétt að Alþingi
hefði tekið þá ákvörðun,“
segir Bjarni Benediktsson,
formaður Sjálfstæðisflokks-
ins. Bjarni studdi það að
þjóðin ætti að fá tækifæri til
að greiða atkvæði um Icesa-
ve-samningana og segist því
vera ánægður með að málið
fari svo.
„Ég tel að það sé orðið mjög
áríðandi fyrir okkur að skýra það í
íslenskri stjórnskipun, og jafnvel með
almennum lögum, í hvaða tilvikum
og með hvaða skilyrðum uppfylltum,
mál eigi almennt að fara til þjóðar-
innar. Mér finnst óeðlilegt að það sé
í höndum eins manns,“ segir hann.
„En ég vil taka það fram að ég treysti
þjóðinni mjög vel að taka ákvörðun í
þessu máli.“
Bjarni greiddi atkvæði með
skilmálum nýja Icesave-
samningsins. Hann telur
að ákvörðun forsetans hafi
ekki áhrif á stöðu hans sem
formanns Sjálfstæðisflokks-
ins. Hann segist hafa gert
mjög vel grein fyrir sinni
afstöðu í málinu á sínum
tíma, en hann sé ekki
flutningsmaður þess.
„Ég stend fyllilega við þá
ákvörðun að styðja samn-
inginn og mun gera það áfram, sama
hvernig allt þróast.“ Bjarni segir að í
ljósi ákvörðunar forsetans sé staða
ríkisstjórnarinnar mjög veik og hafi í
raun verið svo í langan tíma.
„Það hlýtur að teljast sögulegt að
ríkisstjórn sem var gerð með jafn
afgerandi hætti afturreka með þetta
mál í fyrra, að hún skuli enn sitja við
völd,“ segir Bjarni. „Allra hluta vegna,
ekki bara vegna Icesave, þurfum við
kosningar og nýja ríkisstjórn.“ - sv
Stendur við sína ákvörðun
BJARNI
BENEDIKTSSON
„Ég tel að út frá velferð þjóðarinnar hafi þetta verið röng niðurstaða hjá forset-
anum. Ég átti töluvert erfitt með að átta mig á ýmsum rökum sem hann flutti
fyrir máli sínu,“ segir Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra. Hann segir niður-
stöðu forsetans merkilega í ljósi þess að hann hafi sjálfur sagt mörgum sinnum
eftir að hann synjaði Icesave staðfestingar í fyrra skiptið að Íslendingar vilji
semja. Forsetinn hafi sagt að þetta væru miklu betri samningar
og sjálfur telji hann sig eiga þátt í því hversu góður samn-
ingur náðist vegna þess að hann hafi veitt viðspyrnu.
„Þetta tengist með engum hætti lífi ríkisstjórnarinnar.
Ástæðan er sú að þessi samningur er allt öðruvísi en í
fyrra vegna þess að nú er þetta niðurstaða ferlis sem
allir stjórnmálaflokkarnir komu að. Sjálfstæðisflokkur-
inn, stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn, styður þennan
samning.
Ef samningurinn fellur í þjóðaratkvæðagreiðslu, sem ég
vona að hann geri ekki, þá taka menn því eins og hunds-
biti.“ Össur segir að það muni ekki heldur hafa áhrif á
ríkisstjórnina. „Þetta er stjórnskipulegur réttur forsetans
og ríkisstjórn segir ekki af sér vegna þess að forseti
ákveður að fara eftir stjórnarskrá.“
Össur segir ráðuneytið hafa átt óformleg sam-
skipti við Breta og Hollendinga. „Við höfum verið
í sambandi við utanríkisráðuneyti þessara ríkja.
Það eru allir rólegir en þar verða menn að tala
fyrir sjálfa sig.“
Hann segist ekki viss um að hægt sé að
semja neitt frekar. „Ég tel sjálfur að það sé
útilokað að fara í nýja samninga. Þá mun
málið einfaldlega fara í dóm. Þá taka
Íslendingar þá áhættu og hún gæti verið
töluvert mikil.“ - þeb
Röng niðurstaða út frá velferð þjóðar