Sameiningin - 01.05.1887, Blaðsíða 10

—42—
lög“ (munkafélög) geta, ef þau þykjast þess við þurfa, tekiS und-
ir sig hvert hús, kirkju og skóla, sem þau vilja. Svo hinir of-
sóttu Lúterstrúarmenn geta jafnvel eigi haldið kirkjum sínum,
þá er hinum þóknast að svifta þá þeim. Hlýði lúterskir prest-
ar í Rússlandi ekki harðstjórnarhoðum keisarans kirkjumálum
þeirra viðvíkjandi, er þeim vægðarlaust vikið frá og þeir jafnvel
sendir til Síberíu. Ýmsir flýja eignir sínar og óðul til þess að
geta varðveitt trú sína. En margir, sem ekki eru fastir á svell-
inu, kasta feðratrú sinni til þess að mega hafa frið og vera
kyrrir.—Til þess að sem bezt takist að eyða hinni lútersku trú í
Rússlandi kappkostar stjórnin að bœla sem allra mest niðr hina
þýzku tungu þar í landinu, sem að undan förnu hefir verið í
mestu hávegum höfð. þannig er trúarkennsla á þýzku nú gjör-
samlega bönnuð þar, og merkan þýzkan skóla í Dorpat til mennt-
unar kennurum er boðið að leggja alveg niðr. Og yfirumsjón
allra lúterskra skóla í landinu er fengin í hendr manni nokkr-
um, sem hatar Lúterstrúarmenn af öllu hjatra. Ef þýzkunni
verðr bolað út, vonar stjórnin, að lúterska trúin lifi ekki lengi í
því landi.
—Einu sinni fyrir ekki mjög mörgum árum höfðu Danir fyr-
ir kirkjumálaráðgjafa mann að nafni Fischer, sem ekki var
kirkju og kristindómi meira hlynntr en svo, að hann ritaði bók
á móti ritningunni sjálfri. Nú í síðustu tíð hafa þeir haft mann
í þeim sessi, sem heitir Scavenius, og er sá orðlagðr fyrir opin-
berar vammir í siðferðislegu tilliti. Lengi var þetta látið flakka
óátalið. En nýlega hefir þó svo langt gengið með hneykslanir
hans, að merkir kirkjumenn í Danmörk, þar á meðal Rördam
og Brandt prestar, hafa opinberlega tekið til máls út af þessari
viðrstyggð, og sýnt fram á, að annaðhvort yrði þessi œðsti em-
bættismaðr þjóðkirkjunnur að hreinsa sig af þeim hertilega á-
burði, sem hann liggr undir í almenningsálitinu, ellegar konungr
hlyti að víkja honum frá. Stjórnin þegir, en það er þó talið
líklegt, að Scavenius skifti um ráðgjafastöðu og verði gjörðr að
utanríkisráðgjafa.—þaö er auðsætt, að það er meira en mál kom-
ið til að ríkislcirkjan danska hætti að vera til. Og íslenzka
ríkiskirkjan þarf að fara líka.
—Henry Ward Beecher andaðist í Brooklyn 8. Marz. Hann
er heimsfrægr flestum þessarar aldar mönnum fremr fyrir mælsku,
stórkostlegar gáfur og fram úr skaranda starfsþrek. Hann var