Sameiningin - 01.11.1896, Page 3
131—
voða þeirrar tegundar, sem þar hefir komið lyrir síðan landið
byggðist, hið seinasta ái'ali, sem hörmunga-registr þess rauna-
iands hefir nú frá að segja. Og það er fullkomlega sannfqering
mín. að miklu meira hafi af mörgutn Vestr-íslendingum verið
hugsað urn þennan atburð, sem komið hefir fyrir á hinni fjar-
lægu ey norðaustr í höfum heldr en jafnvel stóratburðina, sem
hafa verið að gjörast á þeirra eigin stöðvum mitt uppi í þjóðlífi
þessa lands beggja megin „línunnar", bæði í Canada og Banda-
ríkjunum. Meðal bvœðra vorra Bandaríkja-megin línunnar eru
stór og þýðingarmikil allsherjar spursmál um þessar mundir
uppi á teningnum, spursmál, sem varða velferð almennings í
stundlegum efnum um svo og svo langan ókominn tíma, spurs-
mál, sem standa í nánu og óaðskiijanlegu sambandi við forseta-
kosninguna, er einmitt í þessari viku á þar fram að fara. En
þó að mikið hafi verið hugsað og talað í síðustu tíð um þau mál
einnig af íslendingum, þeim, er þar eiga heima, þá er eg alveg
viss um, að enn þá miklu meira hefiraf löndutn vorum þar verið
hugsað um hinn fjarlæga hryggðaratburð úti á Islandi. Og
sannarlega hefir ekki síðr verið utn hann hugsað af íslendingum
hér í Canada. Eg hygg, að vér höfum velfiestir um hann hugsað
og hugsum um hann nú ekki eins og fjarlægan, heldr nálægan
atburð. Eg tel vafalaust, að ísland hafi út af atburðinum flutzt
oss öllunt miklu nær en áðr, svo nálægt, að hafsdjúpið, sem í
náttúrunni liggr á milli þess og þessnrar heimsálfu, só í huga
vorum svo gott sem hortíð, og vegalengdin á landi milli hafsins
og hyggistöðva vorra hér líka svo gott sem orðin að engu, og
líka allt annað, sem eðlilega vill mynda aðskilnað milli vor og
Islands, hór um bil hortið. Vér höfum aldrei eins vel vitað af
því eins og nú, að vér, hvar sem vér erum niðr komnir, erum
óaðskiljattlegir partar af íslandi.því þessir dreifðu partar af hinni
litlu íslenzku þjóð iinna nú svo greinilega til með hinum sorg-
lega mörgu, sem bágt eiga þar heima út af þessu voða-áfalli, og
gjörvöllum landslýðnum þar, eins og lifandi litnum á stnum
eigin líkama. Út af þessari tilfinning er vesalings ísland eins
og komið hingað til vor eða vér heim til íslands. Og þegar vér
hugsum um söguatvikið, hinn œgilega náttúruviðburð, setn
hefir komið þessu til leiðar, þá er svo eðlilegt sem mest má
verða, að þau orð ritniogarinnar, sem eg las upp eins og rninu