Sameiningin - 01.03.1903, Blaðsíða 18

14
,,Vilji því (þ. e. guðs orði) skifta skynsemd manns,
skilning sannleiksins þver. “
Hr. H. N. leggr mér það illa út, að eg með fám orðum
gat um mótmæli Storjohans prests í Norvegi gegn fyrirlestri
þeim, er Erik Stave, háskólakennarinn sœnski, flutti sumarið
1901 til þess að mæla með ,,kritíkinni“. Honum finnst eg
hefði heldr átt að þýða fyrirlestr Svíans og leggja það erindi
fram fyrir lesendr ,,Sam. “ I því er heldr lítil sanngirni, þar
sem eg einmitt þá var að eiga við þá öfga-staðhœfing, sem
talsmenn ,,kritíkarinnar“ gjörðu sér svo mikið far um að ota
fram, að ,, allir vísindalega menntaðir guðfrœðingar í flokki
mótmælenda í Norðrálfunni“ hafi sömu skoðanir og þeir á
biblíunni. Til vefengingar þeirri staðhœfing nefndi eg hinn
norska prest sem dœmi, því eg var í engum efa urn það, að
hann myndi rétt talinn meðal ,,menntaðra guðfrœðinga“.
Áðr hafði eg komið með brot af ritgjörð eftir annan guðfrœð-
ing í Norvegi, sem líka gengr á móti hinum nýju kenningum
og oflátungsskap þeim, sem þeim heíir verið samfara. Nú
seinast hefir Heuch biskup látið til sín heyra, og eg hefi leyft
mér að koma hér í blaðinu með sýnishorn af vitnisburðum
hans gegn guðfrœðinni nýju og ,,kritíkinni“. En öll slíkmót-
mæli vilja hinir íslenzku talsmenn . ,kritíkarinnar“ þegja í hel,
þótt það vafalaust takist nú ekki lengr.
Hr. H. N. kvartar um, að allt af sé hér í þessu blaði við
haft orðið ,,kritík“. Ekki er það þó frá málfrœðislegu sjónar-
miði að hann kemr með þá umkvörtun, heldr af því, að hann
er hræddr um, að í það sé lögð ill og óvirðuleg merking. í
stað þess notar hann og þeir félagar, sem gefa ,,Verði ljós !“
út, orðið ,,biblíu-rannsóknir“ eða — enn betra—,,hin vís-
indalega niðrstaða biblíu-rannsóknanna“. Há-virðuleg nöfn.
En myndi ekki líkt standa á fyrir þeim, er staðið hafa fyrir
því orðavali, eins og Eiríki hinum rauða.þá er hann gaf jökla-
landinu, sem hann fann í norðrhöfum, nafnið Grœnaland ?
Hann þóttist vita, að menn myndi fýsa þangað, ef landið
héti vel.
Hr. H. N. ber þá ósk fram um leið og hann á gamlaárs-
dag slær botninn í greinina í ,,Verði Ijós !“ út af „þekking