Sameiningin - 01.02.1926, Page 24

54
sem eg hefi hent á, þá er það mjög augljóst, aö sagan gefur þa5
til kynna, aS viS þa'ð að eta af trénu hafi sú breyting orSiö á mann-
inum, aS hann jfærSist nær guSdóminum), þótt hann meS því bakaSi
sér reiSi hans. Hann stígur þetta mikla spor, aS hann fer aS gera
mun á illu og góSu. MeS öSrum orSum: Hánn verSur siSgæSis-
vera.
Samkvæmt heimsskoSun nútímans geymir li'Sni tíminn í skauti
sínu þetta spor í þróunarsögu lfsindj ihér á jörS. M'aSurinn er síS-
asti liSurinn í framihaldandi þróunarkeSju. LífiS á jörSunni þróast frá
. fyrsta lífsfryminu) til hinna fullkomnustu jurta og dýra. A hvern
hátt sú þróun hefir orSiS, er allmikiS deilt um. En þaS skiftir
engu máli í þessu sambandi. ÞaS sem máli skiftir er þetta: Sú
breyting verSur á æSsta dýri jarSarinnar, — þvi dýrinu, sem mest-
um gáfum er gætt og getur mestri kænsku beitt í lífsbaráttunni og
er fyrir þaS orSiS voldugasta dýr jarSarinnar, — sú breyting verS-
ur á því, aS þaS fer aS gera isér rellur út af þvi, hvort þetta eSa 'hitt
sé| rétt aS gera eSa ekki rétt aS gera, án tillits til þess, hvort betur
eSa ver er séS fyrir líkamlegri vellíSan. Og þessi breyting, sem
verSur á þessu dýri, hún gerir þaS aS verkum, án alls tillits til þess,
hvort aSrar breytingar ihafa) orSiS samhliSa, aS upp frá því getum
viS talaS um nýtt dýr á jörSinni. ÞaS dýr heitir maffur. ÞaS er siS-
gæSisvera jarSarinnar.
Erá þessari breytingu er syndafallssagan a'S segja. Hún er aS
segja frá því, þegar, lífiS á jörSunni hefur sig upp á þaS stig, sem
nútímasálarfræSin nefnir siSgæSisstig.
Eg hefi virt fyrir mér einstök atriSi syndafallssögunnar í þessu
ljósi. Og eg hefi undrast mjög, hve vel þau koma heim viS þær
breytingar og þá atburSi, sem telja má sjálfsagt og sennilegt, aS
hafi veriS samferSa því aS maSurinn hefur sig á siSgæSisstigiS.
MaSurinn og konan eta af skilningstré góSs og ills fyrir áeggj-
an höggormsins. ÞaS ihefir veriS litiS svo á, aS höggormurinn hafi
veriS myrkrahöfSinginn sjálfur. Og skilningur sá er svo fastur
og þykir svo viSurkendur, aS hiklaust og refjalausti er sagt í biblíu-
sögum þeim, sem segja má aS sérhvert barn hér á landi sé látiS
lesa undir fermingu, aS djöfullinn hafi breytt sér í höggormslíki
og fariS 'tij konunnar. En í syndafallssögunni er ekki eitt orS í þá
átt. Þar stendur aSeins: “En höggormurinn var slægari en öll
önnur dýr merkurinnar, sem Jahve guS hafSi gert. Og mælti viS
konuna.” í syndafallssögunni sjálfri felst engin frekari skýring um
þetta efni. En eg veit ekki til þess, aS höggormurinn sé nokkur-
staSar tákn myrkravaldsins. Eg veit ekki til aS neitt i hugmyndum
AusturlandaþjóSa aS fornu eSa nýju bendi í þá átt. ViS höfum
heyrt myrkrahöfSingjann nefndan höggorm. En þaS er aSeins
fyrir ákveSinn skilning eSa öllu heldur misskilning á þessari einu
sögu. ^En í trúarhugmyndum AusturlandaþjóSa á höggormurinn þó
heima. GuSspekingar ihafa mynd af höggormi í merki sínu og hafa
þeir sett merkiS á sumar af bókum sínum. Margar trúarhugmyndir