Sameiningin - 01.08.1919, Síða 17

173
gera mönnum hafvillur trúarlega og seiða þá út á “Syrtuna”,
sandrifin, sandbleytu-foraðið, ofan í botnlaust vítið.
Og svo á nú þessi maður að taka höndum saman yfir
hafið við mann þann hérna megin, sem náð hefir forystu í
málum hinnar nýju þjóðernishreyfingar hér, “hinn gáfað-
asta Vestur-íslending”, eins og einn hefir viljað láta kalla
hann, mann, miklum hæfileikum gæddan, en sem allar klær
hefir haft og hefir úti til þess að efla únítarískuna íslenzku.
Og þeir eiga svo að koma sér saman um “missíónera”, sem
hér ferðast um til þess að kenna oss að meta betur og varð-
veita það bezta, sem vér eigum þjóðernislega. Og þeir eiga
að hlúa að því, að hlynt verði sem bezt að Jóns Bjarnasonar
skólanum, einu íslenzku mentastofnuninni hérna megin
hafsins, sem helguð er því starfi að vera vermireitur alls
þess, sem vér íslendingar eigum bezt, og líka varnargarður
um það. — Eg fæ ekki betur séð en að það ÆTTI svo að
vera. —
Skyldi nú engin ástæða vera að óttast anda þann eða
anda þá, er slíkir erindrekar flyttu með sér? Nei, alls ekki,
ef—í kristindómsefnum um ekkert mál lífs eða dauða er að
ræða. Ef—á sama stendur í hverja Keflavíkina vér þar
róum.
Eg býst nú samt við, að kirkjumenn sumir hjá oss muni
segja, að ekkert sé í þessum efnum að óttast. Ef vér að
eins getum fengið gáfaða og áhugamikla þjóðræknismenn
að heiman, til þess að vekja oss hér og styrkja þjóðernis-
lega, þá gerir ekkert til, hversu þeir kunna að vera litir
trúarlega; því þjóðræknismálin hafi þeir út af fyrir sig á
þeirra stað í sínu andlega búi, og trúmálin eða vantrúar-
málin á þeirra stað, og engar samgöngur í milli.
Við slíkan tón var kveðið á undan stríðinu, og ekki svo
mjög til þess fundið, að því er virðist, að röddin væri hjá-
róma. En nú virðist mönnum vera að verða ljóst, að sá
hljóti að vera úti á þekju, sem talar þannig. Og er það gott;
því slíkur aðskilnaður hefir aldrei átt sér stað nema sem
hugarburður. Sá sem hefir þózt geta verið með kristin-
dómsmál sín á einum stað og með önnur mál á öðrum stað,
hefir aðeins sýnt með því að kristindómur hans hefir verið
dauður. Og það sem dautt er, má leggja og geyma hvar,
sem sýnist, vitaskuld, nema ef menn óttast ólyfjan eða
draugagang.
Að þjóðernismálunum hér vestra hefir kirkjufélag
vort unnið meir og hlúð betur en nokkur annar félagsskap-
ur, enda langöflugasti félagsskapurinn meðal fslendinga hér.