Íslendingur - Ísafold - 23.05.1970, Blaðsíða 4

4 ÍSLENDINGUR-ÍSAFOLD - LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1970.
Heildarfjón Samvinnutrygginga
námu 271,3 millj. kr. á sl. ári
Aðalfuridir Samvinnutrygg-
inga og Líftryggingafélagsins
Andvöku voru haldnir að fé-
lagsheimilinu Hvoli á Hvolsvelli
föstudaginn 3. þ. m. Fundina
sátu 24 fulltrúar víðs vegar að
af landinu, auk stjórnar félag-
anna og nokkurra starfsmanna.
I upphafi fundarins minntist
formaður stjórnarinnar, Erlend
ur Einarsson forstjóri, Þorsteins
Árnasonar vélstjóra, sem lézt
23. marz sl., en hann hafði starf
að sem skoðunarnraður í þágu
Samvinnutrygginga um tveggja
áratuga skeið.
Fundarstjóri var kjörinn Jón
Helgason, bóndi, Seglbúðum,
en fundarritarar þeir Jón Einars
son, fulltrúi, Borgarnesi, Þor-
geir Hjörleifsson, forstöðumað-
ur, Isafirði, og Jón S. Baldurs,
fyrrv. kaupfélagsstjóri, Blöndu-
ósi.
Erlendur Einarsson, forstjóri,
flutti skýrslu stjórnarinnar. —
Kom þar m. a. fram, að heildar
iðgjaldatekjur Samvinnutrygg-
inga námu röskum 360 milljón
um króna árið 1969, en það var
23. reikningsár félagsins, og
höfðu iðgjöldin aukizt um rúm
30% frá því árið áður. Heildar-
iðgjöld Andvöku námu 3 millj-
ónum lcróna. Höfðu þau aukizt
um 20% frá fyrra ári.
Á liðnu ári opnuðu félögin
I fjölmennu samsæti, sem
haldið var að loknum aðalfund
um Samvinnutrygginga og And-
völcu í félagsheimilinu Hvoli á
Hvolsvelli 8. þ. m., fór fram af-
hending SILFURBÍLS Sam-
vinnutrygginga 1970, en hann
er árleg viðurlcenning félagsins
fyrir framlag til aukins umferð-
aröryggis í landinu.
Ásgeir Magnússon, fram-
kvæmdastjóri, formaður nefnd-
ar þeirrar, sem annast úthlut-
un þessara verðlauna, gerði
grein fyrir henni, en viður-
kenninguna hlaut að þessu
sinni Lýður Jónsson, fyrrum yf-
irvegaverlcstjóri á Vestfjörðum.
í greinargerð fyrir úthlutun-
inni segir m.a.:
„Lýður hóf vegaverlcstjórn í
Vestur-ísafjarðarsýslu þegar ár
íð 1926, þá innan við þrítugt,
en var settur yfirverkstióri á öll
um Vestfjörðum 1947, og síðan
skipaður í þetta embætti, sem
hann svo hélt til ársins 1966, er
hann hætti fyrir aldurs sakir á
70. aldursári. Hafði hann þann-
ig sem verkstjóri unnið að vega
gerð í samfelít 40 ár, og þar af
um helming þess tíma sem yfir-
verkstjóri.
Fyrir utan það að vera svo
lengi dugmikill og áhugasamur
vegagerðarmaður frá almennu
sjónarmiði, um ýmis torfærustu
og erfiðustu vegarstæði lands-
ins, er það einkum eitt, sem
sker sig úr og mun halda nafni
Lýðs Jónssonar á lofti í véga-
sjálfstæða umboðsslcrifstofu á
Isafirði, og relca þau nú tvær
sjálfstæðar umboðsskrifstofur,
á ísafirði og Egilsstöðum, og
sjö skrifstofur með Samvinnu-
banlcanum, á Alcranesi, í Grund
arfirði, á Patrelcsfirði, Sauðár-
lcrólci, Húsavílc, í Keflavík og
Hafnarfirði. Annars staðar eru
lcaupfélögin og nolckrir einstakl
ingar umboðsmenn félaganna
eins og áður. Unnið er að því
að setja á stofn sjálfstæðar
vátryggingadeildir hjá lcaupfé-
lögunum á Selfossi og í Borg-
arnesi, en aðeins eitt lcaupfé-
lag, Kaupfélag Eyfirðinga á Alc
ureyri, relcur nú sjálfstæða vá-
tryggingadeild.
Ásgeir Magnússon, framlcv.-
stjóri félaganna, las upp árs-
reikninga þeirra og slcýrði þá,
jafnframt því sem hann flutti
ítarlega slcýrslu um starfscmi fé
Iaganna á árinu 1969. Relcstur-
inn cinkenndist af þeirri þró-
un, sem varð í efnahagsmálum
þjóðarinnar á árinu. Vegna
hælckandi verðlags varð tals-
verð hæklcun á rekstrarlcostnaði
og tjónabótum.
Heildartjón Samvinnutrygg-
inga námu á árinu 1969 lcr,
271.3 millj. og höfðu aulcizt um
kr. 53.2 millj., eða 24.41% frá
fyrra ári. Er um að ræða aulcn-
ingu tjóna í öllum trygginga-
gerðarsögu Vestfjarða og lands-
ins í heild um langa framtíð: —
Framtak hans og efalaust for-
ystuhlutverk í því að taka fyrst-
ur manna upp tvíslciptingu þjóð
vega á blindbeygjum og blind-
hæðum.
Hófst þetta verlc sumarið
1954 á veginum milli Hauka-
dals og Meðaldals í Dýrafirði.
Segir sig sjálft, hvert öryggi
fólki og farartælcjum er búið
með svo einstæðu framtaki, og
þarf elclci að rökstyðja það.
Úthlutunarnefnd SILFUR-
BÍLS Samvinnutrygginga finnst
umrætt frumlcvæði Lýðs Jóns-
sonar vert opinberrar viður-
kenningar og verðlauna, og tel-
ur verk hans á þessu sviði hafa
orðið til þess að bjarga miklum
fjármunum og limum og lífi
margra frá voða.
Á þessum vettvangi sem
mörgum öðrum veldur sá mestu
sem upphafinu veldur, og sterlc
ustu viðurkenninguna fyrir um-
rætt forystuhlutverk hefur Lýð-
ur þó hlotið, þegar aðrir vega-
verkstjórar fetuðu í fótspor
hans og tóku upp þessa aðferð
hans til þess að firra slysum.
Og ennfremur, að á síðasta ára
tug fór Vegagerð ríkisins sjálf
að fyrirskipa skiptingu vega á
blindhæðum og blindbeygjum,
og betri merkingu á þessum
stöðum en gerð hafði verið í
fyrstu. Mun og Vegagerðin telja
þessa starfshætti landsmönnum
í heild til sérkenna og hrðss á
flolckum, nema sjótryggingum.
Tjónaprósenta 1969 varð 75.33
% af iðgjöldum á móti 78.97%
árið 1968.
Félagið greiddi opinber gjöld
að upphæð lcr. 3.293.000.00, en
aulc þess var innheimtur af fé-
laginu söluslcattur og stimpil-
gjöld samtals að upphæð lcr.
12.924.000.00.
Nettóhagnaður af relcstri Sam
vinnutrygginga árið 1969 nam
lcr. 590.550.00, eftir að endur-
greiddur hefur verið telcjuaf-
gangur til tryggingartalcanna að
upphæð kr. 5.001.000.00. Nema
slilcar endurgreiðslur til trygg-
ingartalcanna þá lcr. 74.1 millj.
frá því þær hófust árið 1949.
Endurgreiðslurnar fyrir árið
1969 eru fyrir brunatryggingar
fasteigna, heimilis- og innbús-
tryggingar, farmtryggingar,
frjálsar ábyrgðartryggingar og
tryggingar á dráttarvélum til
landbúnaðarstarfa.
Bónusgreiðslur af ölcutælcja-
tryggingum á árinu námu lcr.
45.1 millj. á móti lcr. 33.7 millj.
árið 1968.
Sjóðir Samvinnutrygginga
námu í árslok kr. 304.7 millj.
og höfðu aulcizt á árinu um kr.
32.5 millj.
Tryggingasjóður Andvöku
nam í árslolc lcr. 34.3 millj. og
bónussjóður kr. 4.3 millj., en
erlendum vettvangi meðal
stjórnenda vegamála.
Með þessari viðurlcenningu
til Lýðs Jónssonar vill úthlutun-
arnefndin jafnframt leggja á-
herzlu á, að jafnvel ódýrar og
einfaldar umbætur og lagfæring
ar á íslenzkum vegum geta
stuðlað að stórbættu umferðar-
öryggi, og vonar nefndin, að út-
hlutun SILFURBÍLSINS að
þessu sinni verði öðrum hvatn-
ing til framkvæmda á þessum
vettvangi.
Með skírskotun til þess, sem
nú hefur verið ralcið, veitir út-
hlutunarnefndin Lýði Jónssyni,
fyrrv. yfirverkstjóra, SILFUR-
BÍL Samvinnutrygginga 1970 í
þakklætis- og heiðursskyni fyr-
ir forgöngu hans og merlct fram
tak, sem leitt hefur til stórauk-
ins umferðaröryggis á íslcnzk-
um vegum, öldnum og óborn-
um til blessunar um langa fram
tíð.“
Að lokinni afhendingu bíls-
ins þakkaði Lýður Jónsson sér
sýndan óvæntan sóma og fór
viðurkenningarorðum um marg
þætt og einstæð störf Samvinnu
trygginga í þágu umferðarmála.
Silfurbillinn, sem er frum-
smíð hverju sinni, er gerður af
Vali Fannar gullsmið.
Er þetta í annað skipti, sem
þessi viðurkenning fyrir fram-
lag til aukins umferðaröryggis
er veitt, en í fyrra hlaut hana
Sigurjón Sigurðsson, lögreglu-
stjóri í Reykjavík.
samanlögð tryggingarupphæð
líftrygginga í gildi er lcr. 743.1
millj.
Á fundinum voru m. a. eftir-
farandi álylctanir gerðar:
S’cattamál
Tuttugasti og þriðji aðalfund
ur Samvinnutrygginga, haldinn
að Hvolsvelli föstudaginn 8.
maí 1970, harmar þá afstöðu
vfirvaldanna að skattleggja
tryggingatalcana í landinu með
söluskatti á iðgjöld, en slíks
munu engin dæmi finnast hiá
nágrannaþjóðum olclcar, auk
bess sem tryggingastarfsemin í
landinu hefur um áratuga slceið
verið slcattlögð mcð stimpil-
giöldum, sem greiðast af hverju
nýju tryggingaslcírteini.
Enn fremur bendir fundurinn
á, hversu fráleitt fyrirlcomulag
bað er, að íslenzkum trygginga-
félögum skuli gert að greiða að-
stöðuejald af tjónabótum, sem
bau þurfa að greiða, en hafa í
fæstum tilfellum nokkra að-
stöðu til að lcoma í veg fyrir
eða draga úr. Slílc slcattlagning
tryggingafélaga þeklcist heldur
elcki meðal noklcurra nágranna-
þjóða olclcar.
Fundurinn fer því fram á það
við íslenzlc slcattayfirvöld, að
undinn verði bráður bugur að
leiðréttingu þessara mála, þann
ig að framvegis verði frjálsri ís-
lenzlcri tryggingastarfsemi elclci
íþyngt með skattlagningu um-
frani það, sem tíðlcast á Norð-
urlöndum og í Bretlandi, þ. e.
í þeim löndum, þar sem frjáls
tryggingaviðskipti hafa þróazt
farsællegast.
Jafnframt slcorar fundurinn á
sömu aðila í sambandi við end-
urslcoðun þá, sem nú fer fram
á slcattlagningu fyrirtækja, eð
tryggingafélögunum verði heim
ilað að leggja til hliðar í sér-
stalcan stóráhættusjóð hluta af
hagnaði hvers árs, eins og tíðlc-
ast víða í nágrannalöndum okk-
ar, og með því stuðla að því, að
vátryggingastarfsemin flytjist
sem mest inn í landið.
Umferðarmál
Tuttugasti og þriðji aðalfund
ur Samvinnutrygginga, haldinn
á Hvolsvelli föstudaginn 8. maí,
bendir á nauðsyn þess, að hald-
ið sé uppi markvissri umferðar
fræðslu og öflugum áróðri fyrir
bættri umferð í landinu.
Vert er að hafa hugfast, að
þann kostnað, sem til var stofn
að í þessu skyni fyrir og eftir
umferðarbreytinguna, fengu
landsmenn margfaldlega endur
greiddan með fækkun umferðar
slysa á árunum 1967 og 1968,
en þegar slakað var á í þessum
efnum, julcust slysin á ný.
Það fjármagn, sem þjóðin
leggur fram til fræðslu um um-
ferðarmál og áróðurs fyrir að-
gæzlu í umferðinni, skilar sér
margfalt aftur til þjóðarbúsins,
og því ber ríkisvaldinu að veita
Umferðaráði þann fjárhags-
grundvöll, sem nauðsynlegur er
til að starfsemi þess verði sem
áhrifaríkust á þessu sviði. Hér
er um að ræða málefni, sem
varðar líf, farsæld og hagsmuni
allra þegna þjóðfélagsins.
I þessu sambandi bendir fund
urinn sérstaklega á þá mögu-
lcika, sem sjónvarpið hefur upp
á að bjóða, en hafa mjög lítið
veriö notaðir. Telur fundurinn
nauðsynlegt, að stjórnendur
þcssa áhrifamesla fjöhniðlunar-
tækis þjóðarinnar hafi fullan
slcilning á þörf og þjóðhagslegu
gildi umferðarfræðslu í sjón-
varpi.
Fundurinn ítrelcar ályktanir
fyrri aðalfunda Samvinnutrygg-
inga um, að þær muni nú sem
fyrr veita hvern þann stuðning,
sem þær megni, til að draga úr
umferðarslysum og aflciðingum
þcirra.
Frádráttarhæfni
Hftryggingariðgjalda
Tuttugasti aðalfundur Líf-
tryggingafélagsins Andvölcu, —
haldinn að Hvolsvelli föstudag-
inn 8. maí 1970, bendir á nauð-
syn þess, að talcmarlcanir þær,
sem eru á frádráttarhæfni líf-
tryggingariðgjalda til slcatts,
verði rýmlcaðar í hlutfalli við
breytingar á lcaupgjaldi og verð
lagi á hverjum tíma. Gildandi
mörk í þessu efni eru nú aðeins
lcr. 6.000.00 fyrir þá, sem greiða
í lífeyrissjóði, og lcr. 9.000.00
fyrir aðra, enda hafa þessar
upphæðir staðið óbreyttar frá
því árið 1965. Miðað við þær
breytingar, sem síðan hafa orð-
ið á framfærslulcostnaði í land-
inu, ættu þessar upphæðir nú
að vera lcr. 10.000.00 og 15.000.
00.
Vekur fundurinn athygli á
hinu þjóðhagslega gildi líftrygg-
inga og slcyldu löggjafar- og
framlcvæmdavaldsins til að hlúa
að þeim sparnaði, sem í líftrygg
ingum felst, og því jafnvægi,
sem þær slcapa.
Fundurinn beinir því þeim til
mælum til fjármálaráöherra og
stjórnmálaflolclcanna í landinu,
að nú þegar verði gerð viðhlít-
andi leiðrétting í þessu réttlætis
máli og þannig um hnútana bú-
ið, að upphæðir þessar breytist
sjálflcrafa, ef meðaltelcjur auk-
ast að lcrónutölu.
I stjórn félaganna voru end-
urkjörnir Ingólfur Ólafsson,
lcaupfélagsstjóri, Reylcjavílc, og
Ragnar Guðleifsson, kennari,
Keflavík, en aðrir stjórnarmenn
eru Erlcndur Einarsson, forstj.,
Reykjavík, formaður, Jalcob Frí
mannsson, kaupfélagsstjóri, Ak
ureyri, og Karvel ögmundsson,
útgerðarmaður, Ytri-Njarðvílc.
Að loknum aðalfundunum
hélt stjórn Samvinnutrygginga
og Andvöku fulltrúunum og
allmörgum gestum úr Suður-
landskjördæmi hóf í félagsheim
ilinu Hvoli, og fór þar m. a.
fram afhending SILFURBÍIS
Samvinnutrygginga 1970.
Lýður Jónsson hlout Silfur-
bíl Samvinnutrygginga 1970