Faxi - 01.01.1950, Blaðsíða 2

2
F A X I
Minningarorð um
Tómas Snorrason
Einstaklingar og heildir hlíta því órjúf-
anlega lögmáli náttúrunnar aS fæðast,
þroskast, hnigna og deyja. Hinn 20. des.
s. 1. lést Tómas Snorrason kennari. Jarð-
arför hans fór fram frá Keflavíkurkirkju
hinn 30. sama mánaÖar.
Tómas var Árnesingur að ætt. Hann
fæddist að Norður-Rcykjum í Mosfells-
sveit hinn 29. dag ágústmánaðar 1872.
Faðir hans, Snorri, var einn af hinum
velþekktu Hörgsholtssystkinum, börnum
Jóns Jónssonar hreppsstjóra þar og konu
hans Guðrúnar Snorradóttur, sem orðlögð
var fyrir minni og fróðleik. Móðir Tóm-
asar var Margrét Tómasdóttir frá Bratt-
holti, svo hann var í báðar ættir afspringur
búendanna í uppsveitum Árnessýslu.
Ekki var Tómas borinn í heiminn t-1
allsnægta og hóglífis, en mikil gæfa mun
honum hafa verið, að amma hans, Guð-
rún Snorradóttir í Hörgsholti, tók dreng-
inn til fósturs, mjög ungan, þá móðir hans
dó. Minnugur er ég þess, að Tómasi fannst
æfinlega mikið um fróðleik, guðrækni og
móðurlega umhyggju ömmu sinnar,
hann geislaði bókstaflega allur, þá er filma
endurminninganna leið fyrir hugarsjónir
hans og ekki varð um vilzt að Hörgsholt
og amma hans þar voru honum helg vé.
Sandgerði og Keflavík. En á þessum stöð-
um býr verfólkið víða í allsendis ónógu
húsnæði.
Utgerðin virðist verða meiri í vetur en
á undanförnum vertíðum. I Grindavík
ganga 10 bátar á vertíðinni, en þeir munu
einnig nota net, er til netjavertíðar kemur,
en það er sama bátatala og s. 1. vertíð.
Þar hafa þegar verið farnir þrír róðrar. I
Sandgerði er hinsvegar aukning á útgerð-
inni, þar verða að minnsta kosti 16 línu-
bátar og 1 netjabátur, þar hafa verið farnir
átta róðrar. Sandgerðingar bera nokkurn
kvíða til uggvænlegrar ágengni erlendra
togara, en þeir urðu fyrir tilfinnanlegu
tjóni af þeirra völdum á síðustu vertíð.
Æskilegt væri að ríkisstjórnin taki að sér
að firra útgerðina þessum vanda.
Frá Keflavík munu 22 línubátar róa í
Tómas Snorrason.
Tómas dvaldist heima í sveitinni fram
yfir fermingaraldur, en þá var útþráin
farin að gera vart við sig og löngunin til
að menntast meira heldur en títt var í þá
daga um efnalítil sveitabörn. Honum tókst
fyrir tilstilli góðra manna að komast í
Flensborgarskólann, sem þá var gagn-
fræða- og kennaraskóli. Þar naut hann
fræðslu hjá hinum ágæta manndómsmanni
Jóni Þórarinssyni, skólastjóra. Tómas
minntist alltaf veru sinnar í skólanum með
vetur, 8 netjabátar, 2 trollbátar, ca. 5 drag-
nótabátar og togarinn Keflvíkingur, þetta
er nokkru meiri útgerð en verið hefur. Þá
er vitað um nokkra útilegubáta, sem munu
leggja afla sinn á land í Keflavík.
Keflavík hefur nú verið gerð að tollhöfn
og auðveldar það erlendum fiskiskipum
að fá hér ýmiskonar fyrirgreiðslu og má
búast við, að þau leiti hér frekar hafnar
en áður.
Siðan í nóvem'ber hefur verið miltið
um skipakomur til Keflavíkurhafnar og
t. d. hefur verið flutt hér um borð ca. 20
þus. tunnur síldar, mikið af frosnum fiski,
lýsi og fiskimjöli. Þessa dagana verður
tekið á land salt ef veður leyfir.
Blaðið Faxi óskar þ ess að vertíðin verði
fengsæl og farsæl fyrir alla, sem að henni
standa.
virðingu og góðvild bæði til kennaranna
og svo skólabræðra sinna.
Að afloknu námi gerðist Tómas brátt
farkennari á ýmsum stöðum hér suður
með sjónum, en á sumrum ferðaðist hann
sem fylgdarmaður og túlkur með útlend-
ingum. Tómasi var sérstaklega lagið að
fara með hesta, og eðlisgreind hans og síð-
ar kunnugleiki gerði honum það kieift
að leggja oft á tæpasta vaðið bæði bein-
línis á vatnsföllum og öðrum torfærunr
óbyggða lands vors. Oft gat hann þess við
þann er þessar línur skrifar, að öræfin með
öllum sínum tálmunum og erviðleikum
ferðamannsins bókstaflega heilluðu hann.
En það var fleira, sem laðaði og þá, er
honum var boðið af einum útlenda ferða-
manninum, sem hafði notið leiðsagnar
Tómasar um öræfin heima, að koma með
út í heiminn, tók hann því boði með
gleði. Ferðamaðurinn var hið fræga skáld
Englendinga Hall Cain. Með honum
dvaldi Tómas sumarlangt í Englandi en
ferðaðist svo með honum til meginlands-
ins og dvöldu þeir um veturinn í Sviss-
landi í hinum dásamlegu Alpafjöllum.
Þar eignaðist Tómas endurminningar, sem
honum urðu ógleymanlegar, um fegurð og
miklleik náttúrunnar.
A þeim tíma, sem þeir voru saman rit-
aði Hall Cain bók sína, Glataði sonur-
inn, sem er látin gerast hér á landi.
Síðar dvaldist Tómas um nokkurt skeið
í Englandi og stundaði sjómennsku á tog-
urum og komst þá af tilviljun til New
York sem túlkur á útflytjendaskipi, sem
flutti Skandinava til Ameríku.
Eftir heimkomuna hóf Tómas aftur sín
kennslustörf, i þeim ávann hann sér al-
mennt traust bæði hjá börnunum og
forráðamönnum þeirra. Börnin snertu við-
kvæma strengi í sálarlífi Tómasar því
hann var að eðlisfari sérstaklega barngóð-
ur maður. En það var við marga erfiðleika
að glíma í kennslustarfinu, eins og búið
var að kennurunum í þá daga, bæði hvað
húspláss og annan aðbúnað snerti
og lítil myndu kennaralaunin finnast nú
á dögum, enda var það svo, að þrátt fyrir
hina stöltu reglusemi og sparnað, sem
Tómasi var í blóð borinn, safnaðist lítið
fyrir til seinni tímans.
Tómas var hagyrðingur góður og orti
nokkur ljóð sem ég vissi um, bæði andlegs
og veraldlegs efnis, meðal annars nokkur
erfiljóð. Trúmaður var hann öruggur svo
sem forfeður hans, er lásu húslestra og
sungu sálma hvert vetrarkveld og oftar.