Faxi - 01.06.1950, Síða 5

B rey tti r tí
Vetrarvertíðmni er fyrir nokkru lokið.
Að sjálfsögðu var þessi vertíð svipuð svo
mörgum öðrum vertíðum. — Afli var í
meðallagi og sjómenn seldu hann, eins og
undanfarnar vertíðir til frystihúsanna. Þar
var fiskurinn flakaður og frystur, þar til
síðari hluta vertíðar, en þá var að mestu
hætt að frysta og fiskurinn þá saltaður.
Ollu því markaðsörðugleikar fyrir frysta
fiskinn.
Fiskurinn var seldur fyrir ákveðið verð,
sem ríkissjóður ábyrgðist til 20. marz s. 1.,
en þá komu „gengislögin" svokölluðu til
sögunnar og féll þá ábyrgð rikissjóðs nið-
ko nar aðstoð í þessu starfi er með þökkum
þegin — okkur er það ljóst að jafn mikið
verkefni og þarna bíður verður ekki leyst
nema með sameiginlegu át'aki allra og
umfram allt velvilja til þessara fyrirætlana
að byggja þarna friðsælan reit.
Eg nota tækifærið til að færa þeim félög-
um, sem lagt hafa til fulltrúa í fram-
kvæmd'anefnd Þjóðhátíðarinnar, beztu
þakk ir og þeim fulltrúum sem komu til
móts við föstu nefndina, innilegasta þakk-
læti fyrir störfin, sem unnin hafa verið
við undirbúning og framkvæmd hátíðar-
innar.
Verum samtaka að gera Garðinn okkar!
Helgi S.
17. júní nefndin 1950
Aðalnefnd:
• Helgi S. Jónsson.
Jón Tómasson.
Guðmundur Guðjónsson.
Bjarni Albertsson.
Arinbjörn Þorvarðarson.
Skipaðir frá félögunum:
E U. M.F. K.: Jóhann R. Benediktsson.
2. Vclstjórafél.: Kjartan Ólason.
3. Stúkan „Vík“: Bjarni Jónsson.
4. Slysavarnarfél.: Sesselja Magnúsdóttir.
3. Iðnsveinafél.: Oskar Jónsson.
0. Heiðabúar: Sveinn Sæmundsson.
7- Faxi: Kristinn Pétursson.
3. Iðnaðarmannafél.: Sigurberg Asbjörnss.
9. Kvenfélagið: Sesselja Kristinsdóttir.
F A X I
mor
ur. Með „gengislögunum“ væntu menn
hærra fiskverðs, og byggðu þær vonir á
loforðum og gyllingum formælenda „geng-
islaganna", en verðið hélst óbreytt út ver-
tíðina, en lá þó nær lækkun.
Þó þessi vertíð sé að mörgu lík liðnum
vetrarvertíðum, hvað sjósókn og aflabrögð
snertir, þá markar hún e. t. v. þáttaskil
hvað snertir hagnýtingu aflans. Hún hef-
ur fært okkur umhugsunarefni, er við
þurfum að íhuga og leysa fyrir næstu
vetrarvertíð.
Fyrir tíma frystihúsanna var allur þorsk-
ur, sem aflaðist á vélbátana, saltaður.
Landmenn bátanna gerðu að fiskinum
og söltuðu hann sjálfir og gengu frá hon-
um til verkunar. Hver bátur hafði þá
nægilegt húsrúm, til þess að salta í fisk-
inn og umsalta. Skipverjar gerðu þá ým-
ist, að þeir seldu fiskinn upp úr salti eða
létu verka hann og þurrka.
Þegar frystihúsin komu til sögunnar,
lagðist saltfisksverkunin niður að öllu eða
mestu leyti. Fiskurinn var nú slægður og
þannig seldur frystihúsunum. (A stríðs-
árunum var einnig mikið selt úr landi af
ísuðum fiski). Stór aðgerðar- og salthús
voru nú óþörf, enda er nú svo komið, að
aðeins fáir ibátar hér í Keflavík eiga hús,
til aðgerðar og söltunar.
Kjör skipverja á vélbátunum eru nú •
hlutur úr afla, bæði hjá sjómönnum og
landmönnum, og eðlilega vilja allir fá
sannvirði fyrir hlut sinn, þ. e. það verð,
er fiskurinn selst fyrir út úr landinu.
Á undanförnum árum, á meðan ríkis-
sjóður ábyrgðist, hefur enginn ágreining-
ur verið um verðið á fiskinum „upp úr
sjó“, en nú þegar ábyrgðarverðið er úr
sögunni, má ætla að það gæti orðið all
misjafnt og er hætt við að lögmálið um
framboð og eftirspurn yrði þar ríkjandi
og hefði þar sín áhrif.
Miðað við þær staðreyndir, er nú liggja
fyrir, má ætla, að á næstu vetrarvertíð
verði að salta helming aflans eða meira.
Það er einnig staðreynd að mjög fáir bát-
ar hafa húsnæði til þess að salta aflann í.
Að sjálfsögðu verða einhverjir, sem vilja
kaupa fiskinn, en hvað verður þá verðiðP
Ég gat þ. s áður, að allir vildu fá sann-
virði fyrir aíla sinn, eða það verð, er fyrir
hann fæst á útlendum markaði að frá-
5
dregnum kostnaði. Hvað á þá að gera,
til þess að svo rnegi verða?
Við getum ekki horfið aftur í gamla
tímann og gert ráð fyrir, að hver skips-
höfn bjargi sér, — þó að ein eða tvær gætu
saltað sinn afla, þá er málið ekki leyst. —
Nei lausnin er aðeins sú, að bundist verði
samtökum. Utgerðarmenn og sjómenn,
þeir sem við vélbátana vinna, þurfa að
mynda samlag á samvinnugrundvelli, er
komi upp saltfiskverkunarstöð, sem tek-
ur á móti fiskinum upp úr bát og skilar
útgerðarmönnum og sjómönnum sann-
virði aflans, hvort sem hann er seldur í
frystihús, upp úr salti eða fullþurkaður.
Til fyrirmyndar slíku samlagi mætti
taka að nokkru Bræðslufélag Keflavíkur
sem frá stofnun hefur skilað sjómönnum
og útgerðarmönnum sannvirði fyrir þá
lifur, er þeir hafa lagt þar inn. Einnig má
læra af Vestmannaeyingum, sem hafa
með samtökum sínum sýnt, að samstarf
og samvinna er eina skynsamlega leiðin í
þessum málum, til þess að þeir sem fisk-
veiðar stunda fái, sem þeim ber fyrir störf
sín.
R. G.
Dcmarfregn
Mánudaginn 5. júní andaðist Guðleifur
Guðnason, að heimili sínu hér í Keflavík,
eftir að hafa legið rúmfastur um skeið og
lifað við mikla vanheilsu að undanförnu.
Guðleifur heitinn var gamall og góður
Keflvíkingur, verkalýðssinnaður hugsjóna-
maður, vandaður til orðs og æðis, fróður
og skemmtilegur i viðræðu og trúr í starfi.
Hann mun hafa verið hlédrægur og lítt
fyrir að trana sér fram, einn hinna hljóðu,
sem vinna störf sín án þess að fyrir þeim
séu barðar bumbur.
Blessuð veri minning hans.
H. Th. B.
íþrót^völlurinn.
Verið er nú að vinna við iþróttavöllinn og
mun það Unnið á vegum bæjarins.
Gætu íþróttamenn hér í Keflavík ekki lagt
einhverja vinnu að mörkum í frístundum sín-
um, eins og svo viða annars staðar.
Verk þetta hlýtur að vera dýrt, og mundi
sjálfboðavinna íþróttamanna áreiðanlega eitt-
hvað geta létt undir auk þess, sem slík vinna
mundi skapa ánægju og áhuga fyrir þessu
máli hjá íþróttamönnum.