Faxi - 01.03.1960, Blaðsíða 3

F A X I
35
Marta Valgerður Jónsdóttir:
Minningar frá Keflavík
Við göngum nú frá Skólanum upp ís-
hússtíginn, sem er svolítið á fótinn, í átt-
ina að húsi Bjarna Olafssonar. Þarna stóð
lítið grænt hús, er þau hjón Vilborg Bene-
diktsdóttir og Bjarni Olafsson höfðu látið
byggja nokkru fyrir aldamótin. Var það
líkt í sniðum og hús þau, er byggð voru
á þessu tímabili í Keflavík, stofa, eldhús
og gangur niðri og svefnherbergi á lofti.
Ifjarni Olafsson var nafnkenndur formað-
ur, áræðinn og aflasæll, fyrirhyggjusamur
og rólyndur, ákveðinn og öruggur, enda
fylgdi formannsferli hans mikil gifta. Á
langri formannsævi hans henti hann aldrei
slys. Var þó sjór sóttur í skammdegis-
myrkri á opnum skipum alla leið suður í
Miðnessjó og jafnvel langt á haf út. Þeir
voru albræður Bjarni og Jón formaður, er
bjó við Vesturgötu í Keflavík, báðir snill-
ingssjómenn og framúrskarandi stjórn-
endur, enda samhentir um allar fram-
kvæmdir bæði á sjó og landi. Voru þeir
bræður svo nátengdir í vitund fólks, að
varla var annar nefndur svo að hins væri
ekki getið uin leið.
Kona Bjarna, Vilborg Benediktsdóttir,
var mikil dugnaðarkona, hagsýn og ráð-
deildarsöm. Ekki undu þau hjón lengi
við litla húsið sitt. Létu þau rífa það og
byggja annað hús á sama stað. Var það
stórt og myndarlegt tvílyft hús og varð
þá stærsta íbúðarhús í Keflavík, þegar
verzlunarhúsin og gamla læknishúsið voru
frádregin. Á hvorri hæð voru þrjár stofur,
ágætt eldhús og stórt búr. Voru þetta
einkar vistleg húsakynni og sólrík. I þessu
húsi bjuggum við Björn í þrjú ár (1913—
’16). Leigðum við hjá þeim ágætu hjón-
um, Vilborgu og Bjarna efri hæðina, utan
eina stofu er þau hjón höfðu fyrir sig.
Vorum við þarna í góðurn vinahöndum.
Sýndu þau hjón okkur Birni einstaka
vináttu, og voru okkur í emu og öllu eins
og beztu og nánustu ættmenni. Að sjálf-
sögðu kynntist ég Vilborgu náið. Var sú
kynning mjög ánægjuleg. Það var háttur
okkar að byrja daginn með því að drekka
saman morgunkaffið. Bar þá margt
skemmtilegt á góma. Vilborg kunni frá
mörgu að segja og lét talið berast að hin-
um betri hliðum daglegs lífs, en aldrei
minntist hún á neina erfiðleika. Vilborg
var alltaf hóflega glöð og hress í anda.
Þegar við höfðum drukkið morgun-
kaffið, sneri Vilborg sér að daglegum
störfum með sama gleðiblænum og var þá
svo eldfljót og hagsýn í verkum að allt
var búið á ótrúlega stuttum tíma. Verkin
léku í höndum hennar. Það var einn þátt-
ur í daglegu starfi húsmæðra í Keflavík
á vertíðum að verka sundmaga. Var það
mikið magn, þar sem margir hlutir komu
saman eins og hjá Vilborgu. Sundmaginn
var svo þurrkaður og seldur kaupmönn-
um, sem gáfu oft vel fyrir þessa útflutn-
ingsvöru, en liúsmæður fengu sjálfar and-
virðið. Þessi sundmagaverkun var sein-
virk og þótti mörgum það leiðindaverk.
Ongvan hef ég séð vinna þetta verk af
eins miklum hraða og Vilborgu, hún var
svo handfljót, að hún var á örskammri
stundu búin með fulla fötu og tekin til
við aðra og svo koll af kolli unz allt var
búið. Og alltaf var hún í sama létta og
góða skapinu. Á sumrum vann Vilborg
að fiskverkun með bónda sínum. Hef ég
áður getið þess að þeir bræður Bjarni og
Jón, Árni Geir og Högni verkuðu allan
fisk sinn sjálfir og sameiginlega. Unnu
konur þeirra með þeim í þurrum fiski.
Á vetrum sat Vilborg löngum við rokk-
inn og spann, vann hún mikið að allri
ullarvinnu og var þar hraðvirk eins og
í öðrum verkum. Og svo hafði hún alltaf
tíma til þess að búa sig uppá og heim-
sækja vini og kunningja. En þegar voveif-
legir atburðir gerðust, var Vilborg stærst.
Eg minnist þess, er hún vordag einn brá
mér á einmæli og sagði mér andlát tengda-
sonar sins, Sigurður Bjarnasonar bæjar-
fulltrúa og kaupfélagsstjóra í Hafnarfirði,
en hann hafði orðið bráðkvaddur þennan
morgun. Eg minnist þess, hve hún sam-
einaði þá á aðdáanlegan hátt hinn bljúga
trega og örugga og styrka skapgerð. Eg
minnist sumarsins, er á eftir fór, er hún
hafði dótturina ástkæru, Vilborgu Þor-
steinsdóttur, hjá sér ásamt lítilli dóttur-
dóttur, Guðrúnu Sigurðardóttur, og
hvernig hún, af móðurlegri nákvæmni
hressti og gladdi þær mæðgur. Og alltaf
var lundin létt og glöð hið ytra, en undir
bjó djúp alvara og þreklund.
Bjarni Olafsson var einstakt prúðmenni,
liæglátur, stilltur og grandvar í orðum og
athöfnum, heldur fáskiptinn hversdags-
lega, en lagði ævinlega gott til mála, til-
svör oft hnittin, stutt og hæglátleg, en
liittu beint í mark. Loforð hans voru gulls
ígildi og þegar hann lét hjálp sma i té,
var það ævinlega gert með miklum mynd-
arbrag.
Bjarni Olafsson var framúrskarandi
starfsamur maður og mátti segja, að hon-
um félli aldrei verk úr hendi. Þegar hann
var í landi, sýslaði hann um veiðarfærin,