Faxi - 01.06.1975, Blaðsíða 11
Um aflahlutnn — útgerðarmaðurinn kannski
segði við hana — Ja, maðurinn átti bara
ekkert kaup .skilið. —
Eg hringdi i vin minn, Ólaf Björnsson og
spurði, hvort hann vantaði ekki góðan mann
á annan báta sinna.
— Eg veit það ekki, gamli, sagði Ölafur,
ég hef nú verið að fara róður og róður í
bessu mannahallæri og kem olltaf eins og
út úr hakkavél i land — og er ég þó i meiri
treneringu en þú. Ég veit ekki hvort ég á
að treysta þvi að þeir komi með líkið, en
úg kynni betur við það. Ætli þú lifir þetta
ekki helzt af ef ég læt þig á hann Baldur.
Það eru allt vanir menn á Baldri. þar vant-
ar mann, ef þeir fjölga trossunum og þeir
geta látið þig dútla eitthvað, sem verður
Þér ekkj lifshættulegt."
Sannleikurinn var nefnilega sá, að Ólafur
varð dálítið skelkaður, því að það var ein-
mitt hann, sem hafði komið þessari flugu
i höfuðið á mér að fara að flytja þessa eld-
prédikun um ónytjungsháttinn að manna
ekki fiskiflotann, og nú óttaðist hann af-
leiðingarnar.
Á Baldri var valinn maður í hverju rúmi
og höfðu allir verið margar vertíðir á neta-
veiðum. Þeir voru svo röskir, að þeir minntu
mig á togaraskipshöfn eins og hún gerðist
hér áður fyrr og reyndar enn á velmönn-
uðum togurum.
Þer görguðu meira að segja á Baldri
sumir eins og gamlir togarajaxlar — ekki
þó skipstjórinn. Ég kunni því vel — ég er
Uppalinn við það. —
Allar okkar fiskveiðar krefjast vinnu-
hraða, ef eitthvert lag á að vera á veiðun-
um. Það fer eftir ýmsu, hvaða vinnuhraði
myndast um borð í hverju skipi. Oft kannski
aðeins þeim, sem stjórnar vinnunni á dekk-
inu, eða einhverjum kjarna í skipishöfnnni.
Sá kjarni var fyrir hendi á Baldri. Það hlýt-
ur að vera erfitt að stunda netaveiðar með
lélegan mannskap.
A Baldri
Það voru dregnar 7 trossur daglega á
Baldri eins og lög segja til um með 8 menn
á. Skipstjórinn hélt sig á sömu slóðinni
allan tímann, sem ég var um borð, enda
aflaði hann vel í meðallagi. Það var heldur
ekkert að færa sig, að minnsta kosti ekki
siðustu dagana. Hvergi hægrt að koma niður
neti á líklegrj slóð. Baujan var því oftast
látin fara um leið og búið var að draga og
flýtti það náttúrlega drættinum. Við vorum
Hka ævinlega búnir að draga 6 trossur fyrir
hádegismatinn og stundum allar 7, en oftast
var þó ein eftir um tólf eða hálf eitt leytið,
Þegar gert var matarhlé. 1 land vorum við
svo oftast komnir um þrjúleytið og stundum
fyrr, en síðast, i eitt skipti, um fimmleytið,
bá fœrði skipstjórinn eina trossu úrleiðis.
Aflinn var að jafnaði 4—5 tonn og þar sem
fiskur var heldur farinn að smækka, voru
betta 80—120 fiskar að jafnaði í trossuna
°B með þvi aö mannskapurinn var röskur
inema sá áttundi) hafðist vel við að greiða
ur og aldrei þurfti að gera stanz á drætt-
*num. Það var að vísu hægt á spilinu, ef það
var stagfiskur, en siðan aftur hert á drætt-
inum. Það var aldrei neitt óklárt, engar
festur né önnur net ofan á okkar, netin fóru
ævinlega klár út og komu þannig einnig
upp. Það getur því verið, að ég hafi ekki
kynnzt nema skástu hliðinni á netaveiðum.
en ég veit þó alltént hvernig þær eiga að
ganga fyrir sig. Ef vel er að þeim staðið af
skipstjórans hálfu og mannskapurinn vanur
og röskur er það engum manni ofætlan,
sæmilegum til heilsunnar, að stunda þær.
Hinsvegar er það ekkert vafamál, að ef
mikið aflast fylgir því erfiði, og vertiðar-
fiskurinn er þungur á höndum, en það þarf
heldur ekki marga í tonnið. Það held ég
lika að sé rétt, að gangi verkin illa, séu
fáar veiðar meira kvalræði en netaveiðar.
Menn eru þá 1 þessu streði sólarhringinn út
og hafa ekki árangur sem erfiði og það
svekkir alla menn.
Netasóknin er orðin of mikil, en við búum
Iíka við þá staðreynd, að hafa ekki efni á
öðru en nýta allan flotann sæmilega, og
skipta þessum tyttum, sem eftir eru sem
jafnast milli manna. Eg held þvi enn, að
menn, sem eitthvað kunna til verka ættu
ekki að hika við að bregða sér til sjós um
hávertíðina, ef mannavandræði herja fiski-
flotann. Þeir kæmu bara hressari að skrif-
borðinu afftur.
Bezta heilsuhanlið
Þó að ég væri 14 ár til sjós og kynntist
flestum veiðum eitthvað, sem þá voru stund-
aðar, hafði ég ekki verið nema eina vertið
á netum og það var á trillu í Grindavik.
Síðan eru um 30 ár, svo að ekki var nú hægt
að segja, að ég væri í treneringu sem neta-
jómaður. Enda var flest heldur framandi
fyrir mér við vinnubrögðin.
Ég veit ekki hvernig það er að fara í
gegnum hakkavél, en ég hefði haldið að
fyrstu róðrarnir líktust meir því að fara
undir götuvaltara — ég varð eins og spýta,
liðamótalaus fyrstu tvo róðrana — ég var
svo stirður, að ég hélt ég yrði að brjóta
þilið til að komast útúr kojunni — og á
dekkinu var ég eins og mastur — sem hrökk
þó annað veifið úr festingum og fleygðist
á milli borða — en svo var þetta lika búið.
1 þriðja róörinum fór að færast líf í limina
og liðamótin og í fimmta róðrinum var
skrokkurinn orðinn i betra lagi en hann
hafði verið í mörg ár, og er hann þó yfir-
leitt í bærilegu lagi, svo er guði fyrir að
þakka.
Um líkt leyti og ég íór á netaveiðarnar,
fór kunningi minn einn á líkum aldri austur
í Hveragerði með einhverja ótjálgan i aug-
unum eins og nú er títt með mannfólkinu.
Við komum svo um líkt leyti til baka, ég
af netaveiðunum, hann af hælinu.
Ég var eins og ungur maður, endurnærður
— allir vöðvar grjótharðir, og þá meina ég
allir — en hann — það var sama eymdar-
vælið í honum þegar ég spurði hann frétta:
— Ég veit ekki hvort ég fékk nokkra bót,
mér finnst ég ósköp svipaður. —
Ég sagði honum, að ég væri búinn að
uppgötva yngingarmeðal og það væri að
fara á netaveiðar á vertið. Auðvitað trúði
hann mér ekki. Það er engum trúað, sem
dettur í hug að segja satt. Ég sný þó ekkert
til baka með það, að séu menn þokkalega
heilbrigðir, er ekkert jafnhressandi og að
róa til fiskjar. Islenzka þjóðin er farin að
lifa í þeirri trú að fiskveiðar séu einhver
galeiðuþrældómur, sem ekki sé siðuðu fólki
bjóðandi. Vist er þetta erfið vinna á köflum,
ekki sízt netaveiðar, ef mikið aflast, en það
eru bara engir menn betur haldnir likam-
lega en fiskimenn. Það er staðreynd máls-
ins. Því veldur hreyfing bátsins, sem heldur
skrokknum liðugum, hann stirðnar miklu
Framhald á bls. 84
Þakkir til síra Björns Jónssonar
Kæru prestshjón,
Nú um þessar mundir, þegar sr.
Bjöm Jónsson er að hætta prest-
skap hér í Keflavík eftir 28 ára
starf vil ég nota tækifærið, til þess
að færa honum og fjölskyldu hans
þakkir og árnaðaróskir.
Minningar um margar ánægju-
stundir leita á hugann. Samstarf
jafnt innan kirkju sem utan með
sr. Birni. Starf við kirkjuathaínir
jafnt sem verkum að mannúðar-
málum vegna ungra sem aldraðra,
sem aldrei bar skugga á. Atorka
og dugnaður einkenndi öll hans
störf að mannúðar- og menningar-
störfum. öll hans ágætu störf fá-
um við seint fullþakkað.
Ógleymanlegar verða mér fjöl-
margar ánægjulegar, léttar og
skemmtilegar samverustundir með
prestsfrúnni Sjöfn Jónsdóttur, sem
ávallt komu mér í létt skap. Nú
kveð ég ykkur ágætu hjón mðe
söknuði, en við hverfið héðan frá
okkur í annað byggðarlag og óska
ég ykkur þar alls velfarnaðar á
ókomnum árum.
Lifið heil, ágætu vinir.
Sesselja Magnúsdóttir
F A X I — 79