Straumar - 01.09.1927, Blaðsíða 6

STRAUMAR
132
hátt og unt er, hinsvegar að allar athafnir hennar séu
sniðnar eftir kröftum og hæfileikum presta og safnaða
undir venjulegum kringumstæðum, svo að þeim sé hvergi
ofboðið. Sú tilraun nefndarinnar að auka „liturgíuna“, er
að vísu hróss verð og má vel fara þar, sem söngkraftar
eru nægir. Það er nú reyndar óviða til sveita, eða það vill
að minsta kosti oftast reynast erfitt að halda þeim sam-
an. En þar, sem nefndin gerir og ráð fyrir styttra formi
undir slíkum kringumstæðum, þá er um leið girt fyrir
það, að lengra helgisiðaformið geti farið í handaskolum,
þar sem kraftar eru ónógir til að bera það uppi. Aðeins
vil eg benda á, að sú áherzla, sem nefndin vill leggja á
lofgerðina í safnaðar-svörunum, t. d.: „drotni sé vegsemd
og þökk, hallelúja“ o. s. frv., á naumast jafnvel við guðs-
hugmynd vorra tíma og hinn vanstilta guð Gyðinganna.
Slík lofsyrði eru altaf hálf-glamurskend og samrímast
illa djúpri trúartilfinning, því að jafnvel góðum mönnum
er lítt um það gefið, að þeim sé slegnir gullhamrar. Það,
sem mest ríður á og sízt má gleyma, er það, að hver at-
höfn guðsþj ónustunnar hafi ákveðna og hiklausa merk-
ingu, bæði frá prestsins hálfu og safnaðanna. Alt loðið og
tvirætt orðalag eða ónytjumælgi, fyrir venju eða siða-
sakir, er eintómur skríþaleikur fyrir guði, engum til sálu-
hjálpar. Þess vegna verður að krefjast þess, að hvert orð
eða athöfn guðsþjónustunnar tali svo skýrt og ótvírætt
til sálnanna, að þær svari með einhverri hugsun eða til-
finningu. Annars verkar guðsþjónustan eins og deyfilyf,
andlegum þroska mannsins til hneykslunar, eins og suða,
sem svæfir allar dýpstu og beztu hugarhræringar hans.
Þess verður og að gæta að leggja ekki of ríka áherslu
á eitthvert trúfræðikerfi. Það er eigi nema sjálfsagt og
eðlilegt, að menn greini á um ýmis trúarfræði-atriði, og
prestar þjóðkirkjunnar eru einnig mjög skiftir um skoð-
anir. Guðsþjónustan er enginn guðfræðingafundur, þar
sem allir eru að koma sér saman um einhvem vissan sálu-
hjálplegan skilning á einstökum trúfræðiatriðum, er
fjalla um erfiðustu viðfangsefni mannssálarinnar. Hún