Austurstræti - 11.08.1938, Blaðsíða 5
AUSTURSTRÆTI
kynsins væri meira og minna
bilað og lamað. — Allt var í
upplausn, — ótti og skelfing
gagntók allt og alla. Allskonar
plágur og drepsóttir herjuðu
löndin. — Voldug ríki hrundu
fjárhagslega og miljónir manna
komust á vonarvöl, hungur og
hallæri eyddu stór landsvæði.
Ekkert virtist öruggt lengur. Og
jafnhliða tvöfölduðust allir lest-
ir og nautnasýki greip þjóðirn-
ar með óstöðvandi æði eins og
sagan hefur sýnt að ávallt á sér
stað eftir langvarandi og stói’-
kostlegar styrjaldir. — And-
rúmsloft jarðarinnar var þungt
af blóðgufu, og það var eins og
eitt allsherjaróp stigi frá brjóst-
um miljónanna, sem lá við köfn-
un. — óp eftir einhverju, sem
sefaði taugakerfið, illu eða góðu,
— einhverju, sem gæfi aftur
trúna á lífið og viljakraftinn,
eða gæti látið veruleikann
gleymast. — Og einstaklingarn-
ir leituðu eins og 1 æði allra
hugsanlegra stundarnautna.
Og þá byrjaði sigurför koka-
insinsum heiíninn.
E Ð A L yfirstéttanna í
Rússlandi og Þýzka-
landi breiddist kokainsnautnin
fyrst og ákafast út í lok stríðs-
ins. — Og það var rússneskur
flótta-aðall og þýzkir innflytj-
endur, sem fyrstir byrjuðu að
smygla eitrinu í stórum stíl til
Bandaríkjanna. En þar hefur
þessi hræðilega nautn herjað
ægilegast og valdið mestri eyði-
leggingu fram að þessu. — Hin-
ir samvizkulausu fjárglæfra-
menn og glæpaflokkar þar tóku
því opnum örmum. Og eitrið
breiddist út með slíkum hraða,
að 4—5 árum eftir stríðið
(1923) var talið að fimm milj-
ónir manna neyttu þess dag-
lega.
Stórborgir Evrópu, París,
London, Berlín o. s. frv. fóru
heldur ekki varhluta af því. —
En jafnframt var hafin um all-
an heim áköf barátta gegn því.
Æfilangt fangelsi og dauðahegn-
ing var víða lögleidd fyrir koka-
insölu. — En þrátt fyrir það
breiddist hvíta sakleysislega
duftið óðfluga út meðal hvítra
manna, aftur á móti héldu Asíu-
þjóðirnar fast við ópíumsnautn-
ina og gera enn. — En árlega
fjölgaði þeim um miljónir, af
hvíta kynstofninum, sem ofur-
seldu aleigu sína, heiður sinn og
93