Útvarpstíðindi - 11.11.1940, Side 13
fí/nta erindið í fl. Sverris Krisfjánss:
Hallar undan fæti
Kvöldið B. ágúst 1914 lýsti Þýzka-
land stríði á hendur Frakklandi.
Sama dag sagði Ítalía skilið við þrí-
veldabandalagið og hafði það að yf-
irvarpi, að Miðveldin hefðu hafið á-
rásina. Ári seinna var ftalía komin
í stríðið með Bandamönnum. 23.
ágúst 1914 lýsti Japan stríði á hend-
ur Þýzkalandi. í nóv. sama ár lýsa
Bandamenn stríði á hendur Tyrk-
landi, og barst leikurinn við það til
Austurlanda. í sept. 1916 gekk
Búlgaría í lið með Miðveldunum, en
Rúmenía ári síðar. í lið með Banda-
mönnum. 6. apríl 1917 lýstu Banda-
i'íkin stríði á hendur Þýzkalandi, og
feið það baggamuninn. Loks var svo
komið, að 24 þjóðir áttu í ófriði við
Miðveldin. Hin fyrsta heimsstyrj-
öld sögunnar var áþreifanlegur
veruleiki.
Raddir
Ógerlegt aff hlusta á útvarp á Suö’austur-
landi. Útvarpstíðindi höfðu haft lauslegar
fregnir af því, að útvarpið heyrðist mjög illa
Austurlandi, síðan hætt var að varpa út
með fullri orku. Scttum vér oss því í sam-
band við Jón fvarsson kaupfélagsstjóra í
Hornáfirði og sþurðum, hvað hæft væri í
þessu.
».Eins og nú standa sakir", segir kaup-
fólagsstjórinn, ,,tel ég ógei'legt að hlusta á
utvarpið frá Reykjavík, vegna þess, hve illa
heyrist. Sta far það einkuni nf hinum miklu
trnfJunum frá rússnesku útvarpi. Þetta er
!|ð vísu dálítið misjafnt eftir vcðri, on lang-
oftast er það svo, að illa er hægt að greina
orðaskil, svo að ég held að flestir gcfist upp
við að reyna að hlusta.
»,En Eiðastöðin?"
»,Hún mun koma að einhverju gagni fvrir
þá, sem næstir henni eru, en a. m. k. fyrir
þá, sem búa sunnan Lónsheiðar, er hún með
ítvarpstíðindi
f ágústmánuði 1914 gekk æsku-
lýður Evrópu syngjandi og blómum
skrýddur út á vígvöllinn. Fólkið
grunaði ekki, að styrjöldin myndi
verða svo hörð og löng, og raun
varð á. Og forustumenn fólksins á
sviði hermála og stjórnmála voru
heldur ekki forvitrir í þeim efnum.
Flestir héldu, að styrjöldin myndi
verða hernaðarlegur göngutúr, og
allt myndi á eftir falla í ljúfa löð.
í rauninni varð heimsstyrjöldin hin
tröllslegustu átök stórveldanna, þar
sem atvinnulegt þol ogskipulag réðu
að lokum úrslitum. En þó verður
ekki annað sagt en að vopnahléið,
sem gert var haustið 1918 hafi verið
síðustu forvöð beggja aðila. 65 millj.
manna höfðu verið kallaðir til
vopna, 9 millj. féllu, 22 millj. særð-
ust. Auði og mannslífum hafði ver-
ið sóað svo gegndarlaust, rétt eins
og farið hefði verið eftir orðtakinu,
að ekki muni um eitt iður í sláturtíð-
inni. En þó fór svo að lokum, að
öllu gagnslaus. Margir eru sárir yfir'því, atS
geta ekki notið útvarpsns, úr því þeir hafa
tœkin og verða að greiða jafnt afnotagjald,
þó aö ekkert heyiiat að gagni“.
Erindi Sverris Kristjánssonar líka al-
mennt nijög vel, eftir því sem ég hef heyrt
á mönnum. Erindin ei'u skýrt og skipulega
samin og gefa glögga, alþýðlega hugmynd
um rás viðburðanna á því tímabili í sögu
Evrópu, sem um er rætt. Orsakakeðjan er
rakin á eðlilegan og skemmtilegnn hátt allt
fram undir oklcar daga, jafnvel svo að Ijóst
verður, hvernig núverandi styrjöld er eins
konar ávöxtur þess, sem gróðursett var með-
an staðið var yfir moldum þeirrar fym.
Sverrir flytnr prýðisvel. Að því leyti tel
ég hann í fremstu röð þeii'ra, er í útvarp
tala.
Helzt mætti að eiindum hans finna, að á
stöku stað bregður fyrir áhrifum frá er-
lendri setningaskipun. .
61