Útvarpstíðindi - 09.12.1940, Blaðsíða 12

Fyrir tíu árum
Samfal við H. Hjörvar
Þ.ann 20. þessa mánaðar eru liðin
10 ár, síðan fyrsta útsending frá ís-
lenzka Ríkisútvarpinu fór fram — og
mun þessa afmælis verða minnzt í
útvarpinu þann dag, eins og dagskrá
í þessu blaði ber með sér.
Áður hafði þó stöðin verið reynd
lítilsháttar, og mun útvarpsstjóri
greina nokkuð frá þeim undirbúningi
hér í blaðinu síðar.
En fyrsta reglulega útsendingin,
sem auglýst hafði verið sem dagskrá,
hófst þetta kvöld með því að Helgi
Hjörvar, sem var hinn fyrsti formað-
ar útvarpsráðs, opnaði stöðina með
stuttri ræðu.
Helgi Hjörvar mun að öllu saman-
lögðu hafa unnið meira að dagskrá
útvarpsins allt frá stofnun þess, en
nokkur einn maður annar. Höfum
vér því talað við hann um upphaf
útvarpsrekstrarins og álit hans á
starfsemi þess yfirleitt.
Hann segir:
— Þegarútvarpiðbyrjaðifyrirtíu
árum, munu margir hafa verið, sem
ógerla vissu, hvað um var að vera,
og margir létu sér líka fátt um finn-
ast, þó að þeir sæju, að hér væri stór-
felld nýjung á ferðinni. Flestir töldu,
að útvarpið myndi verða ærið dýrt,
og reynslan, sem hér var fengin,
studdi heldur þá trú.
Það hygg ég, að segja megi um
starfsemi útvarpsins í heild sinni
þessi tíu ár, að þeir, sem gerðu sér
rnestar vonir 1930, muni hafa orðið
fyrir vonbrigðum, en að allur fjöld-
inn, sem lét sér hægt um útvarpið þá,
hafi fengið meira en þeir gerðu sér
vonir um.
Ég var einn af þeim, sem gerðu sér
hóflegar vonir, og ég hygg, að ein-
mitt það hafi orðið útvarpinu til
nokkurs góðs, að því leyti sem ég
hafði áhrif á starf þess og stefnu. Ég
vildi fara hófsamlega og hægt að öllu
í fyrstu og sjást vel fyrir; ég vildi
reyna að komast hjá því, að útvarpið
hefði sjálft í frammi nokkur þau lof-
orð, sem örvænt var að haldin yrðu.
Ég efaðist aldrei um vöxt útvarps-
ins og útbreiðslu. En ég vildi láta það
vaxa af sjálfu sér, hægt og hávaða-
laust af forsjármönnum þess. Allir
höfðu nokkrar áhyggjur um framtíð-
ina, og fjárhagurinn og féleysið þótti
mörgum ískyggilegt, sem vorkunn
v.ar. Mínar áhyggjur voru með öðrum
hætti; það varð mér snemma ljóst,
að f járhagsvandinn mundi lagast til-
tölulega fljótt. Um það hafði ég eng-
an kvíða. En aðra áhyggju bar ég frá
upphafi og ber enn, og vakti ég
snemma máls á því. Þ.að er hin and-
lega fátækt, mannfæðin hjá okkur,
sem veldur því, að ákaflega erfitt
verður að fá verulegar nýjungar i
dagskrána. Því að einu nýjungarnar,
sem nokkuð kveður að, eru nýir og
nýir úrvalsmenn. Engin uppsuða á
gömlum réttum getur jafnazt þar við.
Þessi tími kom fljótt, sem ég kveið
frá upphafi. En hins vegar hefur trú
mín á útvarpið vaxið með hverju ári,
trú mín á framtíð þess og möguleika
til þess að beita því í þjónustu menn-
ingar og góðra siða, engu síður hér í
fámenni okkar og fátækt.
— Getið þér ekki sagt mér
skemmtileg eða minnisstæð atvik
frá byrjun útvarpsins eða fyrstu ár-
um þess? spyrjum vér.
— Efalaust gæti ég það, segir
Helgi Hjörvar. Mörg atvik verða
minnisstæð, en ekki er ég það gam-
all enn, að mér þyki ástæða til að
fara út í sálma endurminninganna.
Ef til vill er mér það nú minnisstæð-
124
ÚTVARPSTÍÐINDI