Útvarpstíðindi - 06.01.1941, Blaðsíða 12

Sigvaldi Kaldlóns sextugur
Þann 13. jan. n. k. á einn af kunn-
ustu listamönnum vorum sextugsaf-
maeli. Það er Sigvaldi Kaldalóns
tónskáld og læknir. Það er ekki til-
gangurinn með línum þessum að
kynna tónskáldið og verk þess fyrir
almenningi, enda gerist þess ekki
þörf. Hann hefur sjálfur gert það á
fegurri og skemmtilegri hátt en hægt
er að gera í nokkurri blaðagrein, með
tónsmíðum sínum, lögunum, sem
flogið hafa um byggðir landsins frá
andnesjum til afdala, lögunum, sem
þjóðin syngur og raular fyrir munni
sér við innistörf og útivinnu í sveit
og við sjó. — En í tilefni af þessum
tímamótum í lífi Sigv. Kaldalóns áttu
Útvt. við hann stutt samtal heima í
héraði, þar sem hann semur lög og
gegnir héraðslæknisstörfum, en eins
og kunnugt er býr hann í Grindavík.
— Tónlist og læknisfræði — segir
Sigvaldi — eiga ekki alltaf samleið.
Hugsið þér yður,1 að þegar maður
hefur sökkt sér niður. í dýrðarheima
tónlistarinnar, þá hringir síminn og
kallar lækninn til skyldustarfsins,
þar sem ef til vill er um líf og dauða
að tefla. Hins vegar man ég eftir því
eitt sinn, er ég hélt heim á leíð að
næturlagi á klárnum mínum að af-
lokinni sjúkravitjun, hversu náttúran
heillaði mig. Á aðra hönd mér lá
Djúpið, lognkyrrt og tært, en á hina
græn heiðin, húmdökk og seiðandi.
Klárinn fór sína götu og ég mína.
Þá var ég í helgu musteri — skógar-
ilmurinn varð mér reykelsisilmur. —
Þá var gott að dreyma. — Það er svo
margt, sem ég hefði að segja ,en ekki
meira um það núna, annað en þetta:
Ég hef alltaf elskað tónlistina. Hún
hefur verið mér lífsnauðsyn, og hún
verður aðalhugðarefni lífs míns, já,
lífsstarf mitt. — Ég hef ekki talið
saman, hve mikið ég hef samið af
lögun, en bezti og frjósamasti tími
minn til þeirra starfa var í Djúpinu.
Náttúran og fólkið þar áttu það seið-
magn, sem leysti tónana úr læðingi.
Frumdrögin að sumum söngvum mín-
um, sem síðar hafa komið fram, eru
frá þeim tímum. —
— Hafið þér nýlega látið nokkur
lög frá yður fara?
— 1 fyrra gaf ég út Fimm sönglög
fyrir blandaðar raddir. Er þar slegið
á ýmsa þjóðernisstrengi: Fyrsta lag-
ið er til þjóðarinnar: „Island ögrum
skorið“, annað til sveitanna: „Sveitin
mín“, hið þriðja til þeirra, sem í
fjai’lægð búa: „Þótt þú langförull
legðir", Það fjórða til Reykjavíkur,
og hið fimmta til móðurmálsins, við
hið dásamlega kvæði Einars Bene-
diktssonar, sem hver einasti Islend-
ingur ætti að tileinka sér. Ég býst
við, að ekki sé vanþörf á að minna
fólk nú á móðurmálið. Ef allir gætu
tekið undir af heilum hug: „Ég elska
þig málið undurfríða", mundi þjóð-
inni ekki vera svo mikil hætta búin.
— Nú er verið að prenta nýtt ein-
söngslagahefti eftir mig, og koma
þar 6 ný lög. Ég hygg, að það verði
með beztu heftunum mínum. Þar eru
söngvar til hafsins („Huldur" eftir
Grím Thomsen, en hann er uppá-
haldsskáld Kaldalóns) , til náttúrunn-
ar („Hamraborgin“ eftir D. Stef.)\
til æskunnar („Með sólskinsfána"
eftir Jak. Thor.) og kvenþióðarinnar
(,,Ég syng um þig“ eftir Kjartan ÓI-
afsson). 1 þessu safni eru einnig
„Heiðin há“ og „Fjallið eina“.
Ég þakka Kaldalóns fyrir allar
upnlýsingarnar og kveð hann með þá
fullvissu í hug mér, að þessi nýju lög
hans muni ekki síður léttfleyg en hin
fyrri og verði eftir skamman tíma
komin til fjarlægustu byggða á voru
ógreiðfæra landi, og varla mun
180
ÚTVARPSTÍÐINDI