Kristilegt stúdentablað - 01.12.1955, Blaðsíða 10
En þú þarft á kristindóminum að halda. Á því
byggist tilvera þín. Þetta er ,,existens“ handa þér.
Þetta er lífið. Á þessu byggist ,,existens“,' þ. e.
tilvera þín.“
Með réttu er því Kierkegaard nefndur faSir exi-
stentialismans.
1 ritum hans eru svo víða hin margvíslegu hug-
tök sett í samband við „existens", t. d. existens-
ákvörðun, existens-árekstrar, existens-tilraunir,
existens-ráðgátur, existens-skáldskapur o. fl.
Kierkegaard tekur hið reella, raunverulega, fram
yfir spekulation, hve fagurt sem hugmyndaflugið
er. Þess vegna er kristindómurinn ekki aðeins að-
dáun á fögrum setningum. Kristindómurinn er
eftirfylgd. Það er kallað á hinn eina til eftirfylgd-
ar. Þess vegna er aðalatriðið, að þegar Guð talar,
þá heyir þú hann tala.
Kierkegaard talar beint til mannanna. „Haf gát
á fæti þínum, þegar þú gengur í Guðs hús. Guð býr
á háum stað, en um leið er hann svo nálægt þér,
að það getur enginn verið nær þér.“
Hvílík auðlegð andans í hugleiðingum hans í
sambandi við orðin: „Komið til mín allir þér, sem
erfiðið og þunga eruð hlaðnir, og ég mun veita
yður hvíld.“
Það er oft auglýst: „ Ef einhver er í vanda stadd-
ur, þá komi hann hingað.“ Sá, sem hefur varning á
boðstólum og skemmtanir, það er skiljanlegt, að
hann segi: Komið hingað. Kaupið, borgið. Og vilji
menn fá hjálp, þá er að leita hann uppi, sem ef til
vill getur hjálpað, hans er leitað með mikilli fyrir-
höfn.
En hér er einn, sem leitar mennina uppi, kemur
til móts við þá, kallar á þá, sem sjúkir eru. Hann
kemur sjálfur og býður hjálpina. Og hvílík hjálp.
Handa hve mörgum? Komið hingað allir. Elcki aö-
eins úrval. En skilyrðislaust sjálfsagt að hjálpa
öllum. Hann gerir sér engan mannamun. Undur-
samlegur kærleikur.
Komið til mín. Það er ekki um neitt að villast,
hvar hjálp er að fá. Þó að hann hefði ekki sagt
þessi orð, þá lýsir líf hans því, að þannig var hann.
Hann er sjálfur það, sem hann talar. Sjálfur er
hann í orði sínu, er sjálfur orðiö. Gagnvart Guði
höfum vér á x-öngu að standa. En hver hjálpar
eins og hann? Þú skalt taka á móti hjálpinni nú
þegar.
Nem staðar. Skoðaðu þig í spegli orðsins. Margir
gei’a það í skyndi, en gleyma fljótt, hvernig þeir
líta út. Að horfa í spegil orðsins, en gleyma, hvern-
ig ástatt er fyrir oss, og gleyma áfoi’munum og
hjálpinni, sem veitt er, til þess að áformunum sé
fylgt, það er að skrifa í sandinn eða vatnið eða
teikna út í loftið.
Líttu í spegilinn. Þú sér breyskleika þinn. Ef
einhver er á valdi breyskleika eða lasta, og segir:
„1 kvöld skal vei’a í síðasta sinn, að ég hlýði hinni
freistandi rödd,“ hann hefir tapað. En ef hann
segir: „Eg veit ekki, hvað bíður mín á þessu sviði
freistinganna í fi’amtíðinni, á ókomnum árum, en
eitt veit ég, að ég ætla ekki að gefa mig nautna-
lífinu á vald í kvöld“, honum verður bjargað, hann
er að byi’ja að vinna sigur.
Þannig talar Kiei’kegaard með aðvörun og upp-
örfun. „Sjúkum manni skal ráðlagt að fai’a til
læknisins, því að hann þarfnast læknisins, en lækn-
irinn ekki sjúklingsins. Hvað stoðar það manninn
að eignast allan heiminn, ef hann týnir sál sinni?
Hvað stoðar það manninn, þó að hann vinni það,
sem heyrir til líðandi stund, ef hann sleppir hinu
eilífa? Hvað stoðar það manninn, þó að hann sigli
áfram hraðbyri með fullum seglum og kallað sé til
hans með fagnaðar- og aðdáunarópum, ef hann svo
strandar í eilífðinni?
Hvað stoðar það manninn, þó að allir telji hann
heilbrigðan, ef læknirinn segir: Þú ert sjúkur.“
Kiei’kegaard talar skýrt máli kristindómsins, trú-
in skal skipa heiðurssætið.
Hann segir svo um rit sín: „Með vinstri hend-
inni rétti ég mönnunum „Enten — Eller“, og með
hægri hendinni hinar kristilegu ræður. En allt
snertir þetta bæði hægri og vinstri höndina. Með
hægri hendinni tek ég fast í vinstri höndina."
Hér var afkastamikill rithöfundur á ferðinni.
Hann var aldi’ei í vandi’æðum, er hann hafði penn-
ann í höndum sér. Það var einhver, sem sagði við
hann: „Það er stundum erfitt að halda á penna-
skaftinu og bíða eftir því, að einhver af mennta-
gyðjunum komi, svo að hægt sé að skrifa.“
„Þetta skil ég ekki,“ sagði Kierkegaard. „Þær eru
svo áleitnar við mig, þær þyrpast að mér, og ég
þyi’fti að hafa tíu pennasköft með fjöðrum á til
þess að vera nógu fljótur að skrifa það, sem
menntagyðjurnar hvísla að mér.“
Þegar sagt var við hann: „Þú skrifar mikið, og
það fellur ekki öllum, og því eru margir á móti
þér,“ svaraði hann: „Það skiptir engu máli, því að
þá dansa ég sóló.“
En því má samt ekki gleyma, að hann tók sér
nærri, er háðinu var beint gegn honum sjálfum.
Kímniblað eitt birti af honum margar skopmyndir,
10
KRIBTILEGT STUDENTABLAÐ