Stundin - 01.01.1941, Blaðsíða 18

Stundin - 01.01.1941, Blaðsíða 18
18 STUNDIN árangurslausar tiiraunir haía vierið gerðar til að innlieiða pá, eftir að landið var opna'ð fyrir viestrænni menningu 1853. Stúlkur, sem kysstu ítalska sjómienn til kveðju, fyrir tveim árum síðan, sluppu nauðuglega við fangelsi. „ÞÚ FÆRÐ OFBIRTU í AUGUN, EF ÞÚ HORFIR Á HANN“. Kieisari Japana, sem eru 72,000,000, er höf- uð sólar-ættarinnar, og hann er ennfremu", samkvæmt tni og siðum feðranna, í raun og vieru sólin sjálf. Ef pú værir Japani, myndir pú hneint og beint fá ofbirtu í augun við að horfa á hann. Það skiptir engu máli, hvort pú drýpur höfði og tilbiður sólina sjálfa, eitthvert helgiskrínanna, sem henni eru vígð eða keisara-höllina, allan guðsliang- an daginn biðjast hljóðlátir Japanir á ölium aldri fyrir, fyrir hliðum halúarinnar, þeir hneigja sig djúpt eða falla á hendur og kné. 1 mörg hundruð mílna fjarlægð lýtur fólk höfði í áttina til hallarinnar. ' *• I Japan ier enginn erkibiskup tii að krýna nýja kieisarann, hann kemur einfaldlega fram eins og morgunsólin, skrýddur skrúða, er ber lit morgunroðans. STJÓRNARFARSLEGA er Japan keisara- vieldi. Stjórnarskráin frá 1899, sem var sniðin eftir stjórnarskrá Bismarcks fyrir pýzka ríkið, segir: „Keisarinn fer með lög- gjafarvaldið mieð sampykki keisaralega vík- ispingsins". En samt sem áður setja 47 af 76 málsgreinum stjórnarskrárinnar valdi ke s- arans nokkrar skorður, og enda pótt Ito prins, er stjórnarskrána samdi fordæmdi ein- ræðið persónulega, telja bæði innlendir og erlendir vísindamienn Japan vera algert ein- vieldi. Er pað gert í kurteisisskyni við kais- arann. Dr. Minobe, lögfræðiprófessor í Tokio, siem dirfðist að ráðast á pessa kenningu og lýsti yfir pví, að keisarinn væri aðeins verk- færi ríkisins, var sviptur s'.öðu sinni á árinuu 1936. Og einnig er óhætt að fullyrða, að kieisarinn er 72 milljónum sálna, sem ekki eru beinlínis vel kunnar krókaleiðum lög- fræðinnar, miklu mieira en stjórnandi urn einhvern óákveðinn tíma, hann er rétt og slétt guðleg vera, sem starfar á meðal peirra. „Japanska keisaradæminu skal verða stjórnað af röð keisana, sem um alla eilífð verður aldrei rofin“, segir í fyrstu málsgrein stjórn- arskrárinnar. Vísindamenn, jafnvel í Japan, taka pietta með nokkrum fyrirvara, ien pó að sagnfræðingana ief til vill greini á um fyrstu 1000 ár stjórnarinnar, er japanska konungsættin pó ©lzta ætt heimsins. Menn vita með vissu, að hún hefir setið að vöid- tum í 1600 ár. Keisaraættin ber ekkert nafn og hiefir aldrei gert pað. PÓ að hinni opinberu kreddu sé trúað af mörgum milljónum Japana og hún sé kiennd í skólum, að keisarinn ihafi setið að völdum frá upphafi viega, og stjórnað öllu, ier pað hinn mesti misskilningur. I 1000 ár að minnsta kosti, fram um 1858, var hernaðareinræði í Japan, og keisarinn var ekkert annað en trúarlegt tákn. Shguninn (hershöfðingi) með miklum, velpjálfgðuum hier og sæg hollra lénsmanna fór raunveru- Iiega með valdið og hélt keisaranum geymd- ium í hinu hieilaga Kyoto, var hans vendilega gætt af sterku setuliði, og lá honum oft við að sveltia í hel. Og pað er jafnvel kunnugt, að einn keisarinn var staðinn að pví að betla á götunum, prátt fyrir guðdóm sinn. Ein- um var leyft að afskrifa forn skáldrit og vinna pannig fyrir brauði sínu, og annar bjó í svo lekum kofa, að regnið hrapaðji í igiegn, og varð hann að liggja par dtxuður í meira en mánuð, pegar par að kom, vegna pess að ekki var til fé fyrir útför hans. Árið 1867 var shoguninn hrakinn frá vöid- um með blóðugri borgarastyrjö’.d og unga keisaranum, hinum mikla Meiji, komið til valda, sem manni tímans. HIROHlTO keisari hefir tekið upp siði og hætti vestrænnar menningx'r í ö lu op- inbieru lífi, aðeins í pröngum hópi fjölskyld- unnar ber hann japönsk klæði, en allir em- bættismenn, t. d. er til viðtals koma, verða að bera einkennisbúninga eða „diploma'|a“- klæðnað að Evrópu-manna sið. Hann er ár- risull og reglusamur. Sagt ier, að styrjöldin í Kína hafi komið honum mjög á óvart, ienda hafði han,n tek- ið auknefnið,„ljómandi friður“. En unr miðj- an siðasta áratug var hierinn orðinn sterkiari en keisarinn, og pegar á árinu 1932 reyndu einræðishneigðir herforingjair að ná und’ir sig miklu valdi. En pá tók Hirohito fast í taumana io g hindraði uppreisn. En pndi hinna ungu herforingja lifði áfram, og hann kemur greiniliega fram í pesisuim orðum her- foringjans Araki: „Sólargyðjan er borin í Japan, og piessi s’aðreynd sannar, að Japan er æðst allra l,anda“. Og ennfremur: „Mika- doinn er kvaddur til að ráða yfir hinum fjórum höfum og hinum tíu púsund löndum“.

x

Stundin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Stundin
https://timarit.is/publication/737

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.