Morgunblaðið - 24.03.2009, Blaðsíða 14

14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. MARS 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Magnús Halldórsson
magnush@mbl.is
ÍSLENSK stjórnvöld og Alþjóða-
gjaldeyrissjóðurinn (IMF) vinna nú
að því að hörðum höndum að afla
upplýsinga og vinna úr þeim til að
draga upp rétta mynd af stöðu efna-
hagsmála hér á landi. Seinnipart
vikunnar munu íslensk stjórnvöld
senda gögn til IMF er varða stöðu
ríkissjóðs og vinnu fyrir fjárlög
næsta árs. Er þetta hluti af gagna-
öflun fyrir skýrslugerð IMF sem
lögð verður fyrir stjórn hans er
varðar stöðu Íslands. „Samvinnan
við sjóðinn hefur gengið vel. Það er
unnið að því hörðum höndum að
draga upp rétta mynd af stöðu rík-
isfjármála sem er þó óvissu háð.
Meðal annars vegna þess að ekki
hefur verið samið um vexti á öllum
lánum og þá liggur ekki fyrir enn
hvernig takast mun að selja eignir
upp í skuldir, m.a. vegna Icesave-
reikninganna. Þetta er allt í ferli
sem reynt er að hraða eins og kost-
ur er,“ sagði Steingrímur J. Sigfús-
son fjármálaráðherra í samtali við
Morgunblaðið.
Hann greindi frá því í umræðu-
þættinum Zetan á mbl.is í gær, að
samninganefnd íslenska ríkisins
undir forystu Svavars Gestssonar
væri líklega að ná betri niðurstöðu
varðandi vexti á lánum vegna Ice-
save-skulda en reiknað hafði verið
með í upphafi. Ekki er þó ljóst enn
hvernig vaxtakjörin verða.
Kjörin geta skipt miklu máli um
framvindu efnahagsmála í landinu
en gert er ráð fyrir því að tæplega
fimmta hver króna samkvæmt fjár-
lögum, eða um 87 milljarðar króna,
fari í vaxtagjöld á þessu ári.
Samkvæmt upplýsingum frá An-
gelu Gaviriu, talskonu IMF, liggur
ekki fyrir hvenær stjórn sjóðsins
getur afgreitt skýrslu um stöðuna á
Íslandi sem starfsmenn sjóðsins
vinna nú að því að klára. Þegar
stjórnin hefur ályktað um stöðu Ís-
lands verða næstu skref ákveðin, og
þá hvort þörf er á því að endur-
skoða efnahagsáætlunina sem unnið
er eftir. Eftir þetta ferli getur IMF
afgreitt lán til íslenskra stjórnvalda,
sem í heild er áætlað að nemi um
2,1 milljarði dala. Allt kapp er nú
lagt á að flýta mati á eignum og
skuldum gömlu og nýju bankanna,
svo hægt sé að birta efnahagsreikn-
ing þeirra og leggja þeim til eigið fé.
Gert var ráð fyrir því að bankarnir
þyrftu um 385 milljarða innspýtingu
frá ríkinu. Gylfi Magnússon við-
skiptaráðherra hefur upplýst að sú
upphæð verði að líkindum umtals-
vert lægri.
Morgunblaðið/Kristinn
IMF Poul M. Thomsen, hagfræðingur hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum, sést hér kynna áætlun sjóðsins og íslenskra stjórnvalda.
Fjárlögin aðalmálið
 Starfsmenn Alþjóðagjaldeyrissjóðsins vinna að því að draga upp rétta
mynd af stöðu ríkisfjármála  Mikil óvissa um vexti af lánum og skuldir
„ÞAÐ er mjög skrýtið að bjóða sig
fram til varaformanns og segja svo
af sér rúmri viku seinna eftir að vera
búin að fá fólk til að kjósa sig og
treysta sér,“ segir Guðjón Arnar
Kristjánsson, formaður Frjálslynda
flokksins, um þá ákvörðun Ásgerðar
Jónu Flosadóttur að segja sig úr
flokknum og láta þar með af öllum
trúnaðarstörfum fyrir flokkinn.
Ásgerður segir í tilkynningu að
ástæða ákvörðunarinnar sé sú að
hún sjái ekki neinn vilja til breytinga
innan flokksins. Flokkur sem geti
ekki haft stjórn á innri málefnum sé
ekki nægjanlega trúverðugur til að
taka þátt í þeirri endurreisn sem sé
framundan í íslensku þjóðfélagi.
Hún hafi gagnrýnt hvernig staðið sé
að starfsmannamálum í yfirstjórn
flokksins og ljóst sé að formaður
flokksins ætli ekki að að gera nauð-
synlegar breytingar á starfs-
mannahaldinu. Þá hafi verið staðið
ólöglega að uppstillingu á framboðs-
lista flokksins í Suðvesturkjördæmi.
Starfsmenn verða ekki reknir
Stutt er síðan tveir þingmenn
Frjálslynda flokksins sögðu sig úr
honum. Guðjón svarar því neitandi
hvort tíð mannaskipti bendi ekki ein-
mitt til þess að flokkurinn hafi ekki
stjórn á innri málefnum sínum. „Það
stendur ekki til að reka starfsmenn
þótt einhver einn í flokknum krefjist
þess enda var ekki verið að velja
hana til varaformennsku eða fram-
boðs til þess að hún gæti reist ein-
hverjar sérstakar kröfur um það.“
Miðstjórn flokksins muni nú
ákveða hver taki við varaformanns-
stöðunni. „Fyrst og fremst er sorg-
legt hvað Ásgerður gerir lítið úr því
fólki sem studdi hana,“ segir hann.
ben@mbl.is
Varafor-
maður í
rúma viku
Guðjón Arnar
Kristjánsson
Ásgerður Jóna
Flosadóttir
Ásgerður Jóna hætt í
Frjálslynda flokknum
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
ÆTLUN bankanna, sem hófu að
bjóða húsnæðislán 2004, var að ganga
á milli bols og höfuðs á Íbúðalána-
sjóði, að mati Ingibjargar Þórðar-
dóttur, formanns Félags fasteigna-
sala. „Þeir litu á hann sem sinn helsta
óvin og honum þyrfti að koma fyrir
kattarnef í eitt skipti fyrir öll,“ sagði
Ingibjörg á morgunverðarfundi Fé-
lags fasteignasala á Grand Hóteli í
Reykjavík í gær. Þar kynntu þeir
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, for-
maður Framsóknarflokksins, og Árni
Páll Árnason, alþingismaður í Sam-
fylkingunni og formaður allsherjar-
nefndar Alþingis, stefnu flokka sinna
varðandi fasteignamarkaðinn og
skuldamál almennings. Ræðumenn
bentu á ólíkar leiðir til lausna á vanda
fasteignamarkaðarins og húseig-
enda.
Ingibjörg sagði að sér þætti ósann-
gjarnt að húsnæðiseigendur þyrftu
nú að horfa á ævisparnað sinn brenna
á báli sturlunar í fjármálakerfinu.
Hún sagði að leiðrétta þyrfti stöðu
Íbúðalánasjóðs svo hann gæti hjálpað
fólki til að kaupa og selja fasteignir.
Þá þyrfti að afnema ESA-reglurnar
um sjóðinn sem komið hefði verið á
fyrir tilstilli bankanna.
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
sagði að hugmynd Framsóknar-
flokksins um 20% niðurfellingu
skulda væri úthugsuð. Nokkrir kunn-
ustu hagfræðingar Bandaríkjanna
væru nú farnir að tala fyrir flötum
niðurskurði húsnæðislána þar í landi.
„Ísland er annars vegar það land í
heiminum þar sem á líklega best við
að fara þessa leið. Auk þess er það
það land í heiminum sem á auðveld-
ast með að fara þessa leið. Ástæðan
er sú að hér hrundi fjármálakerfið,“
sagði Sigmundur. Hann velti upp
þeirri hugmynd að húsnæðislánasöfn
íslensku bankanna yrðu boðin upp á
alþjóðlegum markaði. Hann kvaðst
gera ráð fyrir að íslenska ríkið gæti
keypt þessi lán á mjög hagstæðu
verði og flutt þau yfir í Íbúðalánasjóð.
Árni Páll Árnason sagði að
greiðslugeta fólks hefði ekki hrunið
almennt, en ákveðinn hópur fólks
stæði frammi fyrir miklum vanda
vegna skulda. Hann benti m.a. á að
reynslan úr fyrri kreppum sýndi að
þótt eiginfjárstaða fólks yrði neikvæð
um tíma þá stæðu um 90% fjöl-
skyldna það af sér. Árni Páll benti á
að íbúðalánastarfsemi væri nú öll
komin aftur á eina hendi. Það tæki-
færi mætti nota til að skapa heil-
brigðari markað fyrir íbúðalán og
stofna heildsölufyrirtæki íbúðalána í
eigu ríkisins. Það mætti síðar selja
stofnanafjárfestum. Heildsölufyrir-
tækið sæi um veitingu íbúðalána og
telur Árni Páll að það geti skapað
grunn fyrir nafnvaxtalán. Smásalan
yrði svo í höndum bankanna og
gagnsæi tryggt í lánakerfinu.
Félag fasteignasala hefur boðað
fund 17. apríl þar sem fulltrúar
Frjálslynda flokksins, Sjálfstæðis-
flokksins og VG munu kynna sín
sjónarmið varðandi fasteignamark-
aðinn.
Bankar litu á ÍLS sem óvininn
 Leiðrétta þarf stöðu Íbúðalánasjóðs svo að hann geti hjálpað fólki að kaupa og selja fasteignir
 Ísland þykir vel fallið til niðurfellingar skulda  Nota má tækifærið og stokka upp húsnæðislánakerfið
Morgunblaðið/Heiddi
Fasteignir Fasteignasalar og stjórnmálamenn ræddu leiðir til að leysa
vanda fasteignamarkaðarins og þeirra sem eru að sligast undan skuldum.
Í HNOTSKURN
»Á Íslandi eru um 130.000fasteignir, að sögn Ingi-
bjargar Þórðardóttur, for-
manns Félags fasteignasala.
»Atvinnuleysi er nú 10,5%eða meira en í kreppunni
miklu, að sögn Sigmundar D.
Gunnlaugssonar.
»Á höfuðborgarsvæðinueru óseldar um 2.200 til-
búnar íbúðir og um 800 á loka-
stigi, að sögn Árna Páls.
Hversu mikið þarf að
skera niður á næsta ári?
Steingrímur J. Sigfússon hefur sagt
að ekki sé ljóst enn hversu mikið ís-
lenska ríkið þurfi að skera niður á fjár-
lögum næsta árs. Líklega sé talan þó
á bilinu 35 til 55 milljarðar. Hann hef-
ur talað fyrir því að ríkið fari ekki bara
í niðurskurðaraðgerðir heldur reyni
„blandaða leið“ þar sem tekjur rík-
isins eru hækkaðar með hækkun
skatta, þá sérstaklega á hátekjur. Nið-
urskurðurinn, 35 til 55 milljarðar,
nemur heildarkostnaði við 10 til 15
Héðinsfjarðargöng sem áætlað er að
kosti um 3,9 milljarða.
Liggur fyrir hvernig niður-
skurðurinn mun koma fram?
Ekki liggur fyrir hvernig niðurskurð-
urinn mun koma fram á næsta ári.
Viðræður IMF og íslenskra stjórnvalda
hafa meðal annars snúist um það
hvernig mögulegt sé að ná markmið-
inu um að ríkið verði ekki rekið með
halla árið 2011. Á þessu ári er gert ráð
fyrir að 153 milljarða króna halli verði
á fjárlögum. Umtalsverðar breytingar
á ríkisfjármálum þarf því að gera til að
ná markmiðinu um hallalausan rekst-
ur eftir árið 2011. Verkefni nýrrar rík-
isstjórnar verður því að forgangsraða
eftir mikilvægi.
S&S