Nýtt kvennablað - 01.03.1958, Blaðsíða 3
NÝTT
KVENNABLAD
19. árgangur.
3. tbl. marz 1958.
ESTRID FALBERG BREKKAN:
Frásögn frá byrjun tuttugustu aldar.
Á sjöíta skólaári, þegar við stelpurnar gengum í
stuttum matrósakjólum og lékum okkur að brúðum
eftir skólalok, eignuðumst við nýja bekkjarsystur, sem
var fimmtán ára og fermd. Hún hét Klara og var dóttir
vitavarðarins við Hamneskársvitann, einhvern mikils-
verðasta vita. Hann var .á litlu skeri í hinum volduga
skerjaklasa „Pater Noster“ við vesturströnd Svíaríkis.
Snemma morguns, áður en skólabjallan var búin að
hringja, sáum við háan mann í dökkum klæðisfötum
með einkennishnöppum og einkennishúfu koma gang-
andi inn um hliðiÖ og með honum stórvaxinn kven-
mann, sem hann leiddi, ekki eins og hjón leiðast eða
krakkar, heldur eins og hann ætlaði í dans með hana.
Nú var okkur bannað að glápa á fólk svo að við stillt-
um okkur, enda kennarar alls staðar í kringum okkur.
Kvenmaðurinn var búinn eins og allar alþýðukonur til
sveita og allt eldra, en ekki heldra kvenfólk, einnig í
stórborginni: Síður, svartur kjóll, stórt, svart sjal
bundið saman á ská, svo að eitt hornið náði langt nið-
ur á pilsið, á höfðinu mjög stór og þykkur, svartur
silkiklútur með breiðum, svörtum silkiblúndum, laus-
lega hnýttur undir höku. Svona búið kvenfólk sáum
við daglega, og við mundum ekki hafa veitt henni
eftirtekt, hefði hún ekki haft tvær voldugar fléttur, sem
náðu langt niður fyrir mittið. Okkur var ekki kunnugt
um, að fermingarstúlkur í afskekktum héruðum fermd-
ust í svona búningum, sem voru vel við vöxt, þar
sem þetta ætti að vera sparibúningur þeirra í mörg
ár á eftir. .. .
I þriðju kennslustundinni kom skólastýran inn í
fylgd með þeim, kynnti Klöru og sagði okkur, að hún
ætlaði að setjast í okkar bekk, að minnsta kosti fyrst
um sinn. Faðir hennar kvaddi hana með handabandi,
og Klara hneigði sig djúpt. Lítið borð og stóll voru
sett inn handa Klöru, því að ekki gat hún setið í skóla-
bekkj unum.
„Hamneskársvitinn hefur ábyggilega lýst föður þínum
þegar hann hefur komið frá Indlandi á skipi sínu. Það
NÝTT KVENNABLAÐ
fer vel á því, að 'þú takir að þér að sækja Klöru á
morgnana og fylgja henni heim eftir skólalok,“ sagði
skólastýran við mig um leið og hún fór. Ég hneigði
mig og sagði: „Já, auðvitað“, en ekki var ég sérlega
glöð yfir þessu hlutverki. Stúlkan var svo afskaplega
stór og skrítin og búningurinn ekki eins og líðkaðist.
Skólinn lá í liverfi, þar sem voru tveir menntaskólar
fyrir pilta og að minnsta kosti fjórir einkaskólar fyrir
stúlkur, maður gat ekki þverfótað fyrir skólafólki. Og
ósköp var nú leiðinlegt að þurfa að ganga með stúlku,
sem hlaut að vekja eftirtekt allra, sem sáu hana. Nú
þetta varð nú ekki eins erfitt og ég bjóst við. Klara
átti heima hjá frænku sinni, ekkju, strangri og siða-
vandri, guðhræddri og gamaldags, en ekki vildi hún
láta Klöru ganga í skóla í stórborginni í svona bún-
ingi. Þegar á þriðja degi var Klara búin að fá afskap-
lega fínan, skozkan kjól og svarta kápu afar fallega.
En svo var hún búin að fá skólahúfu, og þar sem Klara
hafði óvenju stórt höfuð og mjög þykkt hár, var stærsta
húfunúmer alltof lítið, hún varð að hafa teygjuband
undir höku til þess að húfan skyldi ekki detta af, en
teygjuband notuðum við aðeins í stormi og rigningu,
og stúlkurnar í efri bekkjunum alls ekki. Skólahúfan
var matrósahúfa, nokkuð stór um sig með silkislaufu
við vinstra eyrað og fallegan lárviðarsveig saumaðan
framan-til. Þar inn í voru festir gylltir tölustafir eftir
því sem við átti, svo að hægt var að sjá hvaða bekk
maður var í. Það var ekki alltaf skemmtilegt að ganga
um göturnar í fylgd með Klöru, því að götustrákar
hentu oft gaman að okkur, en Klara tók aldrei eftir því,
svo ekki særði það hana. En ég var stundum fjarska
leið yfir því. Það var líka svo áberandi, af því að ég
var svo lítil vexti og hún svo tröll stór, og við vorum
með eins númer.
Einu sinni bauð Klara mér í sporvagn, og ég stakk
upp á, að við tækjum hringleiðina. Þetta var skemmti-
túr og hægt var að aka hringinn hvað eftir annað án
þess að borga nema einu sinni, því að aldrei komu
1