Nýtt kvennablað - 01.10.1958, Blaðsíða 2

LILJA BJÖRNSDÓTTIR:
lA-tn daginn og oaginn
Lífið er dásamlegt, gjöfult og gott
og guðlegur máttur, sem ræður.
Ef mennirnir sýndu þann siðgæðisvott,
er sannar, að þeir eru bræður.
Já, vísl er lífið dásamlegt, ég gæti §annað það með
ótal dæmum, og skemmtilegra væri að skrifa um dá-
semdir lífsins, en þá staðreynd að: „Menn oft sér
skapa þraut og þrá, að þyrnum leita og finna þá“.
Nú hef ég valið þann kostinn að skrifa um, hvernig
þyrnarnir á meiði lífsins stinga marga, en sumum
eru, að því er virðist óverðskuldað, réttar tómar rósir.
Þetta þyrfti þó ekki að vera þannig, ef réttlætið fengi
að ráða.
Vil ég þá víkja með nokkrum orðum að viðhorfi
mínu til nokkurra vandamála, þó að því fari fjarri,
að slíku verði gerð skil í stuttri blaðagrein. Vík ég
þá fyrst að vandamálum sjávarútvegsins. Maður, sem
talaði fyrir no'kkru um „daginn og veginn“ í ríkisút-
varpið, taldi það að miklu leyti konum að kenna, að
ekki væri liægt að koma íslenzka fiskveiðiflotanum
á sjó, nema með því móti að sækja mörg hundruð
manns til útlanda. Fyrst væri það unnustan, svo eigin-
konan og þar næst móðirin, sem reyndu með öllu móti
að koma í veg fyrir, að karlmenn gerðu sjómennsku að
lífsstarfi sínu.
Víst er áhætlan mikil, samfara því starfi, þótt mikið
öryggi og betri aðbúnaður fylgi hinum traustbyggðu
botnvörpungum og mannúðarreglur vökulaganna,
stytting vinnutímans og lögin um lífeyrissjóð togara-
manna séu ágæt og æskileg, þá er einum þætti — til-
finningamálum sjómannsins — of lítill gaumur gefinn.
Það er hart að hvata sér, í haf frá ströndum,
þar sem hjartað eftir er, í ástarböndum, segir
Sig. Breiðfjörð.
Já, vissulega er það liart að þurfa að halda úr höfn,
hvernig sem heimilisástæður eru, jafnvel þó að ást-
vinur heima sé milli heims og helju. Að hika getur
kostað atvinnu og stöðumissi. Jafnvel þegar hin mikla
jólahátíð fer í hönd eru skipin látin sigla út í sortann.
Og þeir, sem út á hafi vinna eru ekki látnir hætta
störfum, svo að þeir geti notið þess að hlusta á jóla-
skeyti frá ástvinum í landi. Með dálitlum skilningi
ættu þeir, sem í landi eru og kalla sig kristna, að
muna það, þó að ekki væri nema á jólunum, að sjó-
menn hafa „hjarta“.
Margir þeir hálærðu, sem einatt eru að fræða okk-
ur hina fávísu, stagast þrotlaust á því, að þetta og
þetta, sem þeir eru að tala um sé ekki svona í öðrum
menningarlöndum, þá verður mér oft á - að spyrja:
„Hvar eru þessi menningarlönd?“ Lítum á viðbrögð
fjölda þjóða við hinni réttmætu kröfu Islendinga um
útfærslu landhelginnar, eða fréttir þær, sem herast frá
Kýpur, Alsír og Ungverjalandi. — í blaðagrein, sem
ég las síðastliðinn vetur var þess getið, að til þess að
halda í skefjum glæpalýðnum í London einni, þyrfti
að bæta við 8500 lögregluþjónum og 80 varðhundum.
„Dálagleg menning“, hugsaði ég.
Þá skal vikið að vandamálum sveitanna. Okkar bjart-
sýna skáld, Hannes Hafstein, spáði í sínu fagra alda-
mótakvæði, að sveitirnar myndu fyllast, vonandi að
svo verði einhvern tíma. En viðhorfið nú í bili virðist
benda á meiri líkur til að það sannist, sem Dýrfirðingur
einn, sem þótti Hafstein heldur bjartsýnn, kvað:
Sé ég í anda einn og einn á róli,
útslitinn, lioginn karl á snöggum hóli.
MeS knýttar sinar kerling sitja á bóli
viS kamba sína og snúa spunahjóli.
Það virðist ekki óeðlilegt, að afskekkt harðbýliskot
leggist í eyði, en þegar grösugar sveitir, sem liggja í
þjóðbraut eru að leggjast í eyði, þá virðist nú skörin
færast upp í bekkinn. Unga fólkið fæst yfirleilt ekki
til að setjasl þar að, finnst það of bundið við mjaltir
og önnur aðkallandi sveitastörf.
En þó tekur útyfir, þegar fólk, sem lengi hefur
dvalið í sveit, en flutzt hefur í kaupstaði, talar um
hvað sveitafólkið eigi gott, bændur fái styrk út á allt,
sem þeir láti framkvæma o.s.frv.. Já, sem betur fer
er nú yfirleitt betur búið að bændastéttinni en var
fyrir nokkrum áratugumj þegar lítt mögulegt var að
Framhald á bls. 5.
^ C3- Xu ÆI S X gerir sitt