Skólablaðið - 01.12.1933, Blaðsíða 6
-6-
ina, jafnframt Því sem Þeir útskýra og
greina vandamál nútímans og lausn Þeirra.
Þessvegna hafa líka Þessir rithöfundar kveö-
iö sér hljóös í Menntaskólanum. Ar fra ári
hefur Þeim fariö fjölgandi, sem spyrja eft-
ir rithöfundum, sem "hafa eitthvað að segja^
og bækur Þeirra hafa verið lesnar með ákefð.
Lestur Þessara bóka hefur oröið nemendum
eins og hressandi andblær frjálsrar hugsun-
ar í lggnmollu og deyfð íslenzku skammsýn-
innar. Hann hefir valdið Því að nýjar hugs-
anir og ný viðhorf hafa skapast og kvatt
Þa til aö athuga málin með meiri hreinskilni,
Hér var hróflaö viö úreltum, Þröngsýmm
og siöspilltum skoöianum, jafnframt Því sem
nýjum og heilbrigöari bar brugðiö upp, og
loks voru hér ýms mál, sem viö af misskil-
inni blygöunarsemi ekki höfð\an rætt, hispurs
laust og afdráttarlaust skýrö og greind.
Ég Þarf ekki aö taka Þaö fram, aö Þessi
orö eiga ekki viö nema um hóp hinna frjálS'
lyndari nemenda í Þessum skóla. Hinn and-
lausi og hugsjónasnauöi fasista- og íhalds-
lýður hefir aldrei sýnt hinn minnsta skilm-
ing í Þessu efni. Þybbingshátturinn og
fjandskapurinn gegn nýju viðhorfunum og
stcfnunum n mótar allt vitsmunalíf Þeirra
og hefir orðiö undirstöðugóóur jarövegur
fyrir fasismann. Hér í skóla er úr Þessum
jarövegi aö vaxa upp og Þróast rökheld og
ósvífin fasistaklíka og í sambandi viö hana
og aðrar álíkar skapast svo"ideologia"
Þessarar ómenningar,■(sem ein fasistaspraut-
an hér í skóla hefur sniðuglega einkennt
meö spurningunni: Eigum við aö æpa) sem .
mun ef hún fær nokkra fótfestu á íslandi
leiöa til menningarlegrar einangrunar.
Þaö er ekki nógsamlega hægt aö benda á
Þá hættu, sem af Þessum gáfnaljósum stafar.
Þaö er lífsskilyrði fyrir íslenzku alÞýöuna
aö Þeim takist ekki aö loka fyrir erlendu
menningaráhrifin og inniloka okkur aftixr.
Okkur veröur oö vera Þaö ljóst aö bókaút-
grfr borgaranna er greinilega einkennd af
fasistiskum^ skrifym, sem viö verðum leynt'
og ljóst aö berjast á móti. - Hugsið ykkur
bara Þá menningu, sem borin er uppi af ís-
lenzka braskaralýönum, rímnakveðendum og
er f il j óöa ská 1 dum.
Ég veit Þaöjað allir frjálslyndir nemend-
ur í Þessimi skóla eru sammála um Það, aö
Þetta má ekki koma fyrir og skal ekki koma
fyrir. Eg veit,aö Þaö er ósk allra Þessara
nemenda aö xslenzku alÞýöunni sé opin menn-
ingaráhrifin, og krafa Þeirra aö Þegar í
staö veröi hafin Þýöing og útgáfa erlendra
snildarrita.
Og vegna Þess aö viö erum allir sammála
um Þessi atriöi og skiljimi menningarfjand-
skap fasismans, Þá samfylkjumst viö í bar-
áttunni gegn honum og ahrifum hans í bók-
menntunum.
H. Einarsson.
STUTT VI5TAL VI3 ODD.
Herna um daginn var ég óskaplega latur.
Klxikkan var orðin 2^5 - Þaö var búið að
hringja út - allir voru farnir út úr bekkn-
um - en ég sat, eða réttara sagt la í sæt-
inu og stundi af einskærri leti.
Þaö gengur svo sem ekki Þrautalaust aö
veröa úttroðin af vizku.
Loks skreyddist ég á fætur - og alveg af
tilviljun leit ég inn í 6. B, um leið og ég
gekk fram hjá stofunni, Þá sá ég hvar Oddur
ólafsson - okkar fyrsti maður og fulltrúi -
sat á aftasta bekk, meö hönd undir kinn, og
horföi Þunglyndislega fram fyrir sig. Hans
lokkimi prýdda, hrafnsvarta har féll Þétt
aö höföinu og hin djúpu tilkomumiklu augu
störðu niður á skítugt gólfiö.
Eg nálgaöist hikandi. - Sæll inspector
Oddur ---- Hann bandaöi fyrirlitlega frá
sér með hendinni. - Truflaðu mig ekki - eg
er aö hugsa. -
Heyr.' -, sagöi ég - en ofreyndu Þig nú
ekki. Aller Anfang ■ ist schwer.