Skólablaðið - 01.12.1935, Page 1
H ó R A Z 2000 ÁRA,
Latína-. hefir lengstum verið höfuðnáms-
greinin við skóla Þennan. A seinni tínium
hefir hún að vísu orðið að Þoka nokkuð fyr-
ir nýrri fræðum, en skipar Þó enn öndvegis-
sessinn í máladeild skólans. Þeir höfundar,
sem aðallega eru lesnir eru Caesair x 4. og
5. bekk, Cicero í 5. og 6. bekk og Horaz í
6. bekk. Einn Þessara höfunda og sá Þeirra,
sem Jjjá flestum mun vera í mesta afhaldi
í bókmenntalegu tilliti, skáldið Hóraz, á
í ár 2000 ára afmæli. Það er haldið hátíð-
legt um heim allan. Minningarrit eru út
gefin um hann, erindi flutt um hann í skól-
um og öðrum menntastofnunum. Ríkisútvai*pá ð
íslenzka minnist hans á afmælisdaginn, og
hér í skólanum minnast latínukennararnir hars
á salnum. Þess vegna er Það eðlilegt, að
ritnefnd Skólablaðsins teldi viðeigandi,að
svo mæts manns og merkilegs yrði einnig
miruist hér í blaðinu, enda er Það að undir-
JL-agi hennar, 8ð ég rita grein Þessa.
Hóraz fæddist árið 65 f. Kr. í baanum
Venusíu á Suður-ítalíu. Paðir hans, sem var
sæmilega efnaður leysingi, átti Þar lítinn
búgarð. Þar var Hóraz fyrstu 8 eða 9 ár
æfi sinnar. Var hann snemma mjög hændur að
föður sínum, enda var hann einbimi, senni-
leg8 misst móður sína mjög ung'ur. Paðir hans
tók snemma eftir Þvi, aö drengurinn var
greindur vel og vildi Því veita honum betri
menntun, en liægt var Þarna suður í Apnlíu
og Þess vegna fluttist hann með son sinn til
Rómaborgar og kom honum í læri hjá hinum
ágætustu kennurum, t. d. Orbiliusi. Um tvítugt
fór svo Hóraz til AÞenu, Þessa höfuðbóls
grískra mennta-, svo sem siður var ungra tig-
inna Rómverja. Lagði hann Þar af kappi stund
á heimspeki og griskrar bókmenntir. Var hann
stadd\ir Þar árúð 44, er Caesar var veginn,
og allt komst á ringulreið x hinu rómverska
ríki. Borgarstyrjöldin hreif hann frá námi.
Hann var hrifinn af frelsishugsjón Brutusar
og félaga hans og gekk x lið með honum.
Brutus gerði hann að liðsforingja. Hann tók
Þétt í orustunni við Filippi árið 42, en eftir
ósigur Brutusar og bana snéri hann aftur til
Rómaborgar. Voru nú horfurnar allt annað en
góðar fyrir hann. Paðir hans er dáinn og eigixr
hans upptækar gerðar. Sér til lífsviðurværis
sótti Hóraz Því um skrifarastöðu við ríkis-
fjárhirzluna og fékk hana, íá var Það og, að
hann tók að yrkja. Pyrst voru Það heimsádeilu-
kvæði, satirae, og viðræður í bvmdnu máli,
sermones. Kennir í Þeim beiskju nokkurrar og
háðs á ósiðum manna og ólifnaði. En kvæöin
vöktu athygli á honum sem skáldi. Höfuðskáld
Þess tíma, Vergilius og Varns, tóku að veita
honum athygli og létu hans getið við Maecenas,
Þann alkunna höfðingja og vemdara skálda og
listamanna. En Maecenas var maöur seintekinn,
og leið næstum ár frá Því að Þeir kynntust,
Hóraz og hann, Þar til er hann tók hann undir
vemdarvæng sinn. En upp frá. Því var Hóraz
borgið. Maec.anas gjörðist ekki einasta vinur
hans og velgjörðarmoður,- með Þeim tókst og