Nýr Stormur - 23.09.1966, Page 3
FÖSTUDAGUR 16. sept. 1966
^ÍÍ&ftMIIR
3
Lög og réttur
Eitt af hinum fjölmörgu vandamálum, sem herja
hina hefðbundnu atvinnuvegi landsmanna, er ágangur
ránfugla á varplönd. íslenzkt æðarvarp á engan sinn
líka í heiminum. Ef rétt væri að unnið, myndi vera
hægt að gera hér stóráíak í atvinnumálum, þar sem
verðmæti æðardúnsins er gífurlegt og útflutningsmögu-
leikar ótæmandi.
Fyrir nokru síðan skeði athyglisverður atburður í
Barðastrandarsýslu, en þar lagðist örn á æðarvarp og
olli miklu tjóni. Bóndinn kom fram sem góðum og
löghlýðnum borgara sæmdi, en undi illa tjóni sínu,
sem von var. Snéri hann sér til menntamálaráðuneytis-
ins, sem lagði honum þær lífsreglur að láta örninn í
friði, en hins vegar myndi ríkissjóður bæta honum
tjónið. Gerði bóndi 75.000 króna bótakröfu, og til vara
bætur eftir mati óvilhalls dómara. Undirréttur sýkn-
aði rikissjóð af kröfum bónda í þesu máli, en Hæsti-
réttur rétti bónda hundsbætur nokkrar, sem ekki munu
hafa numið nema broti af tjóni hans. Hinsvegar fengu
þrír lögfræðingar greiðslu fyrir málflutning og hefir
þess vafalaust verið vel gætt, að þeir biðu ekki tjón af
fyrirgangi arnarins. Þessir lögfræðingar voru Jóhannes
Lárusson, sem fékk 13.000 krónur. Bogi Ingimarsson
fékk 10.000 og Hjörtur Torfason 10.000 eða samtals
33.00i0 krónur. Hafa þeir ekki þurft að leita til feðra
sinna um vasaaura þann daginn!
Bóndanum, sem fyrir tjóninu varð, lét Hæstiréttur
nægja heilar 15.000 krónur.
Hér kemur hluti af forsendunum fyrir kröfum bónda i
Stefnandi kveður örninn hafa haldið sig þarna í
varplandinu í um þriggja vikna skeið, en hann kveður
ekkert hafa verið gert til að fæla hann í burtu, enda
kveðst hann hafa talið, að hann væri að hlýða lög-
unum og að hann mundi fá tjón sitt bætt samkvæmt
upplýsingum sýslumannsins. Stefnandi kveður varpið
í Lyngey alveg hafa verið eyðilagt, og einnig kveður
hann varpinu á eyjunum þar í kring hafa verið spillt
mikið. Hann kveður æðarkolluhreiðrum hafa verið spillt
í hundraðatali, víða hafi fundizt æðarkolluhræ við
hreiðrin, egg hafi verið horfin og dúnn ýmist farinn
eða rifinn út um allt, en það, sem tekizt hafi að ná
saman af dún, hafi verið léleg vara. Kveður stefnandi
spjöllin hafa orðið meiri vegna þess, að örninn hafi
lagzt á varpið, þar sem það var þéttast, þ. e. þar sem
mest hafði verið gert til að hæna fuglinn að. Stefn-
andi kveður heildartölu hreiðra þetta sumar hafa verið
3000—3500, áður en spjöll hafi verið unnin í varpinu,
en hann telur, að örninn hafi spillt um 1000 hreiðrum
að meira eða minna leyti. Stefandi kveður hins vegar
ekki hægt að einskorða tjónið, sem hann hefur orðið
fyrir af völdum arnarins, við þann tíma, sem örninn
hélt sig í varplandinu, því að æðarfuglinn hafi orðið
skefldur og forðazt varplandið og hafi það verið fyrst
fimm árum síðar, sem dúntekja úr varplandinu hafi
farið að nálgast eðlilegt horf.
Og hér kemur niðurlag dóms hæstaréttar:
Áfrýjandi hlítti banni yfirvalda við því að verjast
erninum, svo sem hann taldi duga. Má gera ráð fyrir,
að tjón áfrýjanda af völdum arnarins hafi orðið meira
fyrir þá sök, að hann af hlýðni við bann yfirvalda hélt
að sér höndum. Þykir eðlilegt, að ríkissj óður bæti áfrýj -
anda það tjón af völdum arnarins, sem áfrýjandi beið,
vegna þess aö hann beitti eigi varnarrétti sínum. Nokk-
uð er á huldu um þetta tjón áfrýjanda, enda voru
eigi dómkvaddir menn til að meta það, þrátt fyrir það
að áfrýjandi beiddist slíkrar dómkvaðningar í bréfi til
sýslumanns 8. ágúst 1957. Hér og þess að minnast, að
svartbakur herjar mjög á eggver æðarfugla. Að öllu
athuguðu, þar á meðal sönnunaraðstöðu í máli þessu,
þykir rétt að meta bótaskylt tjón áfrýjanda kr. 15.000.00.
Ber að dæma stefnda til að greiða honum þessa fjár-
hæð ásamt 7% ársvöxtum frá 1. júlí 1957 til greiðslu-
dags.
Kostnaöur af máli þessu greiðist úr ríkissjóði, þar
með talin laun talsmanns áfrýjanda í héraði, kr.
10.000.00, og laun talsmanns áfrýjanda fyrir Hæstarétti,
kr. 10.000.00.
DÓMSORÐ:
Stefndi, fjármálaráðherra f. h. ríkissjóðs, greiði áfrýj-
anda, Jóni Daníelssyni, kr. 15.000.00 ásamt 7% ársvöxt-
um frá 1. júlí 1957 til greiðsludags.
Kostnaður af málinu greiðist úr ríkissjóði, þar með
talin laun talsmanns áfrýjanda í héraði, Jóhannesar
Lárussonar hæstaréttarlögmanns, kr. 10.000.00, og laun
talsmanns áfrýjanda fyrir Hæstarétti, Hjartar Torfa-
sonar héraðsdómslögmans, kr. 10.000.00.
MAKAROV
BALALAIKA LEIKARI
Hópur ungra rússneskra
listamanna kemur til lands
ins nú í vikunni og skemmt
ir í Þjóðleikhúsinu á sunnu
dagskvöld.
Þetta eru 8 ungmenni
sem syngja, dansa, leika á
hljóðfæri, sýna látbragðs-
leik og loftfimleika.
Hópurinn mun einnig
ferðast um byggðir lands-
ins og skemmta í félags-
heimilum.
HLUTLEYSI ÚTVARPS-
INS OG LEIÐARALESTUR
Eins og menn vita, eru
lesnir leiðarar dagblaðanna
í útvarpinu á hverjum
morgni 6 daga vikunnar.
Hið hlutlausa ríkisútvarp
dembir yfir þjóðina á degi
hverjum pólitískum áróðri
dagblaðanna. Við því er ef
til vill ekkert að segja, þar
sem ekki er gert upp á
milli flokkanna.
Hvort hlustendur fá svo
hlutlausa mynd af áróðurs
lestri þessum, er svo annað
mál. -
Hér eru gefin út nokkur
vikublöð, sem flest eru ó-
háð pólitískum flokkum. í
þessi vikublöð eru ritaðir
leiðarar, þar sem oft koma
fram sjónarmið, sem eru
bannfærð af pólitísku flokk
unum, vegna þess að þeir
hröfla við gauksungum
þeim, er hreiðra um sig i
hreiðrum, sem stjórnmála-
flokkarnir hafa búið þeim.
N Ý R STORMUR
Afgreiðsla Laugavegi 30 A
Áskriftar- og auglýsingar-
sími 22929
Vikublað — útgáfúdagur:
FÖSTUDAGUR
Lausasöluverð kr 10.00
Hvernig væri nú að út-
varpið léti lesa upp úr þess-
um leiðurum á mánudög-
um? l
Engan myndi það drepa
og áreiðanlega yrði engu
síður á þá hlustað, en leið-
ara dagblaðanna, sem þau
lýsa yfir að sé þvættingur
einn, þegar þau ræðast við.
Ungir
rússneskir
listamenn
:♦: ;♦:
:♦: :♦:
:♦: rb bq m :♦:
:♦:
:♦:
:♦:
;♦:
:♦:
:♦:
:♦:
;♦:
;♦:
;♦:
:♦:
:♦:
>:
:♦:
:♦:
:♦;
;♦;
:♦:
:♦;
:♦;
&
:♦,
;♦:
:♦;
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦;
:♦:
:♦:
:♦:
;♦:
:♦:
:♦;
;♦:
;♦:
;♦:
:♦:
:♦;
:♦:
;♦:
:♦:
;♦;
:♦;
:♦:
;♦:
:♦:
:♦:
:♦;
:♦:
§
:♦:
;♦:
;♦;
:♦:
:♦:
;♦;
:♦:
:♦;
:♦:
:♦:
:♦;
:♦;
;♦:
TONLEIKAR
LISTDANS
LÁ TBRA GÐSLEIK UR
LISTFIMLEIKAR
í Þjóðleikhúsinu sunnudaginn 25. september kl. 20.
Aðgöngumiðar í Þjóðleikhúsinu frá kl. 13.15 á
fimmtudag.
PÉTUR PÉTURSSON.
Tilkynning
Vér viljum vekja athygli heiðraðra viðskiptavina
vorra á því, að vörur, sem liggja í vörugeymslum
vorum eru ekki tryggðar af oss gegn bruna, frost-
um eða öðrum skemmdum og liggja því á ábyrgð
vörueigenda.
H.F. EIMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS.
i
:♦:
;♦:
jí
:♦:
:♦;
I
;J:
I
§.
§
:♦:
:♦:
§
:♦:
;♦:
§
:♦'
;♦:
;♦:
:J:
:♦:
;J|
;J:
:J:
;♦;
I
:♦:
:♦:
;♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:♦:
:J:
I
♦>;>x»>;>x»>x»>:>:>:>:>:>:>:>:>x»>:>;>x»>x>x>x>:>:>:>>;>x»>:»:>:>;>:>:>í>í>:>:>!>:>!>í>:í