Fréttablaðið - 05.12.2011, Blaðsíða 14

14 5. desember 2011 MÁNUDAGUR
ARÐRÁN EÐA
ÁVINNINGUR?
ÞRIÐJUDAGINN 6. DESEMBER KL 8.15 - GRAND HÓTEL REYKJAVÍK
BEIN ERLEND FJÁRFESTING OG ÁHRIF Á ENDURREISN
Katrín Júlíusdóttir, iðnaðarráðherra
Setning fundar
Carlos Bronzatto, framkvæmdastjóri WAIPA
Þýðing beinnar erlendrar fjárfestingar fyrir lítil og opin hagkerfi á borð við Ísland
Aðalsteinn Leifsson, lektor við viðskiptadeild HR
Æðakollur eða ránfuglar? - Tillögur starfshóps um stefnu stjórnvalda varðandi beina erlenda fjárfestingu á Íslandi
Stefanía Karlsdóttir, framkvæmdastjóri Matorku
Grænn vöxtur - erlendir fjárfestar
Gunnar Ármannsson, framkvæmdastjóri PrimaCare
Er Ísland eyland: Í augum íslenskra stjórnmálamanna? Í augum erlendra fjárfesta?
Kristín Pétursdóttir, forstjóri Auðar Capital
Fundarstjóri
VIÐSKIPTARÁÐ ÍSLANDS
ICELAND CHAMBER OF COMMERCE
Aðgangseyrir er 2.900 kr. með morgunverði
sem hefst kl. 8.00 - Skráning á www.vi.is
... fyrir Ísland með ástarkveðju
H
V
ÍT
A
H
Ú
SI
Ð
/S
ÍA
-
1
1-
18
08
SÖL
UTÍ
MA
BIL
5.-1
9. D
ESE
MB
ER
Með kaupum á Kærleikskúlunni
styður þú starf í þágu fatlaðra
barna og ungmenna.
Casa - Kringlunni og Skeifunni | Epal - Skeifunni, Hörpu og Leifsstöð | Kokka - Laugavegi
Kraum - Aðalstræti og Garðatorgi | Listasafn Reykjavíkur - Hafnarhúsinu | Líf og list - Smáralind
Hafnarborg - Hafnarfirði | Módern - Hlíðarsmára | Þjóðminjasafnið - Suðurgötu
Blóma- og gjafabúðin - Sauðárkróki | Póley - Vestmannaeyjum | Valrós - Akureyri
Bláa Lónið - Grindavík | Pósturinn um allt land | netverslun www.kaerleikskulan.is
Fréttablaðið og Vísir hvetja lesendur til að leggja orð í belg um málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu vera
stutt og gagnorð, að hámarki um 4.500 tölvuslög með bilum. Aðeins er tekið við yfirlesnum og villulausum texta.
Greinahöfundar eru beðnir að hafa í huga að því styttri sem greinin er, þeim mun líklegra er að hún fái skjóta birtingu.
Eingöngu er tekið við raunverulegum umræðugreinum, en ekki greinum sem eru fyrst og fremst kynning á til
dæmis fyrirtæki eða félagasamtökum, ráðstefnu eða átaki. Tekið er á móti efni á netfanginu greinar@frettabladid.
is eða á vefsíðu Vísis, þar sem finna má nánari leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða
á Vísi eða í báðum miðlum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til að stytta efni.
Sendið okkur línu
Í umfjöllun um hækkanir bóta almannatrygginga með fjár-
lögum 2012 hefur því verið
haldið fram að stjórnvöld hafi
varið lægstu kjör lífeyrisþega
með hækkunum á framfærslu-
viðmiði almannatrygginga. En
hvað er átt við með framfærslu-
viðmiði? Hversu stór hluti
örorku lífeyris þega hefur notið
góðs af þessum hækkunum? Eru
hækkanir síðustu ára á greiðslum
almannatrygginga í samræmi við
ákvæði um árlegar breytingar í
lögum um almannatryggingar?
Í 69. gr. laganna segir að bætur
almannatrygginga skuli breytast
árlega og taka mið af launaþróun,
þó þannig að þær hækki aldrei
minna en verðlag samkvæmt
vísitölu neysluverðs.
Framfærsluviðmið og sérstök
framfærsluuppbót
Í september 2008 var sérstök
uppbót til framfærslu inn-
leidd, sem var ætlað að tryggja
lífeyris þegum ákveðna lágmarks-
framfærslu á mánuði. Ef allar
skattskyldar tekjur lífeyrisþega,
að meðtöldum tekjum frá TR,
eru undir framfærslu viðmiði
fær lífeyris þegi mismuninn
greiddan sem sérstaka uppbót
til framfærslu. Hugsunin með
uppbótinni, að tryggja lífeyris-
þegum ákveðna lágmarksfram-
færslu á mánuði, er jákvæð. Hins
vegar er uppbótin útfærð á þann
hátt að allar staðgreiðslu skyldar
greiðslur skerða hana, krónu á
móti krónu. Eftir mikla gagn-
rýni ÖBÍ eru nokkrir bótaflokk-
ar, sem greiddir eru til að mæta
umframkostnaði vegna fötlunar
eða sjúkdóma, undanskildir því
að skerða sérstöku framfærslu-
uppbótina frá árinu 2011. Allt
árið 2010 og fram til júní 2011
voru einu hækkanir á bótum
Verja stjórnvöld kjör
lífeyrisþega?
Fjöldi öryrkja með sérstaka framfærslu-
uppbót á árunum 2009-2011
2009 2010 2011
Fjöldi % Fjöldi % Fjöldi %
Öryrkjar með greiðslur frá TR 14.507 14.714 15.178
Öryrkjar með sérstaka
framfærsluuppbót
3.759 25,91% 3.626 24,64% 4.689 29,83%
Öryrkjar með óskerta
framfærsluuppbót
2.363 16,34% 328 2,22% 273 1,80%
almannatrygginga hækkun sér-
stakrar framfærsluuppbótar um
2,5% í byrjun árs 2011.
Fjöldatölur frá 2009 og 2010
eru úr staðtölum TR og miðast
við desember ár hvert. Tölur um
fjölda öryrkja með óskerta fram-
færsluuppbót eru frá TR og mið-
ast við september ár hvert og er
hlutfallið einnig reiknað út miðað
við heildarfjölda öryrkja á sama
tíma.
Fjöldatölur fyrir 2011 eru
einnig frá TR og miðast allar við
september 2011.
Eins og sjá má á töflunni hér
að ofan fær minna en þriðjungur
öryrkja greidda sérstaka fram-
færs luuppb ót . H æk k a n i r
sérstakrar framfærsluuppbótar
skila sér því ekki til rúmlega 70%
örorkulífeyris þega. Mjög lítill
hópur, í kringum 2%, fær greidda
óskerta/fulla framfærslu uppbót.
Þó var talan fyrir árið 2009 mun
hærri, eða 16%. Sérstök fram-
færsluuppbót er ekki greidd
úr landi og því skila hækkanir
hennar sér ekki til lífeyris þega
sem búsettir eru erlendis.
Hækkanir stjórnvalda síðustu
ár hafa því aðeins náð til lítils
hóps öryrkja, með þeirri undan-
tekningu að bætur almennt
voru hækkaðar um 8,1% frá
1. júní 2011 (4,73% hækkun
á ársgrundvelli) og um 9,6%
í janúar 2009. Þess má geta
að bætur almannatrygginga
almennt hefðu þurft að hækka
um 19,9% í janúar 2009 til að
mæta vísitöluhækkunum, en
aðeins framfærsluuppbótin var
hækkuð um þá tölu. Við bætist
frysting allra bóta almanna-
trygginga allt árið 2010.
Samspil sérstakrar framfærsluupp-
bótar við aðrar tekjur/greiðslur
Meðal tekna sem skerða sérstaka
uppbót til framfærslu eru mæðra-/
feðralaun, sem eru greiðslur til
einstæðra foreldra með tvö börn
eða fleiri. Mæðra-/feðralaun
skerða sérstöku framfærsluupp-
bótina krónu á móti krónu og eru
einstæðir foreldrar, sem einnig
eru öryrkjar, með sömu heildar-
tekjur og barnlausir öryrkjar.
Stuðningur vegna barna verður
því að engu.
Galdurinn við framfærslu-
uppbótina
Lágar bætur almanna trygginga og
reglur um sérstaka framfærslu-
uppbót hafa það í för með sér að
bótaþegar sem fá uppbótina eru í
raun fastir í fátæktar gildru þrátt
fyrir að hafa burði til að afla sér
tekna að einhverju marki og reyna
að vega þannig upp á móti lágum
bótum. Fjárhagslegur stuðningur
eða viðbótartekjur skerða eða eyða
út framfærsluuppbótinni og bóta-
þegi er í sömu sporum fjárhags-
lega og án þeirra. Aukin réttindi
bótaþega til að afla sér tekna eða
nýta sér fjárhagsstuðning til við-
bótar við bætur almannatrygg-
inga, án þess að þær skerði bætur
þeirra, myndu auka virkni og bæta
lífsskilyrði þeirra.
Þrátt fyrir að framfærsluuppbót-
in hafi hækkað hlutfallslega meira
en aðrar greiðslur almannatrygg-
inga hafa hækkanir örorkulífeyris-
greiðslna ekki verið í samræmi við
69. gr. laga um almannatryggingar,
ef undan eru skilin hækkanir á sér-
stakri framfærsluuppbót á árinu
2009 og 2011, sem mjög lítill hluti
öryrkja fær greidda.
Velferðarmál
Sigríður Hanna
Ingólfsdóttir
Félagsráðgjafi
Öryrkjabandalagsins
Guðríður
Ólafsdóttir
Félagsmálafulltrúi
Öryrkjabandalagsins