Morgunblaðið - 21.10.2010, Síða 6

Framlög ríkisins til
nokkurra verkefna
Dæmi Kr. á íbúa
Símenntunarstöðvar (2010)
Fræðslumiðstöð Suðurlands ......... 788
Miðstöð símenntunar á
Suðurnesjum.................................. 932
Fræðslu- og símenntunarstöð
Vestmannaeyjum ........................ 4.813
Atvinnuráðgjafar (2009)
Samband sveitarfélaga á
Suðurnesjum..................................268
Atvinnuþróunarf. Vestfjarða ........5.651
Menningarsamningar (2010)
Suðurnes........................................890
Vestfirðir......................................3.440
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Ríkið ver mun minni fjármunum til
verkefna á Suðurnesjum en í öðrum
landshlutum. Á þetta til dæmis við
um símenntun, atvinnuráðgjöf og
menningu.
Samband sveitarfélaga á Suður-
nesjum hefur tekið saman framlög
ríkisins til nokkurra þátta, deilt á
hvern íbúa og borið saman við aðra
landshluta. Munurinn er margfaldur,
sérstaklega þegar framlög til Suður-
nesja og í sumum tilvikum Suður-
lands eru borin saman við fjarlægari
landshluta eins og til dæmis Vest-
firði, Norðurland vestra og Austfirði.
Greinilegt er að nálægðin við höfuð-
borgarsvæðið hefur áhrif á hvert
straumur peninganna úr ríkiskass-
anum liggur. Á þetta ekki síst við um
framlög til símenntunar, atvinnuráð-
gjafar og menningarsamninga.
Í samantektinni er vakin athygli á
því að aðeins eru 84 hjúkrunarrými á
Suðurnesjum en 1.623 íbúar 67 ára
og eldri. Er þetta borið saman við
Vesturland sem er með 221 hjúkr-
unarrými en íbúar á þessum aldri eru
aðeins lítið eitt fleiri en á Suðurnesj-
um.
Framlögum til framhaldsskóla er
misskipt, samkvæmt þessum tölum.
Þannig fær framhaldsskóli á Suður-
nesjum 786 þúsund kr. á hvern nem-
anda. Er það lítið eitt hærra en með-
altalið á höfuðborgarsvæðinu.
Framlögin eru enn lægri á Norður-
landi vestra. Hins vegar samsvara
framlög til skóla á Austurlandi og
Vesturlandi yfir milljón á nemanda.
Suðurnesin afskipt
 Íbúar á fjarlægari landsvæðum fá hærri fjárframlög frá
ríkinu til verkefna en Suðurnesjamenn og Sunnlendingar
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. OKTÓBER 2010
Traust almennings í landinu til
dómsmálaráðuneytisins hefur
minnkað verulega frá síðasta ári
samkvæmt könnun MMR frá 5.-8.
október meðal 830 handahófsval-
inna álitsgjafa á aldrinum 18-67 ára.
Þar kemur fram að 24,5% treysta
ráðuneytinu frekar eða mjög mikið
en fyrir ári var þessi fjöldi 42,3%. Nú
sögðust 38,4% treysta ráðuneytinu
frekar eða mjög lítið en 24,7% fyrir
ári.
Hæstiréttur nýtur, samkvæmt
þessu, einnig minna trausts, 41,8%
núna en var með 46,6% í fyrra.
Ríkislögreglustjóri nýtur hins
vegar meira trausts núna en í fyrra
og fer úr 47,1% í 52,0% og eru þessar
stofnanir á sviði réttarfars og dóms-
mála þær einu þar sem marktækur
munur mældist milli kannana á því
hversu mikið traust almenningur
ber til þeirra. Útlendingastofnun er
neðst á listanum en 21,1% segist
treysta henni frekar eða mjög vel.
Landhelgisgæslan heldur sjó ef
svo má segja því 77,6% þeirra sem
svöruðu sögðust bera frekar eða
mjög mikið traust til hennar, alveg
eins og fyrir ári síðan. skuli@mbl.is
Traust almenn-
ings til dóms-
kerfisins minnkar
 Landhelgisgæslan heldur sjó
 Fæstir treysta Útlendingastofnun
Hversumikið traust berð þú til eftirfarandi aðila?
Þeir sem sögðu „frekar/mjög lítið“ eða „frekar/mjög mikið“
Landhelgisgæslan
Sérstakur saksóknari
Ríkislögreglustjóri
Hæstiréttur
Fangelsismálastofnun ríkisins
Héraðsdómstólarnir
Ríkissaksóknari
Dómskerfið (í heild)
Dómsmálaráðuneytið
Útlendingastofnun
3,8%
14,5%
18,4%
29,1%
17,5%
28,3%
26,2%
40,3%
38,4%
30,3%
77,6%
54,8%
52,0%
41,8%
37,9%
36,2%
35,6%
33,1%
24,5%
21,1%
„Það er skylda
okkar sem full-
trúa íbúanna hér
suðurfrá að gera
grein fyrir þessu.
Við vonumst til
að þetta opni
augu þeirra sem
ráðstafa pen-
ingum ríkisins
fyrir því að við
getum ekki setið við allt annað borð
en aðrir landsmenn,“ segir Gunnar
Þórarinsson, forseti bæjarstjórnar í
Reykjanesbæ og formaður stjórnar
SSS. Hann tekur fram að hann ætl-
ist ekki til þess að framlög til ann-
arra landshluta lækki.
Getum ekki setið
við allt annað borð
en aðrir landsmenn
Gunnar
Þórarinsson
Einar Örn Gíslason
einarorn@mbl.is
„Ég held að þetta geti leitt til þess að
fólk sem er orðið mjög aðkreppt, og
sér fram á að það sé búið að missa
fótanna, hreinlega fari sjálft í gjald-
þrot, til þess að geta hafið nýtt líf,“
segir Ögmundur Jónasson, dóms-
mála- og mannréttindaráðherra, um
stjórnarfrumvarp um breytingu á
lögum um gjaldþrotaskipti og fyrn-
ingarfrest krafna. Hann segist bjart-
sýnn á að breið samstaða náist um
málið á Alþingi, en ætlunin er að
leggja það fram í vikunni.
Með frumvarpinu er ætlunin að
auðvelda þeim sem teknir hafa verið
til gjaldþrotaskipta, en bera áfram
ábyrgð á ógreiddum skuldum, að
„koma fjármálum sínum á réttan
kjöl“. Þetta er gert með því að stytta
fyrningarfrest krafna, sem lýst er í
þrotabú, í tvö ár. Kröfur sem til stað-
ar eru við gjaldþrotaskiptin, en er
ekki lýst í þrotabú, fyrn-
ast einnig að tveimur ár-
um liðnum, nema þær
fyrnist á skemmri
tíma eftir almennum
reglum. Jafnframt er
það gert erfiðara að
„slíta“ fyrningu á
fyrning-
artímabilinu,
og þannig
reynt að
stemma stigu
við því að kröfum sé haldið á lífi ár-
um saman.
Gjaldþrot betri kostur
Með þessum breytingum verður
persónulegt gjaldþrot mun skárri
kostur en áður. Ögmundur segist þó
vona að fólk fullreyni önnur úrræði
áður en þessi leið sé farin. „Þetta er
nauðsynleg aðgerð í kjölfar hruns-
ins, þar sem stórir hópar ein-
staklinga, fjölskyldna og fyrirtækja
hafa þurft að kenna á forsendu-
bresti. Sumir missa fótanna og þurfa
að fá tækifæri til að fóta sig á ný,“
segir hann.
Fjárnám eru oft undanfari gjald-
þrota, en fjöldi þeirra hefur haldist
svipaður frá því í upphafi síðasta
árs. Skráðar fjárnámsbeiðnir hjá
Sýslumanninum í Reykjavík fyrstu
átta mánuði þessa árs voru að með-
altali rúmlega 1500. Fyrningartími
þeirra krafna sem út af standa í kjöl-
far fjárnáms styttist ekki, verði
frumvarpið að lögum. Því má ætla
að mörgum þyki það freistandi að
krefjast gjaldþrotaskipta. Sú leið
kostar hins vegar 250 þúsund krón-
ur, sem einstaklingar í miklum fjár-
hagserfiðleikum eiga ef til vill ekki
handbærar.
Morgunblaðið/Eggert
Mannlíf Gjaldþrotaskipti gætu reynst mörgum álitlegri kostur verði stjórnarfrumvarp um gjaldþrotaskipti og fyrn-
ingarfrest að lögum. Styttur fyrningarfrestur gerir það að verkum að fólk getur verið laust allra mála eftir tvö ár.
Persónuleg gjaldþrot
mun vænlegri kostur
 Stjórnarfrumvarp mildar neikvæð áhrif gjaldþrota
Óski skuldari eftir gjaldþrotaskiptum fyrnast skattaskuldir hans eftir
fjögur ár, samkvæmt núgildandi lögum. Samkvæmt frumvarpinu styttist
fyrningarfresturinn í tvö ár. Í umsögn með frumvarpinu kemur það fram
að hin almenna verklagsregla innheimtumanna ríkissjóðs sé að krefjast
ekki gjaldþrotaskipta einstaklinga nema í undantekningartilfellum.
Skuldara sé það hins vegar frjálst að fara fram á gjaldþrotaskipti.
Sé árangurslaust fjárnám gert færist krafan á biðskrá innheimtu-
manns, og liggur þar í fjögur ár nema skuldari rjúfi fyrninguna sjálfur.
Sé gjaldþrotaleiðin farin fyrnist krafan á tveimur árum. Í umsögninni
kemur fram að gert sé ráð fyrir því að „einstaklingar muni í aukn-
um mæli óska eftir gjaldþrotaskiptum“ í kjölfar lagabreyting-
arinnar og að álag aukist vegna þess hjá innheimtumönn-
um ríkissjóðs.
Styttist um helming
FYRNINGARFRESTUR SKATTASKULDA
Ögmundur
Jónasson
Hrafnkell Helgason,
fyrrverandi yfirlæknir
Vífilsstaðaspítala, er
látinn, 82 ára að aldri.
Hrafnkell fæddist á
Stórólfshvoli í Hvol-
hreppi í Rangár-
vallasýslu hinn 28.
mars árið 1928.
Foreldrar hans voru
Helgi Jónasson, hér-
aðslæknir og alþing-
ismaður, og Oddný
Guðmundsdóttir,
hjúkrunarfræðingur og
húsfreyja á Stórólfs-
hvoli.
Fyrri eiginkona Hrafnkels var
Helga Lovísa Lúðvíksdóttir Kemp
en hún lést árið 1990. Þau eignuðust
þrjú börn, Helga, Stellu Stefaníu og
Hrefnu Lovísu. Árið 1997 giftist
Hrafnkell Sigrúnu Aspelund.
Hrafnkell lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum á Ak-
ureyri árið 1947 og
læknaprófi frá Háskóla
Íslands árið 1956. Fékk
hann sérfræðileyfi í
lyflækningum 1962 og í
lungnasjúkdómum árið
1967.
Hann starfaði tölu-
vert í Svíþjóð, meðal
annars sem aðstoðaryf-
irlæknir á Háskóla-
sjúkrahúsinu í Gauta-
borg. Árið 1968 tók
hann við starfi yfir-
læknis á Vífilsstaða-
spítala og gegndi því í
þrjátíu ár, allt til ársins 1998. Jafn-
framt starfaði hann á lyflækn-
ingadeild Landspítalans frá 1976 til
1998. Þá var hann dósent við lækna-
deild Háskólans.
Hrafnkell lést á Landspítalanum
hinn 19. október.
Andlát
Hrafnkell Helgason,
fyrrverandi yfirlæknir