Birtingur - 01.06.1958, Side 47
er bundinn af óhagganlegri línulengd. Slíkt gerir áferð flatarins klúðurs-
lega að þarflausu. Þriðja: dauðum doðröntum sem menn fletta fagnaðar-
laust blað eftir blað má líkja við ofsmurðan spólurokk sem snýst og
snýst í þögulu tilbreytingarleysi fyrir augum okkar, þangað til við förum
að draga ýsur og sofnum. Lifandi bókmenntir aftur á móti leyfa mönn-
um ekki að sofna undir lestrinum, heldur ýta við athyglinni jafn og þétt.
Uppsetning efnisins má aldrei stjórnast af vana né dekri við letina, heldur
á hún að hjálpa til að halda huganum opnum með því að hnyppa í les-
endur og neyða þá til að bregða vana sínum.
Ég hef séð ljóð í uppsetningu þinni, þar sem hægri lína leturflatar var
reyndar bein, en sú vinstri ójöfn andstætt venju?
Ég gerði það að gamni mínu til að kanna nýja möguleika. Þegar þú
skrifar Ijóð, byrjarðu alltaf fremst til vinstri í línu, af því að þér hefur
verið kennt það eða vegna þess að aðrir gera það eða af einhverjum enn
öðrum orsökum. En setjaravélin hefur engin slík prinsíp. Og hvers vegna
skyldum við ekki nota alla möguleika vélarinnar til þess að efnið hljóti
fyllra og fjölþættara líf á síðunum?
Ef ég man rétt, léztu þar að auki setja bókarheiti og höfundarnafn með
smærra letri en ljóðið?
Að sjálfsögðu: því Ijóðið er aðalatriðið. 1 nafninu felst sjaldan neitt sem
ekki er í verkinu, og höfundurinn er ekki til nema í verki sínu. Þess
vegna eru bókaheiti og höfundanöfn aukaatriði sem mættu hverfa.
En ef höfundunum er nú kappsmál að „skapa sér nafn“, gagnstætt því
sem var um höfunda íslendingasagna?
Ef prentlistin tæki tillit til slíkra óska, væri hún ekki að þjóna bók-
menntunum, heldur hégómagirnd og gróðahneigð höfundanna.
Segðu mér að lokum, diter: heldurðu að lesendur láti sig nokkru skipta
hið optíska líf sem þú kallar svo?
Ekki nema fáir enn sem komið er. En allir eiga að gera það og munu
gera það þegar fram líða stundir.
Birtingur 45