Austurland - 26.10.1989, Blaðsíða 5

FIMMTUDAGUR, 26. OKTÓBER 1989.
5
Þorvaldur Jóhannsson bæjarstjóri
Hvað hef ur gerst frá 10. oktober 1988?
Múlagöng: Framkvæmdir
ganga vel
í kynningarbæklingi um jarð-
göng í Ólafsfjarðarmúla, sem
VR og verktaki Krafttak sf. hafa
gefið út segir svo:
„Jarðgöngin gegnum Ólafs-
fjarðarmúla verða lengstu jarð-
göng landsins, eða 3130 m og
um 3.400 m með vegskálum.
Til samanburðar má geta þess
að Strákagöng eru 783 m og
Oddskarðsgöng 635 m.
Göngin veru með einni akrein
og útskot með 160 m bili. Þau
verða upplýst með bundnu slit-
lagi.
Við gangamunna verða
steyptir vegskálar með tveimur
akreinum, 165 m Ólafsfjarðar-
megin og um 100 m Dalvíkur-
megin.
Nýir vegkaflar verða byggðir
að báðum munnum, alls 2,8 km.
Framkvæmdir hófust í septem-
ber ’88 og áætlað er að þeim
verði að mestu lokið í árslok
1990.
Yfirstjórn verksins er í hönd-
um VR, en verktaki er Krafttak
sf.“
Samkvæmt upplýsingum VR
hefur umferð bíla fyrir Ólafs-
fjarðarmúla verið um 180 bi'lar
daglega, meðaltal aOt árið.
Sumarumferð er um 250 bOar.
Að jafnaði hefur vegurinn
verið lokaður 30 daga á ári og
jafnmarga daga hluta úr degi.
Vegurinn hefur verið erfiður
og varasamur vegna hruns og
snjóþyngsla.
Göngin munu anna 1000 bíla
dagsumferð.
Að framansögðu er ljóst að þeg-
ar Múlagöngin verða opnuð fyr-
ir umferð, væntanlega seint á
næsta ári, verður þar um mikla
samgöngubót að ræða. Einangr-
un Ólafsfjarðar verður rofin.
Undirritaður átti þess kost
um miðjan október sl. ásamt
fleirum áhugamönnum um jarð-
gangagerð, að skoða fram-
kvæmdir í Múlagöngum.
Yfirjarðfræðingur Vegagerð-
ar ríkisins Hreinn Haraldsson
og staðarverkfræðingur Björn
A. Harðarson voru leiðsögu-
menn okkar um svæðið.
Það sem ég sá og upplifði í
ferðinni með þeim félögum,
styrkir enn betur trú mína á að
ef vilji er fyrir hendi þá geti
fyrirhuguð jarðgöng á Vest-
fjörðum og Austfjörðum orðið
að veruleika fyrir árið 2001.
Nú einu ári eftir að sam-
gönguráðherra setti af stað
fyrstu sprengingu (10. okt. sl.)
í munnastæði jarðganganna, er
búið að bora og sprengja 1900
m inn í fjallið Ólafsfjarðarmeg-
in.
Lokið er við að steypa upp
vegskála vestan megin.
Á meðan unnið var við upp-
steypu vegskálans, brugðu
„bormenn" sér yfir í Múlann
Dalvíkurmegin og boruðu og
sprengdu þar 300 m inn í bergið.
Áfram er nú haldið Ólafs-
fjarðarmegin og framundan er
að bora, sprengja og moka út
bergi úr 900 m gangalengd.
Gaman verður að fylgjast
með því hvort „bormennirnir"
hitta nákvæmlega í gatið hinu
megin.
Ekki var að heyra neinar efa-
semdir um það, þar norður frá.
Unnið er á tveimur 12 tíma
vöktum, 6-7 menn á vakt.
Borun, hleðsla og sprenging
tekur 2-3 klst. eftir aðstæðum.
Borvagninn, sem er sá sami
og notaður var við Blöndu, er
kominn til ára sinna, en hefur
reynst vel.
Með 3 bortrjónum sem allar
geta unnið samtímis borar hann
4 m inn í bergið, alls 60 - 65
holur fyrir hverja sprengingu.
Sérstakar dinamithleðslur eru
settar í holurnar, eftir kúnst-
arinnar reglum og síðan er
straumi hleypt á og sprenging
verður.
Það er sérstök tilfinning fyrir
áhugasaman leikmann sem er
staddur 1500 - 1600 m inni í
göngunum að berja augum 12
milljón ára gamalt basaltbergið.
Drunurnar og þrýstingurinn
sem verður við sprengingar
framkalla ólýsanlegar tilfinning-
ar eða eins og einhverskonar
mótmæli bergsins við því að nú-
tímamenn skuli voga sér að
rjúfa kyrrðina.
Bormenn láta ekkert slíkt
tefja sig, enda að störfum
hörkukarlar sem kunna vel til
verka.
Þegar sprengingu lýkur er
sprautað þar til gerðu þunnu
steypulagi á bergið til styrkingar
og öryggis.
Ef sprungur eru miklar þá er
bergboltun notuð.
Að lokinni styrkingu hefst
hreinsun og útmokstur efnis
sem til fellur eftir sprengingar,
tekur það um 2-3 klst.
Að útmokstri og hreinsun
lokinni hefst borun á ný.
Staðarverkfræðingur fylgist
vel með öllu og skráir jafnharð-
an upplýsingar á tölvu sína.
Þannig hefur hann gott yfirlit
yfir alla þætti s. s. berg,
sprungur, jarðlög, legu, styrk-
ingu, afköst o. fl.
Upplýsingar þessar koma til
með að reynast vel okkar sér-
fræðingum við áframhaldandi
jarðgangagerð á fslandi.
Ef ég man rétt var okkur tjáð
að ekki væri vitað til að svo ítar-
leg skráning ganga hafi verið gerð
áður við framkvæmdir sem þessa.
Þorvaidur Jóhannsson.
Fyrstu vikurnar voru afköst
um 30 m á viku. Eftir því sem
á leið verkið, gekk betur og nú
hafa meðaltalsafköst verið um
60 m. Þegar bergið hefur verið
sem best til vinnslu hafa afköst
komist í 90 m.
Að sögn þeirra félaga hefur
ástand bergs í fjallinu passað vel
við þá mynd sem jarðfræðingar
gerðu ráð fyrir og því má segja
að ekkert hafi komið á óvart,
nema þá helst að vatnsleki í
gangastæði hefur reynst meiri
en áætlað var.
Góður undirbúningur og
rannsóknir á jarðfræði þeirra
fjalla, sem veljast til jarðganga-
gerðar er forsenda þess að vel
gangi. Það ásamt þjálfuðu og
góðu starfsliði er ein megin-
ástæða þess hve vel hefur gengið
í Múlagöngum.
Samkvæmt samningi, á Kraft-
tak sf. að skila verkinu fullbúnu
1. mars 1991. Miðað við að
framkvæmdir við borun og
sprengingar gangi fram eins og
verið hefur má ætla að komið
verði í gegn eftir 15 - 16 vinnu-
vikur.
Þá er eftir að ganga frá styrk-
ingu, vegskálum, malbika vegi
að, frá og í göngum og lýsing
ganga.
Því er ekki ólíklegt að Akur-
eyringar og Dalvíkingar geti
gert sín jólainnkaup á Ólafsfirði
að ári.
Hvað er framundan?
Á Vestfjörðum og Austfjörð-
um hefur í sumar verið unnið
við áframhaldandi rannsóknir
vegna fyrirhugaðra jarðganga.
Nauðsynlegt er nú að flýta
eins og frekast er kostur rann-
sóknum á Vestfjörðum svo
bjóða megi verkið út á næsta ári.
Ef borvagninn verður Iaus úr
Múlanum fyrri hluta næsta árs,
er engin ástæða til þess að láta
hann standa lengi verkefnalaus-
an.
Atvinna
Tröllanaust óskar aö ráða röskan og
áreiðanlegan starfskraft nú þegar
Upplýsingar á staðnum og S 71444
Tröllanaust Hafnarbraut 52 Neskaupstað
Flísar
Flísar
Mikið úrval
af gólf- og
veggflísum
VARAHLUTAVERSLUNIN VIK
Neskaupstað S 71776
Á Vestfjörðum bíða næstu
verkefni.
Austfirðingar ættu svo að vera
tilbúnir „í borun“ 1993 - 1994.
Sá árangur sem nú þegar hef-
ur náðst í Múlagöngunum hlýt-
ur að kalla fram vonir um að
áfram verði haldið hvíldarlaust,
við að rjúfa einangrun byggða,
næst fyrir Vestan og Austan.
Sú einangrun verður ekki rof-
in nema með jarðgöngum.
Sem breytt hugarfar í þessa
veru vil ég nefna að á aðalfundi
SSA á Vopnafirði í september
sl. lýsti forstjóri Byggðastofnun-
ar því yfir sem sinni skoðun, að
vel komi til greina að stofnunin
kaupi borsamstæðu til heilbor-
unar jarðganga sem síðan verði
leigð til verktaka.
Þessa skoðun forstjórans ber
að taka í alvöru og sem slík er
hún stórt byggðamál.
Sveitarstjórarnir
þurfa að svara
Með tilkomu Múlaganga
verður akstursleið milli Ólafs-
fjarðar ogDalvíkur 15-20mín-
útur, opin allt árið.
Það segir okkur að þjónusu-
og vinnusvæði þessara byggðar-
laga stækkar og nær því tvöfald-
ast að íbúatölu.
Við þessar gjörbreyttu aðstæð-
ur hljóta að vakna margar spum-
ingar sem sveitarstjómir þessara
byggðarlaga verða að svara.
Er eitthvað sem mælir á móti
því að þessir tveir nágrannabæir
sameinist t. d. í eitt sveitarfélag.
Vinnst eitthvað með því?
Vegna fámennis hafa mörg
sveitarfélög átt í hinu mesta
basli með að standa undir lág-
marksþjónustu nútímamanns-
ins s. s. varðandi skóla, heilsu-
gæslu, hafnargerð, flugsam-
göngur, íþrótta- og félagsað-
stöðu svo eitthvað sé nefnt.
Eru Austfirðingar og Vest-
firðingar farnir að hugsa þessi
mál? Þeir verða einnig krafnir
svara fyrr en síðar.
Á maður kannski að trúa því,
að allt verði óbreytt nema það
helst að auðveldara verður að
flytja búslóðina eða léttara verði
að heimsækja vini og kunningja
hinu megin við fjallið?
Ég held ekki. Krafan um
bættar samgöngur, er krafa um
að uppfylla eina af frumþörfum
nútímamannsins.
Með því að koma á móts við
þær breytast aðstæður á við-
komandi svæði.
Það eru þær breyttu aðstæður
sem við sveitarstjórnarmenn
sem nú sjáum fram á að losna
úr „einangrun" verðum að skil-
greina og mæta með breyttu
skipulagi og hugsunarhætti.
Hér dugar ekki að berja höfð-
inu við steininn, árið 2001 er
skammt framundan.
Seyðisfirði 20U0 1989.
Þorvaldur Jóhannsson.