Eining - 01.02.1948, Síða 12

12
EINING #
Ævmtýri Collms
Margra grasa kenndi í klænaði þeim,
sem hinn góðfúsi borgarstjóri lét af
hendi rakna við mig, og vil ég láta í
té nokkra lýsingu á honum. Fyrst skal
telja væna skó með spennum, þá komu
hvítir bómullarsokkar af beztu gerð,
þá dökkar stuttbuxur með hnéspenn-
um, þá fornt skarlatsvesti með kraga-
vösum, sem nýr ágætur dökkur frakki
með floskraga úr silki, góður hattur
farðaður á börðunum, forláta skyrta
með línfellingum og hvítur hálsklútur-
Borgarstjórinn sagði, að ég byði af mér
bezta þokka, þegar ég var kominn í
þenna skrúða, færu fötin mér svo vel,
að engu væri líkara, en þau væru saum-
uð á mig. Eitt pund og fimm shillinga
lét hann mig fá í skotsilfri, voru tíu
shillingar frá honum sjálfum, tíu, sem
hann lét í nafni lögreglustjórans, og
fimm, sem hann gaf mér í nafni konu
sinnar. Aukreitis gaf hann mér svo
dálítinn nærfatapynkil, auk nokkurra
gagnlegra muna annarra og hreina
rýju utan um brauðið og kjötið, sem ég
hafði gloprað á gólfið. Ég þakkaði borg-
arstjóranum, svo vel sem ég kunni, fyr-
ir veglyndi það, sem hann hafði auð-
sýnt mér og hélt síðan leiðar minnar
til Oxford-
Ég vakti býsna mikla eftirtekt á ferð
minni, jafnt hjá börnum sem fullorðn-
um. Glæsimennska mín gekk jafnvel
svo í augun á sumum barna þeirra, sem
á vegi mínum urðu, að þau eltu mig
góðan spöl, áður en þau fengu sig full-
södd á því að horfa á þenna fyrir-
mann.
Heilu og höldnu komst ég til Oxford.
Þar ætlaði ég að kaupa mér buxur, vesti
og hatt, en komst á snoðir um, áður en
ég fengi komið því í kring, að flutn-
ingavagn var að leggja af stað þaðan
til Banbury. Mér þótti illt að láta slíkt
tækifæri ganga mér úr greipum til að
gera bilið sem breiðast milli mín og
herra þeirra, sem ég hafði leikið svo
grálega. Ég vissi, að ég átti ekki á góðu
von fyrir óþokkabragð mitt, tækist þeim
að hafa hendur í hári mínu. Ég réðst
því til farar með flutningavagninum og
kom til Banbury um kvöldið. Þar hitti
ég nokkra iðnfélaga mína að máli, og
sagði þeim frá ævintýri mínu í Abing-
don og ótta mínum um, að ég yrði hand-
tekinn- Þeir báru ráð sín saman um
vandkvæði mín og varð niðurstaðan sú,
að þeir útveguðu mér föt við hæfi mitt
og greiddu ferðakostnað minn til Lond-
on. Ferðin þangað gekk að óskum, og
þegar ég fór að segja nokkrum iðnfé-
lögum mínum, sem ég hitti þar, hvernig
ég hefði leikið á oddborgara Abingdon,
þá gall við blaðamaður, sem af tilviljun
var staddur þar og sagði, að í Morning
Advertiser hefði hann séð frásögn um
þetta bragð mitt. Þá fór að fara um
mig.
Ég hefði getað fengið vinnu í London,
en þorði ekki að setjast þar að. Vel gat
farið svo, að fé yrði boðið fyrir vitn-
eskju um dvalarstað minn og þá var
ekkert vísara en að einhver félaga
minna, sem vissu um Abingdonævintýri
mitt, rynni á agnið og seldi mig í hend-
ur réttvísinnar.
Ég fór því frá London og til Hitchin
í Hertfordshire og komst þar í vinnu
hjá sútara- Ég eignaðist þar ágætan
húsbónda, sem lét sér svo annt um hag
minn, að hann ráðlagði mér að bregða
á nýtt ráð og festa mér konu. Það voru
orð í tíma töluð, því um þessar mundir
kynntist ég stúlku á reki við mig og
kom okkur svo vel ásamt, að við hét-
um hvort öðru eiginorði og gerðum al-
vöru úr því 80- október 1820.
Kona mín var af fátæku en dyggðugu
fólki komin og var því ráðahagur þessi
mjög andstæður vegna lausungar minn-
ar. Sat það sig ekki úr færi með að
gera mér allt það til litilsvirðingar, er
það mátti. Fannst mér illfært við slíkt
að búa og tók því til bragðs, að fara
frá Hítchin í atvinnuleit. Heldur gekk
hún báglega til að byrja með, en bar
loks árangur í Ipswitch og kvaddi ég
konu mína þangað. Við bjuggum þar
um eins árs skeið og þar fæddist okk-
ur sonur- Lítt varð ég þá var þeirra
föðurlegu tilfinninga, sem svo margir
hafa fagurlega gefið til kynna við slík
tækifæri. Meira en ársdvöl á sama stað
var eirðarlausu geði mínu um megn og
næst lá leið mín til London, og lánaðist
mér að fá þar góða stöðu. Meðan þetta
var á döfinni, fékk kona mín orð um
það frá ættingjum sínum, að hún kæmi
til þeirra í kynnisför- Hún gerði þeim
það til geðs, en á meðan vann ég mér
það til frægðar, að sitja að sumbli með
nýjum svallbræðrum. Gætti ég þar
hvorki vits né sæmdar, frekar en svo
oft áður, og laun þeirrar syndar urðu
þau, að mér var vísað úr vinnunni-
Kumpánar þeir, sem áttu þátt í því
að mér var gerður þessi bjarnargreiði,
hældu mér á hvert reipi og kölluðu mig
afbragð annarra manna, á meðan ég
sóaði sæmd minni, á kostnað konu minn-
ar og sonar okkar.
Kona mín var mánaðartíma í Hitchin
og ættingjar hennar vildu fegnir hafa
kyrrsett hana þar, en nærri því var
ekki komandi- Vafalaust hefði henni
þó verið það fyrir beztu, því að ömur-
leg var aðkoma hennar að heimili okk-
ar. Þar hitti hún mig fyrir iðjulausan,
drukkinn, skítugan og rifinn og búinn
að veðsetja föt hennar og barns okkar,
að ég tali ekki um min eigin, fyrir
drykkjarföng. Ekki nóg með það. Ég
var kominn í skuld við veitingahús
nokkurt og nam hún nokkrum pundum.
Hafði mér verið hótað vist í skulda-
fangelsi, ef ég borgaði hana ekki innan
tiltekins tíma- Konu minni féll þetta
þyngra en orð fá lýst og skrifaði hún
ættingjum sínum og bað þá aðstoðar
í þessum vanda, en var synjað hennar,
nema hún ynni það til að yfirgefa mig.
Von hennar var sú, að ég fengi sigrað
verri mann minn og svar hennar var:
,,Hann er maðurinn minn og það er
skylda mín að gera það, sem mér er
auðið, til að bjarga honum frá hörm-
ungum ofdrykkjunnar".
Ég gat ekki staðið í skilum við veit-
ingahúsið og hlaut að afplána þá sök
með dvöl í skuldafangelsi. Var heimili
mitt þá svo illa á vegi statt sem fram-
ast gat orðið, bjargarlaust og alls laust-
Húsaleigu gat ég auðvitað enga borgað,
og eftir dvöl mína í skuldafangelsinu,
var ég á ný hnepptur í fangelsi, vegna
þeirra vanskila og líkamleg refsing lögð
á mig í þokkabót.
Ekki vann þetta bug á staðfestu og
tryggð eiginkonu minnar mér til handa,
en ættingjar hennar tóku af skarið og
sóttu hana til London. Hún kvaddi mig
í fangelsinu í september 1822- Leiðir
okkar skildu þar með í rösk tuttugu ár.
Fyrsta verk mitt, eftir að ég losnaði
úr fangelsinu, var að fara til Hitchin
til fundar við konu mína og barn, en
ættingjar hennar voru ekki á því, að
sleppa tangarhaldi sínu á henni og stóðu
í vegi fyrir því, að ég fengi hitt hana
að máli- Var ég viku í Hitchin á hnot-
skóg eftir henni, en án árangurs. Ég
sá henni aldrei bregða fyrir- Fór ég þá
til London og tókst brátt að fá þar
vinnu. Jafnframt leitaði ég á fund fyrri
drykkjufélaga minna og las þeim raun-
ir mínar, en litla hugsvölun veittu þeir
mér, aðra en þá, að leggja glósur um
konu mína í eyru mín, henni lítt til
sæmdar fallnar. Ég glæptist á að trúa
þeim og lagði þá ótæpt lag við minn vél-
ráða vin, vínið. Það kostaði mig atvinn-
una og reyndi ég að verða mér úti um
aðra- Þá var venjan sú, að sveinar í
sútaraiðninni styrktu atvinnulausa fé-
laga sína og nam sá styrkur 30—40
shillingum á viku. Ég naut þeirra hlunn-
inda í tvo mánuði, og allan þann tíma
gat ég ekki sagt, að rynni af mér- Að
liðnum þessum tveimur mánuðum, barst
mér bréf frá eiganda sútunarverk-
smiðju í Manchester, og var þess farið
á leit, að ég tæki að mér, fyrir hann, af-
greiðslu töluverðs magns af morocco-
leðri. Bréfinu fylgdu tvö pund í far-
kostnað til Manchester- Ég svaraði bréf-
inu játandi og ákvað komudag minn til
Manchester.
Þórður Tómasson íslenzkaði.
Framhald.
★

(